Het eco-industrieel complex
De documentaire haalt gerenommeerde wetenschappers aan, lid van IPCC, de club van de Verenigde Naties die onlangs het veelbesproken klimaatrapport publiceerden, die uitleggen dat CO2 irrelevant is en dat de activiteit van de zon de belangrijkste aandrijving is van klimaatverandering op aarde. (Wat ook nog eens blijkt uit een recente studie naar Mars). De documentaire van Al Gore wordt in een minuut van tafel geveegd. Gore's basisargument is dat er een verband bestaat tussen de hoeveelheid CO2 in de lucht en de temperatuur. Dat klopt, maar het verband is andersom, CO2 volgt de temperatuur, temperatuur volgt niet de hoeveelheid CO2 in de lucht.
Dat vastgesteld hebbende gaat de documentaire op zoek naar de wortels van de CO2-theorie, en die blijken opmerkelijk genoeg bij de kernenergielobby en premier Margaret Thatcher te liggen. Thatcher was voorstander van meer kernenergie en stuitte toevallig op een obscure hypothese van een Zweedse wetenschapper die door de meeste van zijn collega's voor gek werd versleten. Omdat kerncentrales geen CO2 uitstoten, ging Thatcher voor het eerst onderzoek financieren naar de relatie tussen CO2 en klimaatverandering. Dat idee werd opgepakt door linkse activisten die het verder uitdroegen. Die zagen in CO2 een mooi symbool van industrialisatie, vrije markt en economische groei. Gefrustreerd door het falen van het communisme en de val van de muur verpakten neomarxisten hun aanval op de vrije markt en het bedrijfsleven in een ecologisch jasje. (De CPN die zich aansloot bij Groenlinks is daar een mooi voorbeeld van). Zoals er ook al afgelopen maand twee keer radicale Britse dierenactivisten voor Beursplein 5 stonden te demonstreren tegen dierproeven. Op Beursplein 5 vinden geen dierproeven plaats, maar aandelenhandel is een icoon van de vrije markt. De milieuorganisaties omarmden de neomarxisten, want het kon wel wat nieuwe frisse radicale standpunten gebruiken. De beweging had enorm veel succes. Alle redelijk lijkende argumenten waren ondertussen gemeengoed geworden. Iedereen was eind jaren tachtig en begin jaren negentig bang voor 'zure regen', ook zo'n hype waar niemand het meer over heeft. In Nederland had een campagne tegen fosfaten in wasmiddelen zijn vruchten afgeworpen. Later werd duidelijk dat in wasmiddelen nog veel giftiger stoffen zaten en dat fosfaten ook nut hadden voor moeder natuur. The Great Global Warming Swindle haalt een ander voorbeeld aan, in de jaren zeventig was er ook een klimaathype: afkoeling van de aarde was een bron van zorg. De documentaire toont ook dat de klimaathype daadwerkelijk schadelijk is, het staat ontwikkeling in de derde wereld in de weg. We zien onder meer een ziekenhuis in Kenia dat als ontwikkelingshulp een zonnepaneel heeft gekregen. Peperduur, het kost drie keer zo veel als gewone energie, en het ziekenhuis zit regelmatig zonder stroom want het ding werkt niet goed. Een olie, gas of kolen gestookte energiecentrale bouwen willen donorlanden niet, dat is niet CO2- neutraal. Enkele antikapitalistische vrienden die ik zaterdag de documentaire tipte, schoten meteen in hun reflex: 'Zeker betaald door de olie-industrie.' Oké, follow the money, laten we dat eens doen. Als Al Gore zo begaan is met de planeet, waarom staat zijn documentaire dan niet ook gratis op internet, maar moet je een DVD kopen? Waarom laat Gore ABN Amro de bioscoopkaartjes aftikken? Veel politici en media investeren flink in het CO2-verhaal: het is eng, roept emotie en activisme op bij het publiek en zorgt zo voor aandacht, populariteit of rinkelende kassa's. Voor wetenschappelijk onderzoek naar het broeikaseffect is in de Verenigde Staten, dus waarschijnlijk ook elders, het budget sinds 1990 meer dan vertienvoudigd. Dáar zit het geld. Ernstiger: slimme bedrijven en zakenmannen roken hun kans een graai te doen uit de belastingruif. Helaas voor de neomarxisten, het 'opwarmen van de aarde' is big business ondertussen, een door subsidie opgeklopte branche die het regenwoud omkapt voor biobrandstof.