Hetze tegen topsalaris gevaar voor Nederland
Vergeet niet dat de armen ook rijker zijn geworden. Het salaris van Jan Modaal is de afgelopen 25 jaar met meer dan 50% gestegen. Dat is kennelijk niet genoeg, want ook zij hadden er jaarlijks 7,2% bij willen hebben, net als de topmannen.
Topbestuurders lopen meer risico
Waarom eigenlijk? Topbestuurders lopen meer risico dan in CAO's dichtgeschroefde werknemers. Verschil in beloning, mits bij de juiste verantwoordelijkheid, is een van de pijlers van het kapitalisme. Inkomensverschillen maakt dat we harder gaan werken. Als we allemaal hetzelfde worden betaald, storten onze ondernemingsdriften in en stopt de homo economicus met grommen. Deze woeste drive naar meer maakt nu juist dat we allemaal rijker worden.
Geen marktwerking voor topbestuurders
Dan een tweede tegenargument. De marktwerking voor topbestuurders werkt niet, of althans is een ‘tweezijdig monopolisme', zoals de Tilburgse hoogleraar Piet Duffhues al eens aantoonde.
Het bedrijf zoekt op de internationale markt naar een topbestuurder waar weinig concurrentie bestaat. U zou dit kunnen vergelijken met de salarissen van voetballers of voetbaltrainers. Zij komen in een circuit terecht waar vraag en aanbod niet meer bestaat.
Sommige Nederlandse topmannen als Akzo baas Hans Wijers en Shell topman Jeroen van der Veer beseffen dit en nemen genoegen met minder dan de marktsalarissen. Van der Veer verdient op bijstandsniveau vergeleken bij de salarissen en bonussen van bijvoorbeeld een Exxon-baas. Daarover horen we niemand. Je zou de positie van Van der Veer kunnen vergelijken met Dick Advocaat die bij zijn heronderhandelingen met Zenith een hoger aanbod afwijst, omdat hij onder vuur komt te liggen door de publieke opinie. Het is bizar dat Ronald Koeman ongestraft 6 miljoen als oprotpremie meekrijgt bij Valencia (voor minder dan een jaar werk), maar dat topbazen voor harder werker en meer stress op de grill worden gegooid als ze een veel soberder gouden handdruk opsouperen.
Ingrijpen in bedrijfsvoering
Kunnen we het probleem, voor zover het een probleem is natuurlijk, oplossen zonder in te grijpen in de bedrijfsvoering? Niet echt. Uit een Harvard-studie blijkt dat de hoogte van de topbeloning vaak handje klap is tussen commissarissen en de topman die de baan wordt aangeboden. De pogingen van de politiek om in te grijpen hebben tot nu toe niet geleid tot matiging. De commissie Tabaksblat dacht met transparantie een soort schaamtegevoel op te wekken, waardoor topmannen zich zouden beheersen, maar deze gedachte is een boemerang gebleken. Het inzicht in elkaars salarisstrookje heeft de marktwerking slechts versterkt. Wie kan de ratrace stoppen? De aandeelhouder in ultimo. Gaat hij dat doen?
Kwaliteit blijven belonen
Niet zo snel. Kwaliteit moet worden beloond. Als een goede topman, zoals Jan Bennink van Numico, waarde creëert mag hij ook meëeten. Wie daar tegen is, moet maar eens gaan kijken hoe ze op de kolchoz werkten. Helaas, vrezen de topmannen de socialistische zeis en dreigen met het verplaatsen van het hoofdkantoor. Het gevolg van alles: hogere salaris in het buitenland, weg werkgelegenheid. Dank u wel: dom en jaloers Nederland.