Bestel nu uw proefabonnement
Leiderschap
Wat is leiderschap? Een manier om die vraag te benaderen is door te constateren dat leiderschap zonder twijfel het meest besproken boardroomthema is. By far. Iedereen heeft namelijk een mening over de eigen ‘baas’, en bijna net zo vaak ook over – in gaming terminologie - de ‘eindbaas’: de directeur, of, bij een corporate, een bestuurder uit de c-suite: een coo, cdo, cio, cfo, cro of uiteindelijk de ceo: de chief executive officer.
In zo’n gesprek over de baas gaat het dan steevast over de vele facetten van leiderschap. Welke eigenschappen maken een leider een goede leider, een sterke en krachtige leider, of een matige of zelfs arrogante baas? Standaard wordt de afweging gemaakt: wat kan zij/hij goed, en wat kan zij/hij niet goed? Veel leiders hebben nadrukkelijk ook mindere kanten, maar als de goede kanten sterk genoeg zijn, zullen mensen zich toch achter ‘hun’ leider scharen. Tenminste, zo stellen psychologen en leiderschapscoaches.
Business programma’s en managementboekklassiekers
Een betere leider worden kan je oefenen. Elke zichzelf respecterende business school en universiteit ontwikkelt programma’s, en honderden boeken en duizenden andere publicaties zijn er gepubliceerd die als doel hebben leiders beter te maken: door de mindere kanten om te buigen of weg te poetsen en de sterke punten verder te ontwikkelen.
Vaak vinden die publicaties gretig aftrek. Van de klassieker The Seven habits of Highly Effective People, van de Amerikaanse auteur Stephen Covey, zijn meer dan 25 miljoen exemplaren verkocht, in 40 talen. Van de audioversie zijn 1.5 miljoen exemplaren verkocht. Niet voor niets is dit boek een inspiratiebron voor vele leiders.
Ook voor Management Scope is leiderschap een groot thema. Sterker: Management Scope richt zich primair op de ceo van de Nederlandse corporate ondernemingen, en op diens stakeholders: zij die in rechtstreeks contact met de ceo staan, de c-suite. Dat kan zijn: leden van het executive comittee (de exco), maar ook bijvoorbeeld een company secretary, de leden van de raad van commissarissen, of een chief sustainability officer.
Steeds vaker zijn bestuurders specialisten, die zich met één facet van besturen bezighouden. Meerdere auteurs richten zich op executive education, en op de psychologische kant van leiderschap. En op de zogenoemde boardroom dynamics: hoe kom je tot een efficiënt leiderschapsteam – waarbij gremia als de raad van bestuur, executive committee (exco) en de raad van commissarissen goed functioneren en ook nog eens goed samenwerken?
Diversiteit in de bestuurkamer
Leiderschap kent ook duidelijke ontwikkelingen. Zo is de afgelopen decennia diversiteit in de raden van bestuur en raden van commissarissen een groot thema. Sinds zo’n 20 jaar nemen vrouwen gestaag prominentere plekken in de bestuurskamers in. Ook Management Scope ijvert voor diversiteit. Jaarlijks publiceert Management Scope (onder andere) de Top-100 Corporate Vrouwen in Nederland. Middels een lijst worden de vrouwelijke rolmodellen in bestuurlijk Nederland in het zonnetje gezet.
Nog zo’n thema: inclusie. Hoe zorg je ervoor dat in de top van de organisatie – alsook in de lagen daaronder – ruimte bestaat voor meningen en gedachten van bi-culturele en anders culturele leiders? Die ontwikkeling is overigens bittere noodzaak. Naarmate de Nederlandse maatschappij steeds meer nationaliteiten en culturen heeft omarmd, verandert ook consumentengedrag. Bedrijven kunnen deze maatschappelijke trends nauwelijks bevatten, tenzij door zelf andersoortig leiderschap te omarmen: inclusie dus.
Transformationeel en verantwoord leiderschap
Tot slot, en ook niet onbelangrijk om te vermelden: de opmars in de boardroom van transformationeel leiderschap en verantwoord leiderschap. Door de snelle ontwikkelingen rondom digitalisering moeten veel ondernemingen in een steeds hoger tempo innoveren, en zelfs het hele businessmodel transformeren. Vandaar: transformationeel leiderschap. Welke leider heeft de kwaliteiten om zijn team werkelijk mee te nemen op een reis, waarin de bestaande regels opzij worden gezet en vernieuwing wordt omarmd? Verandering is moeilijk voor iedereen. De goede leider moet niet alleen over de eigen schaduw heen kunnen stappen, maar moet dat ook namens het hele team kunnen doen; geholpen ongetwijfeld door een deskundig HR-apparaat. Workforce management – wat voor mensen heb ik, en wat kunnen ze, ook op menselijk vlak? – wordt steeds belangrijker.
Verantwoord leiderschap is wellicht de meest bijzondere trend. Stakeholders verwachten steeds meer van ondernemingen en andere organisaties dat die hun impact op de maatschappij kennen en meten, en zelfs dat ze een duidelijke purpose, een bestaansrecht hebben.
Genoeg te doen, voor de leiders van onze corporates.
Cees ’t Hart (Carlsberg): 'Mijn lastigste besluit ooit'
Cees ’t Hart kreeg het als ceo van de Deense bierbrouwer Carlsberg aardig voor de kiezen toen begin dit jaar de oorlog in Oekraïne uitbrak: ‘Als ik sprak over “een conflict” waren de collega’s in Oekraïne boos, en ik mocht niet spreken over “een oorlog”, want dan ontstond er gevaar voor ons personeel in Rusland.’ ’t Hart werd door de Deense media zwaar bekritiseerd. ‘Ons terugtrekken uit Rusland was het lastigste besluit dat ik ooit genomen heb.’ Hoewel er nog meer problemen opdoemen, blijft ’t Hart positief: ‘De schwung is terug in dit bedrijf.’
Lees verder
Medewerkers samenbrengen betekent ook deskundigheid bijeenbrengen en de creativiteit laten stromen. De terugkeer naar kantoor is daarom in de ogen van Bill Baker, chro van Wolters Kluwer, een voorwaarde voor succes. Tegelijkertijd hechten mensen aan flexibiliteit. Baker is daarom blijvend op zoek naar manieren om de verbinding overeind te houden. ‘Het blijft nodig na te denken over nieuwe manieren van werken waarbij de betrokkenheid niet in het geding komt.’
Hoe kijken twee vrouwen uit verschillende generaties naar de discussie over diversiteit en inclusie? Topcommissaris Petri Hofsté en aankomend topvrouw Rosalien van ’t Foort-Diepeveen over de barrières voor vrouwen en verborgen stereotypen, de noodzaak van nieuw leiderschap en meer vrouwelijke voorzitters als rolmodel en natuurlijk het quotum: ‘Misschien kunnen we het pas in 2050 weer afschaffen.’
Bill Baker (Wolters Kluwer) zet in op verbondenheid en interactie
Medewerkers samenbrengen betekent ook deskundigheid bijeenbrengen en de creativiteit laten stromen. De terugkeer naar kantoor is daarom in de ogen van Bill Baker, chro van Wolters Kluwer, een voorwaarde voor succes. Tegelijkertijd hechten mensen aan flexibiliteit. Baker is daarom blijvend op zoek naar manieren om de verbinding overeind te houden. ‘Het blijft nodig na te denken over nieuwe manieren van werken waarbij de betrokkenheid niet in het geding komt.’
Twee generaties over diversiteit en inclusie
Hoe kijken twee vrouwen uit verschillende generaties naar de discussie over diversiteit en inclusie? Topcommissaris Petri Hofsté en aankomend topvrouw Rosalien van ’t Foort-Diepeveen over de barrières voor vrouwen en verborgen stereotypen, de noodzaak van nieuw leiderschap en meer vrouwelijke voorzitters als rolmodel en natuurlijk het quotum: ‘Misschien kunnen we het pas in 2050 weer afschaffen.’
Ralf Wetzel, professor organisation & applied arts bij Vlerick Business School, groeide op onder een communistisch regime. 20 jaar zijn gezicht in de plooi houden had een burn-out en depressie als gevolg. Een improvisatietheaterklas zette zijn leven op zijn kop. Nu vertaalt hij zijn bevindingen door naar het bedrijfsleven. ‘Je kunt schatten vinden.’
Bij Agnes Schrijver, HR-directeur van de Volksbank, was de afgelopen periode er eentje van een grootschalige transformatie. Binnen een jaar werd een nieuwe strategie bepaald, die drijft op stakeholder engagement. ‘We zijn voortdurend in gesprek met onze stakeholders.’
Rosalien van ’t Foort-Diepeveen onderzocht welke barrières vrouwen in de weg zitten om de top van het bedrijfsleven te bereiken en wat er kan worden gedaan om deze barrières te slechten. Is een quotum de oplossing? De assistent professor van Nyenrode Business Universiteit heeft er een hard hoofd in, aangezien een quotum geen remedie is tegen vooroordelen en stereotypering. Andere interventies zijn nodig, maar quick fixes bestaan niet.
Ralf Wetzel: 'Verbinding vergt moed'
Ralf Wetzel, professor organisation & applied arts bij Vlerick Business School, groeide op onder een communistisch regime. 20 jaar zijn gezicht in de plooi houden had een burn-out en depressie als gevolg. Een improvisatietheaterklas zette zijn leven op zijn kop. Nu vertaalt hij zijn bevindingen door naar het bedrijfsleven. ‘Je kunt schatten vinden.’
Agnes Schrijver (de Volksbank): 'Leiderschap is key voor succes'
Bij Agnes Schrijver, HR-directeur van de Volksbank, was de afgelopen periode er eentje van een grootschalige transformatie. Binnen een jaar werd een nieuwe strategie bepaald, die drijft op stakeholder engagement. ‘We zijn voortdurend in gesprek met onze stakeholders.’
Gendergelijkheid in de top: een quotum alleen is niet voldoende
Rosalien van ’t Foort-Diepeveen onderzocht welke barrières vrouwen in de weg zitten om de top van het bedrijfsleven te bereiken en wat er kan worden gedaan om deze barrières te slechten. Is een quotum de oplossing? De assistent professor van Nyenrode Business Universiteit heeft er een hard hoofd in, aangezien een quotum geen remedie is tegen vooroordelen en stereotypering. Andere interventies zijn nodig, maar quick fixes bestaan niet.
De best practices van topcommissaris Jeroen van der Veer
Order and method. Dat kenmerkt niet alleen de werkwijze van Hercule Poirot, maar ook van oud- Shell-ceo en topcommissaris Jeroen van der Veer. De meervoudig chairman deelt zijn best practices voor effectief toezicht en 50 jaar cumulatieve ervaring. ‘De moeilijkste beslissing vond ik de afsplitsing van de lichtdivisie van Philips, dat was heel gewaagd.’
Lees verderMeest gelezen
Deze drie topvrouwen zien een ‘cut the crap-mentaliteit’ ontstaan
De crisis zorgt voor nieuw licht op risicomanagement en de kracht van purpose, concluderen bestuurders van APG, ABN AMRO en Achmea in een gesprek over leidinggeven in crisistijd.
Ineke Kooistra (YoungCapital): 'Verdrietige beslissingen zijn onvermijdelijk'
Aan Ineke Kooistra, ceo van YoungCapital, de taak om het recruitmentbureau de crisis door te loodsen. Dat vraagt om lef, een duidelijke koers en begrip voor de gevoelens van medewerkers.
Peter Berdowski: ‘Ceo worden was voor mij een call of duty’
Mgmt. Scope zoekt junior partnershipmanager
Ben je net of bijna afgestudeerd en op zoek naar een dynamische functie? Lijkt het je leuk om onze kennispartners te ontzorgen, te werken met consultants, multinationals en wetenschappers en na te denken over de juiste invalshoek voor een verhaal? En ben je servicegericht en gastvrij? Dan zoeken we jou als junior partnershipmanager! >> Bekijk de vacature hier!
Sibylle Würthner (TenneT): ‘We moeten eerst het fundament fixen’
Culturele diversiteit als voorwaarde voor succes
Stop nú de verspilling op de arbeidsmarkt
Kitty Koelemeijer: 'Angst zorgt voor een rem op gewenst gedrag'
Verantwoord leiderschap vergt betekenisvolle verhalen
Corien Wortmann-Kool (ABP): 'Wat gisteren ambitieus was, is het morgen niet meer'
Executive search- en leiderschapsadviesbureau Spencer Stuart is de nieuwste kennispartner van Management Scope. Suzanne van der Erve en Rob Miesen, de nieuwe en vertrekkende managing partner, spreken over leiderschapsontwikkeling en successieplanning. ‘De cultural fit wordt steeds belangrijker.’
‘Ik raak ook zelf geïnspireerd’, zegt Mijntje Lückerath-Rovers over haar eerste honderd dagen als lid van de raad van toezicht van het Erasmus MC.
Persoonlijkheid, cultural fit en potentieel steeds belangrijker bij benoemingen
Executive search- en leiderschapsadviesbureau Spencer Stuart is de nieuwste kennispartner van Management Scope. Suzanne van der Erve en Rob Miesen, de nieuwe en vertrekkende managing partner, spreken over leiderschapsontwikkeling en successieplanning. ‘De cultural fit wordt steeds belangrijker.’
De eerste 100 dagen als lid raad van toezicht van het Erasmus MC
‘Ik raak ook zelf geïnspireerd’, zegt Mijntje Lückerath-Rovers over haar eerste honderd dagen als lid van de raad van toezicht van het Erasmus MC.
Vier wetenschappers over de sociale dimensie van leiderschap
Marit van Egmond (Albert Heijn) over groeien als marktleider
De eerste 100 dagen als cfo van Ordina
Wouter van Essenberg (Sweco): 'We willen meer betekenen in de samenleving'
Isolde Eleveld-Terwel: 'Nieuwe medewerkers toetsen we op wendbaarheid'
