Het is weer zover. We zitten weer in het Nobelprijzen seizoen. Dat levert nog wel eens verrassingen. Wat hebben we gelachen toen Arafat een gedeelde Nobelprijs voor de vrede kreeg. De uitvinder van de vliegtuigkaping had eindelijk eer van zijn werk. Maar waar worden de Nobelprijzen eigenlijk van betaald. Waar komen al die miljoenen vandaan.
Ik weet niet hoe het met u zit. Maar in mijn schooltijd leerde iedereen dat Alfred Nobel zijn fortuin had verdiend met dynamiet. Hij was rijk geworden door als eerste een procédé te ontwikkelen om op basis van het onstabiele nitroglycerine het veel veiligere dynamiet te maken. Volgens de officiële leer worden uit deze erfenis, sinds 1901, jaarlijks de prijzen gefinancierd voor de beste ontwikkelingen in de natuur en scheikunde, medicijnen, literatuur en op het gebied van de wereldvrede. Maar als je bezig bent met de research voor een boek over de vraag wie de werkelijke macht in deze wereld heeft, kom je over de Nobel familie andere leuke dingen te weten. Zo blijken Alfred Nobel en zijn twee broers vooral rijk te zijn geworden met olie.
Wie de website van de Nobelorganisatie bezoekt vindt maar twee kleine opmerkingen over het olieverleden van Alfred Nobel. Het blijkt dat Alfred één van de drie aandeelhouders was in de 'Brothers Nobel Oil Company (Branobel)' dat werd gerund door zijn broer Ludvig. Dat het Nobel concern geen kleine jongen was in olieland wordt duidelijk uit een klein nieuwsbericht uit de New York Times uit 30 juli 1857 dat ik kort geleden toegestuurd kreeg. Onder de titel 'Gigantische combinatie van oliebelangen' spreekt het bericht over een geheim plan van de familie Nobel om samen met de Rockefellers en de Rothschild bankiers de totale Russische olieproductie olie te kopen. Na het overlijden van Alfred bleek een groot gedeelte van zijn vermogen inderdaad afkomstig uit de waarde van de oliebelangen die het oliebedrijf had opgebouwd rondom Bakoe in de Kaspische Zee. NB: Opmerkelijk is het feit dat twee Nederlandse broers een aantal jaren na elkaar een Nobelprijs wonnen. In 1969 won Jan Tinbergen een Nobelprijs voor economie terwijl Nikolaas Tinbergen vier jaar later, in 1973, een gedeelde Nobelprijs voor medicijnen kreeg.
