.png)
Bestel nu uw proefabonnement
Leiderschap
Wat is leiderschap? Een manier om die vraag te benaderen is door te constateren dat leiderschap zonder twijfel het meest besproken boardroomthema is. By far. Iedereen heeft namelijk een mening over de eigen ‘baas’, en bijna net zo vaak ook over – in gaming terminologie - de ‘eindbaas’: de directeur, of, bij een corporate, een bestuurder uit de c-suite: een coo, cdo, cio, cfo, cro of uiteindelijk de ceo: de chief executive officer.
In zo’n gesprek over de baas gaat het dan steevast over de vele facetten van leiderschap. Welke eigenschappen maken een leider een goede leider, een sterke en krachtige leider, of een matige of zelfs arrogante baas? Standaard wordt de afweging gemaakt: wat kan zij/hij goed, en wat kan zij/hij niet goed? Veel leiders hebben nadrukkelijk ook mindere kanten, maar als de goede kanten sterk genoeg zijn, zullen mensen zich toch achter ‘hun’ leider scharen. Tenminste, zo stellen psychologen en leiderschapscoaches.
Business programma’s en managementboekklassiekers
Een betere leider worden kan je oefenen. Elke zichzelf respecterende business school en universiteit ontwikkelt programma’s, en honderden boeken en duizenden andere publicaties zijn er gepubliceerd die als doel hebben leiders beter te maken: door de mindere kanten om te buigen of weg te poetsen en de sterke punten verder te ontwikkelen.
Vaak vinden die publicaties gretig aftrek. Van de klassieker The Seven habits of Highly Effective People, van de Amerikaanse auteur Stephen Covey, zijn meer dan 25 miljoen exemplaren verkocht, in 40 talen. Van de audioversie zijn 1.5 miljoen exemplaren verkocht. Niet voor niets is dit boek een inspiratiebron voor vele leiders.
Ook voor Management Scope is leiderschap een groot thema. Sterker: Management Scope richt zich primair op de ceo van de Nederlandse corporate ondernemingen, en op diens stakeholders: zij die in rechtstreeks contact met de ceo staan, de c-suite. Dat kan zijn: leden van het executive comittee (de exco), maar ook bijvoorbeeld een company secretary, de leden van de raad van commissarissen, of een chief sustainability officer.
Steeds vaker zijn bestuurders specialisten, die zich met één facet van besturen bezighouden. Meerdere auteurs richten zich op executive education, en op de psychologische kant van leiderschap. En op de zogenoemde boardroom dynamics: hoe kom je tot een efficiënt leiderschapsteam – waarbij gremia als de raad van bestuur, executive committee (exco) en de raad van commissarissen goed functioneren en ook nog eens goed samenwerken?
Diversiteit in de bestuurkamer
Leiderschap kent ook duidelijke ontwikkelingen. Zo is de afgelopen decennia diversiteit in de raden van bestuur en raden van commissarissen een groot thema. Sinds zo’n 20 jaar nemen vrouwen gestaag prominentere plekken in de bestuurskamers in. Ook Management Scope ijvert voor diversiteit. Jaarlijks publiceert Management Scope (onder andere) de Top-100 Corporate Vrouwen in Nederland. Middels een lijst worden de vrouwelijke rolmodellen in bestuurlijk Nederland in het zonnetje gezet.
Nog zo’n thema: inclusie. Hoe zorg je ervoor dat in de top van de organisatie – alsook in de lagen daaronder – ruimte bestaat voor meningen en gedachten van bi-culturele en anders culturele leiders? Die ontwikkeling is overigens bittere noodzaak. Naarmate de Nederlandse maatschappij steeds meer nationaliteiten en culturen heeft omarmd, verandert ook consumentengedrag. Bedrijven kunnen deze maatschappelijke trends nauwelijks bevatten, tenzij door zelf andersoortig leiderschap te omarmen: inclusie dus.
Transformationeel en verantwoord leiderschap
Tot slot, en ook niet onbelangrijk om te vermelden: de opmars in de boardroom van transformationeel leiderschap en verantwoord leiderschap. Door de snelle ontwikkelingen rondom digitalisering moeten veel ondernemingen in een steeds hoger tempo innoveren, en zelfs het hele businessmodel transformeren. Vandaar: transformationeel leiderschap. Welke leider heeft de kwaliteiten om zijn team werkelijk mee te nemen op een reis, waarin de bestaande regels opzij worden gezet en vernieuwing wordt omarmd? Verandering is moeilijk voor iedereen. De goede leider moet niet alleen over de eigen schaduw heen kunnen stappen, maar moet dat ook namens het hele team kunnen doen; geholpen ongetwijfeld door een deskundig HR-apparaat. Workforce management – wat voor mensen heb ik, en wat kunnen ze, ook op menselijk vlak? – wordt steeds belangrijker.
Verantwoord leiderschap is wellicht de meest bijzondere trend. Stakeholders verwachten steeds meer van ondernemingen en andere organisaties dat die hun impact op de maatschappij kennen en meten, en zelfs dat ze een duidelijke purpose, een bestaansrecht hebben.
Genoeg te doen, voor de leiders van onze corporates.
Peter Berdowski: ‘Ceo worden was voor mij een call of duty’
Boskalis-topman Peter Berdowski houdt niet van interviews: als man met het hart op de tong is hij er terughoudend mee, want voor je het weet komt er gedoe van. Berdowski is tegelijkertijd een authentiek leider, en blijft graag dicht bij zichzelf, ook in dit geprek waarin we op zoek gaan naar zijn DNA: ‘Ik geef nooit sociaal wenselijke antwoorden.’
Lees verder
Rosalien van ’t Foort-Diepeveen onderzocht welke barrières vrouwen in de weg zitten om de top van het bedrijfsleven te bereiken en wat er kan worden gedaan om deze barrières te slechten. Is een quotum de oplossing? De assistent professor van Nyenrode Business Universiteit heeft er een hard hoofd in, aangezien een quotum geen remedie is tegen vooroordelen en stereotypering. Andere interventies zijn nodig, maar quick fixes bestaan niet.
Toen Sibylle Würthner midden in coronatijd aan haar nieuwe baan als director people bij de Nederlands-Duitse netbeheerder TenneT begon, belandde ze ook midden in een grote reorganisatie. ‘Als TenneT in de toekomst leidend wil zijn in de energietransitie, voldoet de huidige manier van werken in veel opzichten niet langer.’
Gendergelijkheid in de top: een quotum alleen is niet voldoende
Rosalien van ’t Foort-Diepeveen onderzocht welke barrières vrouwen in de weg zitten om de top van het bedrijfsleven te bereiken en wat er kan worden gedaan om deze barrières te slechten. Is een quotum de oplossing? De assistent professor van Nyenrode Business Universiteit heeft er een hard hoofd in, aangezien een quotum geen remedie is tegen vooroordelen en stereotypering. Andere interventies zijn nodig, maar quick fixes bestaan niet.
Sibylle Würthner (TenneT): ‘We moeten eerst het fundament fixen’
Toen Sibylle Würthner midden in coronatijd aan haar nieuwe baan als director people bij de Nederlands-Duitse netbeheerder TenneT begon, belandde ze ook midden in een grote reorganisatie. ‘Als TenneT in de toekomst leidend wil zijn in de energietransitie, voldoet de huidige manier van werken in veel opzichten niet langer.’
Lange tijd lag de focus van het bedrijfsleven op het efficiënt maken van bedrijfsprocessen en het vergroten van winst. Onze tijd vraagt om een nieuw verhaal waarin verantwoord leiderschap centraal staat. Leen Paape gaat hierover in gesprek met Corien Wortmann-Kool, bestuursvoorzitter van ABP, commissaris van Aegon en DSM en voorzitter van de raad van toezicht van Save the Children Nederland.
Lange tijd lag de focus van het bedrijfsleven op het efficiënt maken van bedrijfsprocessen en het vergroten van winst. Onze tijd vraagt om een nieuw verhaal waarin verantwoord leiderschap centraal staat. Leen Paape gaat hierover in gesprek met Ingrid Thijssen, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW.
Bij de zoektocht naar nieuwe bestuurders is het niet meer genoeg alleen te kijken naar cv’s en ervaring. Cruciaal voor duurzaam succes in executive posities zijn de minder zichtbare elementen zoals potentieel, drijfveren én de context waarbinnen iemand zal gaan opereren. Linda Ruiters en Martin Heijman van leiderschapsadviesbureau Spencer Stuart over de toegevoegde waarde van leiderschapsadvies bij successieplanning.
Corien Wortmann-Kool (ABP): 'Wat gisteren ambitieus was, is het morgen niet meer'
Lange tijd lag de focus van het bedrijfsleven op het efficiënt maken van bedrijfsprocessen en het vergroten van winst. Onze tijd vraagt om een nieuw verhaal waarin verantwoord leiderschap centraal staat. Leen Paape gaat hierover in gesprek met Corien Wortmann-Kool, bestuursvoorzitter van ABP, commissaris van Aegon en DSM en voorzitter van de raad van toezicht van Save the Children Nederland.
Ingrid Thijssen (VNO-NCW): 'Ik wil bedrijven ook verdedigen'
Lange tijd lag de focus van het bedrijfsleven op het efficiënt maken van bedrijfsprocessen en het vergroten van winst. Onze tijd vraagt om een nieuw verhaal waarin verantwoord leiderschap centraal staat. Leen Paape gaat hierover in gesprek met Ingrid Thijssen, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW.
Maak verborgen leiderschapskwaliteiten zichtbaar
Bij de zoektocht naar nieuwe bestuurders is het niet meer genoeg alleen te kijken naar cv’s en ervaring. Cruciaal voor duurzaam succes in executive posities zijn de minder zichtbare elementen zoals potentieel, drijfveren én de context waarbinnen iemand zal gaan opereren. Linda Ruiters en Martin Heijman van leiderschapsadviesbureau Spencer Stuart over de toegevoegde waarde van leiderschapsadvies bij successieplanning.
Maud de Vries (OCI): 'Vechten voor 50% vrouwen op de longlists'
Vrouwen zijn nog steeds moeilijk te vinden in de chemie, terwijl ál het beschikbare talent moet worden benut om uitdagingen als de vergrijzing en de energietransitie het hoofd te bieden. Maud de Vries, lid van de board van kunstmestproducent OCI, blijft dus ‘duwen’ op diversiteit & inclusie. ‘We moeten het oog op de bal houden, anders verliezen we.’
Lees verderMeest gelezen
Deze drie topvrouwen zien een ‘cut the crap-mentaliteit’ ontstaan
De crisis zorgt voor nieuw licht op risicomanagement en de kracht van purpose, concluderen bestuurders van APG, ABN AMRO en Achmea in een gesprek over leidinggeven in crisistijd.
Ineke Kooistra (YoungCapital): 'Verdrietige beslissingen zijn onvermijdelijk'
Aan Ineke Kooistra, ceo van YoungCapital, de taak om het recruitmentbureau de crisis door te loodsen. Dat vraagt om lef, een duidelijke koers en begrip voor de gevoelens van medewerkers.
Peter Agnefjäll: 'Als leider beperk ik mij niet tot mijn formele rol'
Implementing the future with Valcon
Organisaties zoeken meer dan ooit hulp om digitale kansen en synergieën te benutten om ervoor te zorgen dat de operatie van het bedrijf klaar is voor de toekomst. Dat is waar Valcon voor staat: het combineren van consultancy op het gebied van strategie en operatie met technologie, data en advanced analytics. >> Lees verder
Persoonlijkheid, cultural fit en potentieel steeds belangrijker bij benoemingen
De eerste 100 dagen als lid raad van toezicht van het Erasmus MC
Vier wetenschappers over de sociale dimensie van leiderschap
Marit van Egmond (Albert Heijn) over groeien als marktleider
De eerste 100 dagen als cfo van Ordina
Wouter van Essenberg (Sweco): 'We willen meer betekenen in de samenleving'
Het lijkt een ijzeren wet: bij een wisseling van de wacht in de board wil een nieuwkomer een eigen stempel drukken. Te vaak wordt onnodig over de legacy van vertrekkende c-level-bestuurders heen gewalst. Artie Debidien, cio van NN International, constateert dat het ook anders kan: verder bouwen op wat je voorganger heeft neergezet, met respect voor elkaars persoon en aanpak.
De drie jonge leiders aan de rondetafel van Management Scope zijn finalist van de Young Captain Award 2020 en vinden alle drie de samensmelting van commerciële en maatschappelijke belangen vanzelfsprekend. ‘Het businessresultaat is de uitkomst van het handelen naar je purpose.’ Offers brengen hoort er ook bij, zeker in crisistijd.
Maak van je voorganger geen opponent
Het lijkt een ijzeren wet: bij een wisseling van de wacht in de board wil een nieuwkomer een eigen stempel drukken. Te vaak wordt onnodig over de legacy van vertrekkende c-level-bestuurders heen gewalst. Artie Debidien, cio van NN International, constateert dat het ook anders kan: verder bouwen op wat je voorganger heeft neergezet, met respect voor elkaars persoon en aanpak.
Young Captain Award-finalisten zien purpose als standaard
De drie jonge leiders aan de rondetafel van Management Scope zijn finalist van de Young Captain Award 2020 en vinden alle drie de samensmelting van commerciële en maatschappelijke belangen vanzelfsprekend. ‘Het businessresultaat is de uitkomst van het handelen naar je purpose.’ Offers brengen hoort er ook bij, zeker in crisistijd.
De eerste 100 dagen als chief investment manager van PGGM
Ansco Dokkum: 'Werknemers willen duidelijke afspraken over persoonlijke groei'
Robert Swaak over de soms pijnlijke transformatie van ABN AMRO
Bestuurder, bent u zélf wel wendbaar genoeg?
De eerste 100 dagen als cfo van Lucas Bols
