Inspireren tot verandering

Maar met veranderingen zien we ook verwarring ontstaan. Het moet anders, en dus doen we het ook anders. Het ontbreekt daarbij vaak aan het nodige inzicht over de plaats van de verandering in het geheel en hoe en wanneer we deze het beste door kunnen voeren.

Organisch tegenover opgelegd
Een organische verandering c.q. beweging ontstaat door inzichten over onszelf en onze omgeving. Een gestuurde, opgelegde verandering is meer rationeel: onze omgeving bepaalt dat het anders moet en we passen ons gedrag daar kunstmatig op aan.

Wanneer verandering in gedrag niet meer is dan een kunstje dat wordt aangeleerd, zie je dat de commitment tot deze verandering veel kleiner is dan wanneer hij daadwerkelijk van binnenuit komt. In dit laatste geval wordt heel bewust gekozen voor de verandering en daarbij worden de daaraan verbonden consequenties niet geschuwd.

Training met tegenzin
Als trainer zie ik dit ook terug bij trainingen, waarbij de deelnemers gestuurd zijn door hun werkgevers terwijl zij zelf niet het nut inzien van de training. De commitment is dan laag tot nihil, de weerstand daarentegen hoog. Een vergelijkende situatie zie je in organisaties, wanneer er veranderingen worden doorgevoerd waarvan de medewerkers zelf nog niet hebben gezien wat deze voor henzelf, de organisatie of maatschappij kan gaan opleveren.

Vrijheid in plaats van dwang
Wanneer ik in een training met een dergelijke weerstand te maken heb, vraag ik de deelnemer in ieder geval open te staan voor hetgeen hijzelf wil en kan leren uit de training. Door deze ruimte, en het feit dat de weerstand van de deelnemer er mag zijn, ontstaat er eigenlijk altijd een omwenteling. De deelnemer ontdekt in alle "vrijheid" zijn eigen ontwikkelingsmogelijkheden en leerstukken en raakt daardoor geënthousiasmeerd.