Topvrouw moet knokken, niet huilen
Wie goed is komt boven, wie slecht is, of geen zin heeft, blijft beneden. De Woman Inc. bijeenkomst in de beurs van Berlage was een benauwde ervaring voor alle werkgevers die streven naar excellentie aan de top. De op hoge toon geformuleerde quota's om meer vrouwen in leidinggevende posities te krijgen, ondersteund door het ongenuanceerde gedreun van FNV-akela Agnes Jongerius ('we hebben grof geweld nodig'), gaat op de korte termijn misschien werken, maar is geen panacee voor de lagere termijn. Wie niet voor de beste persoon kiest, zal altijd verliezen. Heleen Mees, de moeder overste van de nieuwe beweging, onderbouwt haar betoog met pragmatische argumenten. Haar stelling: vrouwen presteren beter aan de top dan mannen dús het is tijd voor meer dames in de boardroom.
Managmentconsultantkantoor. McKinsey ondersteunt haar theorie. In een recent rapport komt naar voren dat bedrijven met een gender-gespreide toplaag beter presteren dan mannenbolwerken. Deze ondernemingen doen het beter op de beurs, hun winst voor afschrijvingen en belastingen ligt bijna 50% hoger en ze creëren bijna 10% meer aandeelhouderswaarde.
Hoe kómt dat nou? Komt dat echt door de vrouwen of komt dat door iets heel anders? Ik vrees dat we ons niet per se moeten richten op vrouwen, maar de aandacht moeten verplaatsen naar de vraag: is iemand (man of vrouw) ambitieus?
Ambitie bepaalt de vooruitgang, niet het geslacht. Het McKinsey rapport wijst er fijntjes op dat de dames rond hun dertigste vaak andere belangstelling krijgen dan carrière maken. Dat mag, maar wees dan niet verbaasd dat je loopbaan in een kleine sur place terecht komt. Mees, die terecht flink ageert tegen het zwakke arbeidsethos van hoger opgeleide Nederlandse vrouwen, wil nu dat er quota's worden ingevoerd. Hierbij verwijst ze naar Noorwegen. Daar verplichtte de overheid bedrijven 40% vrouwen aan te nemen. Mees, een aanvankelijke tegenstander van wettelijke regelingen, is om en wijst op explosieve groei van de Noorse beurs. Die presteert stukken beter de AEX, die oudemannenbeurs van de lage landen. Dat de Noorse groei misschien te maken heeft andere factoren dan de gender-issues (olie misschien?) en dat er ook exploderende landenbeurzen zijn, zoals Shanghai (400% winst sinds 2005!), waar de man-vrouwverhouding wél scheef ligt, zouden haar toch tot nadenken moeten aanzetten. Al is Vietnam weer een fijne uitzondering. In deze snelgroeiende economie representeren vrouwelijk bazen al 30% van de waarde van de beursgenoteerde Vietnamese bedrijven. Zou het misschien kunnen zijn dat deze vrouwen zijn gehard en dus minder piepen? In de oorlog vochten ze schouder aan schouder met de mannen om te overleven. Dat schept een band. Ik vrees dat de meeste ambitieuze vrouwen nauwelijks afwijken van de gehate beursbokito's. De rijkste vrouw van Vietnam wordt tegenwoordig, net als die oude jongens in Nederland, beschuldigd van vriendjespolitiek.