Weg met het mannenkartel
Women on Top, het netwerk van ambitieuze vrouwen onder leiding van power publicist Heleen Mees, klopte afgelopen vrijdag aan bij de NMA en diende een klacht in tegen het Nederlandse mannenkartel. Ondergetekende stelde de brief op samen met onder meer PvdA kamerlid Mei Li Vos en leverde hem ook nog af bij minister Plasterk van emancipatiezaken.
Jazeker, het mannenkartel. Dat clubje van grijze mannen dat de markt voor topfuncties gesloten houdt voor vrouwen. De cijfers zijn zo helder als het glazen plafond: minder dan 4 procent van de functies in de raden van bestuur en van commissarissen wordt bezet door een vrouw. Als het gaat om vrouwen aan de top, bezet Nederland samen met Pakistan de laatste plaats op internationale ranglijsten.
Van een kwaadaardig complot is natuurlijk geen sprake. Nederlandse topmannen zijn geen vrouwenhaters. Maar ze gaan wel liever op zakenreis met een man - hoe leggen ze dat anders thuis uit? En ze kiezen nou eenmaal graag een opvolger die een beetje op ze lijkt. Klooncultuur hoort bij leiderschap.
De uitsluiting van vrouwen geschiedt op uiterst subtiele wijze. Waar denkt ú aan als u in een functieprofiel leest dat er gezocht wordt naar een 'een assertieve, sterke leider met visie, daadkracht en ambitie'. Precies, aan een man. Net als ik overigens, in die ene tel voordat ik verder nadenk. Maar misschien heeft een bedrijf wel meer aan een 'iemand die problemen kan oplossen en alles uit z'n mensen haalt'. Dat is een omschrijving die, zo is wetenschappelijk vastgesteld, juist associaties oproept met vrouwen. Maar in de door mannen opgestelde functieprofielen komt deze omschrijving minder vaak voor.
En daarmee doen bedrijven zichzelf te kort. Want uit onderzoek blijkt dat bedrijven die wel vrouwen aan de top toelaten meer waarde creëren voor hun aandeelhouders. Vrouwen, kortom, verhogen de winst. Dat vrouwen zelf niet willen, is onzin. Het is waar dat de gemiddelde Nederlandse vrouw ambitie maar een vies woord vindt, zoals blijkt uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau. Maar vrouwen die het gelukt is om boven het gemiddelde uit te stijgen en door te dringen tot het middenmanagement, zijn minstens zo ambitieus als de mannen waarmee ze bij de volgende promotieronde moeten concurreren. Zo blijkt, opnieuw, uit onderzoek.
Er is dus ambitie en talent zat onder vrouwen, en het loont ook nog eens om dat in te zetten. Er is echter één 'maar': bedrijven met veel vrouwen in managementfuncties mogen dan tot de best presterende bedrijven behoren, ook de slechts presterende bedrijven hebben relatief veel vrouwen aan de top. Succes is dus niet gegarandeerd. Meer vrouwen betekent meer diversiteit en daardoor potentieel ook meer chaos en conflicten. Bij slecht gerunde bedrijven met een slap management, gaat het mis.
De les is dat vrouwen een risico zijn, maar dat er, net als met beleggen en ondernemen, een enorme upside aan dat risico zit in de vorm van een kans op hogere winsten. Maar je moet als bedrijf wel lef en leiderschap hebben om het talent van vrouwen te gelde te kunnen maken. Slappe bedrijven, hebben niets aan wijven