Bestel nu uw proefabonnement
Leiderschap
Wat is leiderschap? Een manier om die vraag te benaderen is door te constateren dat leiderschap zonder twijfel het meest besproken boardroomthema is. By far. Iedereen heeft namelijk een mening over de eigen ‘baas’, en bijna net zo vaak ook over – in gaming terminologie - de ‘eindbaas’: de directeur, of, bij een corporate, een bestuurder uit de c-suite: een coo, cdo, cio, cfo, cro of uiteindelijk de ceo: de chief executive officer.
In zo’n gesprek over de baas gaat het dan steevast over de vele facetten van leiderschap. Welke eigenschappen maken een leider een goede leider, een sterke en krachtige leider, of een matige of zelfs arrogante baas? Standaard wordt de afweging gemaakt: wat kan zij/hij goed, en wat kan zij/hij niet goed? Veel leiders hebben nadrukkelijk ook mindere kanten, maar als de goede kanten sterk genoeg zijn, zullen mensen zich toch achter ‘hun’ leider scharen. Tenminste, zo stellen psychologen en leiderschapscoaches.
Business programma’s en managementboekklassiekers
Een betere leider worden kan je oefenen. Elke zichzelf respecterende business school en universiteit ontwikkelt programma’s, en honderden boeken en duizenden andere publicaties zijn er gepubliceerd die als doel hebben leiders beter te maken: door de mindere kanten om te buigen of weg te poetsen en de sterke punten verder te ontwikkelen.
Vaak vinden die publicaties gretig aftrek. Van de klassieker The Seven habits of Highly Effective People, van de Amerikaanse auteur Stephen Covey, zijn meer dan 25 miljoen exemplaren verkocht, in 40 talen. Van de audioversie zijn 1.5 miljoen exemplaren verkocht. Niet voor niets is dit boek een inspiratiebron voor vele leiders.
Ook voor Management Scope is leiderschap een groot thema. Sterker: Management Scope richt zich primair op de ceo van de Nederlandse corporate ondernemingen, en op diens stakeholders: zij die in rechtstreeks contact met de ceo staan, de c-suite. Dat kan zijn: leden van het executive comittee (de exco), maar ook bijvoorbeeld een company secretary, de leden van de raad van commissarissen, of een chief sustainability officer.
Steeds vaker zijn bestuurders specialisten, die zich met één facet van besturen bezighouden. Meerdere auteurs richten zich op executive education, en op de psychologische kant van leiderschap. En op de zogenoemde boardroom dynamics: hoe kom je tot een efficiënt leiderschapsteam – waarbij gremia als de raad van bestuur, executive committee (exco) en de raad van commissarissen goed functioneren en ook nog eens goed samenwerken?
Diversiteit in de bestuurkamer
Leiderschap kent ook duidelijke ontwikkelingen. Zo is de afgelopen decennia diversiteit in de raden van bestuur en raden van commissarissen een groot thema. Sinds zo’n 20 jaar nemen vrouwen gestaag prominentere plekken in de bestuurskamers in. Ook Management Scope ijvert voor diversiteit. Jaarlijks publiceert Management Scope (onder andere) de Top-100 Corporate Vrouwen in Nederland. Middels een lijst worden de vrouwelijke rolmodellen in bestuurlijk Nederland in het zonnetje gezet.
Nog zo’n thema: inclusie. Hoe zorg je ervoor dat in de top van de organisatie – alsook in de lagen daaronder – ruimte bestaat voor meningen en gedachten van bi-culturele en anders culturele leiders? Die ontwikkeling is overigens bittere noodzaak. Naarmate de Nederlandse maatschappij steeds meer nationaliteiten en culturen heeft omarmd, verandert ook consumentengedrag. Bedrijven kunnen deze maatschappelijke trends nauwelijks bevatten, tenzij door zelf andersoortig leiderschap te omarmen: inclusie dus.
Transformationeel en verantwoord leiderschap
Tot slot, en ook niet onbelangrijk om te vermelden: de opmars in de boardroom van transformationeel leiderschap en verantwoord leiderschap. Door de snelle ontwikkelingen rondom digitalisering moeten veel ondernemingen in een steeds hoger tempo innoveren, en zelfs het hele businessmodel transformeren. Vandaar: transformationeel leiderschap. Welke leider heeft de kwaliteiten om zijn team werkelijk mee te nemen op een reis, waarin de bestaande regels opzij worden gezet en vernieuwing wordt omarmd? Verandering is moeilijk voor iedereen. De goede leider moet niet alleen over de eigen schaduw heen kunnen stappen, maar moet dat ook namens het hele team kunnen doen; geholpen ongetwijfeld door een deskundig HR-apparaat. Workforce management – wat voor mensen heb ik, en wat kunnen ze, ook op menselijk vlak? – wordt steeds belangrijker.
Verantwoord leiderschap is wellicht de meest bijzondere trend. Stakeholders verwachten steeds meer van ondernemingen en andere organisaties dat die hun impact op de maatschappij kennen en meten, en zelfs dat ze een duidelijke purpose, een bestaansrecht hebben.
Genoeg te doen, voor de leiders van onze corporates.
Maud de Vries (OCI): 'Vechten voor 50% vrouwen op de longlists'
Vrouwen zijn nog steeds moeilijk te vinden in de chemie, terwijl ál het beschikbare talent moet worden benut om uitdagingen als de vergrijzing en de energietransitie het hoofd te bieden. Maud de Vries, lid van de board van kunstmestproducent OCI, blijft dus ‘duwen’ op diversiteit & inclusie. ‘We moeten het oog op de bal houden, anders verliezen we.’
Lees verder
Lange tijd lag de focus van het bedrijfsleven op het efficiënt maken van bedrijfsprocessen en het vergroten van winst. Onze tijd vraagt om een nieuw verhaal waarin verantwoord leiderschap centraal staat. Leen Paape gaat hierover in gesprek met Kitty Koelemeijer, hoogleraar marketing aan Nyenrode Business Universiteit en directeur Center for Marketing and Supply Chain Management.
In roerige tijden is er meer dan ooit behoefte aan leiders die met een betekenisvol verhaal anderen meekrijgen bij het maken van pijnlijke keuzes voor complexe problemen. Leen Paape vond drie van die leiders met een duidelijke visie en vroeg hen hoe we kunnen versnellen op urgente thema’s. In dit essay maakt Paape de balans van deze gesprekken op, met als onontkoombare conclusie dat leiders de lat hoger moeten leggen.
Kitty Koelemeijer: 'Angst zorgt voor een rem op gewenst gedrag'
Lange tijd lag de focus van het bedrijfsleven op het efficiënt maken van bedrijfsprocessen en het vergroten van winst. Onze tijd vraagt om een nieuw verhaal waarin verantwoord leiderschap centraal staat. Leen Paape gaat hierover in gesprek met Kitty Koelemeijer, hoogleraar marketing aan Nyenrode Business Universiteit en directeur Center for Marketing and Supply Chain Management.
Verantwoord leiderschap vergt betekenisvolle verhalen
In roerige tijden is er meer dan ooit behoefte aan leiders die met een betekenisvol verhaal anderen meekrijgen bij het maken van pijnlijke keuzes voor complexe problemen. Leen Paape vond drie van die leiders met een duidelijke visie en vroeg hen hoe we kunnen versnellen op urgente thema’s. In dit essay maakt Paape de balans van deze gesprekken op, met als onontkoombare conclusie dat leiders de lat hoger moeten leggen.
‘Ik raak ook zelf geïnspireerd’, zegt Mijntje Lückerath-Rovers over haar eerste honderd dagen als lid van de raad van toezicht van het Erasmus MC.
In De Raad buigt een zorgvuldig samengesteld team topexperts zich over een belangrijk boardroomthema. Deze keer doen vier wetenschappers vijf aanbevelingen voor een bedrijfsleven en samenleving 4.0, waar wederkerige relaties en sociale cohesie vooropstaan. ‘De sociale dimensie van leiderschap moet sterker ontwikkeld worden.’
Albert Heijn-ceo Marit van Egmond ziet in het marktleiderschap geen aanleiding om zich te wentelen in wat al goed gaat en heeft een sterke focus op veranderingen die de supermarktketen klaarstomen voor de toekomst. Het hoge tempo waarin die veranderingen zich voltrekken, schrikt Van Egmond allerminst af: ‘De vraag die ik mijzelf constant stel is: gaan we snel en ver genoeg?’
De eerste 100 dagen als lid raad van toezicht van het Erasmus MC
‘Ik raak ook zelf geïnspireerd’, zegt Mijntje Lückerath-Rovers over haar eerste honderd dagen als lid van de raad van toezicht van het Erasmus MC.
Vier wetenschappers over de sociale dimensie van leiderschap
In De Raad buigt een zorgvuldig samengesteld team topexperts zich over een belangrijk boardroomthema. Deze keer doen vier wetenschappers vijf aanbevelingen voor een bedrijfsleven en samenleving 4.0, waar wederkerige relaties en sociale cohesie vooropstaan. ‘De sociale dimensie van leiderschap moet sterker ontwikkeld worden.’
Marit van Egmond (Albert Heijn) over groeien als marktleider
Albert Heijn-ceo Marit van Egmond ziet in het marktleiderschap geen aanleiding om zich te wentelen in wat al goed gaat en heeft een sterke focus op veranderingen die de supermarktketen klaarstomen voor de toekomst. Het hoge tempo waarin die veranderingen zich voltrekken, schrikt Van Egmond allerminst af: ‘De vraag die ik mijzelf constant stel is: gaan we snel en ver genoeg?’
Persoonlijkheid, cultural fit en potentieel steeds belangrijker bij benoemingen
Executive search- en leiderschapsadviesbureau Spencer Stuart is de nieuwste kennispartner van Management Scope. Suzanne van der Erve en Rob Miesen, de nieuwe en vertrekkende managing partner, spreken over leiderschapsontwikkeling en successieplanning. ‘De cultural fit wordt steeds belangrijker.’
Lees verderMeest gelezen
Deze drie topvrouwen zien een ‘cut the crap-mentaliteit’ ontstaan
De crisis zorgt voor nieuw licht op risicomanagement en de kracht van purpose, concluderen bestuurders van APG, ABN AMRO en Achmea in een gesprek over leidinggeven in crisistijd.
Ineke Kooistra (YoungCapital): 'Verdrietige beslissingen zijn onvermijdelijk'
Aan Ineke Kooistra, ceo van YoungCapital, de taak om het recruitmentbureau de crisis door te loodsen. Dat vraagt om lef, een duidelijke koers en begrip voor de gevoelens van medewerkers.
De eerste 100 dagen als cfo van Ordina
Rapport: Aligning Pay, People and Plant
Het laatste rapport van Diligent Aligning Pay, People and Planet toont aan dat het percentage van Europese bedrijven dat ESG-maatstaven opneemt in de beloningsplannen van bestuurders, is gestegen van 4% (2008) naar 34% (2020). De verwachting is dat dit verder zal stijgen naar 39% in 2021. >> Lees verder
Wouter van Essenberg (Sweco): 'We willen meer betekenen in de samenleving'
Isolde Eleveld-Terwel: 'Nieuwe medewerkers toetsen we op wendbaarheid'
Zitten managers en medewerkers op één lijn?
De eerste 100 dagen als lid van de rvc van ABN Amro
Koen Slippens (Sligro): 'Je hoeft niet altijd in de driver’s seat te zitten'
Maak van je voorganger geen opponent
Wendbaarheid is voor organisaties essentieel om zich in een turbulente omgeving aan te kunnen passen. Het gebrek aan wendbaarheid van de topman of -vrouw zelf zit de organisatie daarbij soms in de weg. De oplossing: zelfreflectie, durven loslaten en experimenteren.
‘Meteen de mouwen opstropen’, zegt Frank Cocx over zijn eerste honderd dagen als cfo van Lucas Bols.
Bestuurder, bent u zélf wel wendbaar genoeg?
Wendbaarheid is voor organisaties essentieel om zich in een turbulente omgeving aan te kunnen passen. Het gebrek aan wendbaarheid van de topman of -vrouw zelf zit de organisatie daarbij soms in de weg. De oplossing: zelfreflectie, durven loslaten en experimenteren.
De eerste 100 dagen als cfo van Lucas Bols
‘Meteen de mouwen opstropen’, zegt Frank Cocx over zijn eerste honderd dagen als cfo van Lucas Bols.
Smaranda Boros over wat voorafgaat aan de Great Reset
Dit leerde de chro tijdens de lockdown
De eerste 100 dagen als cfo van Stork
John van Hoof (CSU): 'Wat wij doen is het ultieme mensenwerk'
Zo BOLD is Snezana Zivcevska-Stalpers, winnaar van de BOLD Leader Award 2020
