Risk en finance
De ene crisis is de andere niet. Voor beroepsgroepen in het bedrijfsleven die zich bezig houden met de financiële risico’s van hun bedrijfsvoering (voorop de risk managers, controllers, accountants, registeraccountants, chief risk officers en chief finance officers) is de coronacrisis de eerste crisis in twee decennia gebleken waar zij niet kop van jut zijn gebleken.
Ga maar na. In 2000 leidden te hoge verwachtingen van beleggers maar net zozeer de al te ambitieuze plannen van cfo’s, cro’s en ceo’s, erop dat de internethype in één keer was afgelopen. Beurskoersen stortten in, talloze internetbedrijven gingen failliet. In de ‘nieuwe economie’ namelijk was geld uitgeven zogezegd belangrijker geweest dan geld verdienen. Of… toch niet.
De internetcrisis leidde er vervolgens weer toe dat in andere bedrijfstakken ineens grootschalig gesjoemel aan het licht kwam. Door de slechtere markomstandigheden echter slaagden bestuurders er bij onder andere het Amerikaanse nutsbedrijf Enron (dat ging failliet) en bij supermarktconcern Ahold (dat werd gered) niet langer in om gesjoemel onder de radar te houden. Grote boekhoudschandalen volgden wereldwijd.
Ook rondom private equity, dat sinds de eeuwwisseling in opmars is in Nederland, ontstonden de nodige problemen. Een aantal partijen bleken hun private equity-deelnemingen te gretig met schulden te hebben overladen.
De uitwassen leidden tot strengere wet- en regelgeving. Denk maar aan de Nederlandse corporate governance code voor goed bestuur, of de Amerikaanse Sarbanes Oxley act. Toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) kregen steeds meer verantwoordelijkheden en macht, wat vervolgens ook weer leidde tot een professionalisering van de finance en risk-afdelingen bij de grote concerns.
Opkomst chief risk officer
Die professionalisering kon echter niet voorkomen dat een volgende financiële crisis zich weer aandiende. De kredietcrisis vanaf 2007 raakte vooral de financiële sector en de bancaire sector. Kort daarna volgde de eurocrisis, die de eurozone en ook heel Europa in crisis dompelde. Juist in het hart van het kapitalistische systeem (de financiële sector) risico-regels systematisch werden omzeild en met de voeten getreden. Compliance bleek niet de oplossing. Een diepe economische crisis volgde. Banken wankelden of gingen failliet. De Europese Centrale Bank (ECB) moest redding brengen. Deze crisis leidde tot de opmars in de boardroom van de chief risk officer. Vooral in financiële concerns is de cro-functie inmiddels een centrale rol. Die houdt zich niet alleen met regels en compliance bezig maar ook met het stimuleren van goed gedrag. Tegenwoordig wordt de combinatie ook wel Hearts & Minds genoemd.
Terug naar het begin. Hoe anders zit het met de COVID-19 crisis. Aan de economische crisis die begon 2020 lag geen grootschalig frauderen of risicovol gedag ten grondslag, maar een gezondheidscrisis. De financial professionals staan bij deze crisis letterlijk buiten verdenking. Dit is geen crisis van te hoge schulden, te veel risico, of het voeren van een slechte boekhouding. De crisis is in eerste instantie veroorzaakt doordat COVID-19 ieders bewegingsvrijheid sterk beperkt.
Dat de finance professional of de chief financial officer niet kop van jut zijn, betekent ook weer niet dat ze het rustig kregen in deze crisis. Integendeel, ongekend waren in 2020 de omzetverliezen in veel bedrijfstakken. Of het nou bij private equity deelnemingen is, bij beursgenoteerde bedrijven of familiebedrijven, voor de cfo is het in de crisis juist alle hens aan dek.
Integrated reporting
Dat geldt, tot slot, niet alleen wat betreft risicomanagement of risicobeheersing. Ook de (register)accountant heeft het drukker gekregen. Consumenten en beleggers, mede kopschuw gemaakt door de crises van de afgelopen twee decennia, eisen van bedrijven veel meer transparantie en ‘een goed verhaal’. Dat goede verhaal betekent: ga je transparant en correct om met klanten, leveranciers, werknemers en andere stakeholders? Maar ook: hoe ziet de supply chain eruit? Hoe duurzaam of circulair is die? Voor organisaties leidt die toegenomen maatschappelijke druk ertoe dat ze niet enkel meer financieel dienen te rapporteren, maar ook over zaken als duurzaamheid en goed bestuur. Integrated reporting, heet het dan. Wat begon bij het Sustainability Report, waarin bedrijven over hun duurzaamheidsaspiraties vertellen, wordt steeds meer een centraal onderdeel van de bedrijfsvoering en daarmee de boekhoudgewoontes.
.jpg)
Mark Rutten (Swinkels): ‘We mogen wel grotere investeringen doen’
Mark Rutten is sinds 2024 cfo en lid van de raad van bestuur van brouwer Royal Swinkels. Hij kwam over van concurrent Heineken, waarvoor hij jarenlang in het buitenland werkte. Zijn ambities bij Swinkels? Internationaler denken en wat meer lef als het gaat om investeringen. ‘Ja, dat is wellicht het tegenovergestelde van wat je van een cfo verwacht.’
Lees verder
Wanneer bedrijven hun winstprognoses bijstellen, kan dat enorme gevolgen hebben voor de aandelenkoers. Winstprognoses bepalen dus direct de bedrijfswaarde. Hoeveel schade een bijgestelde prognose aanricht, hangt af van wat beleggers denken dat er aan de hand is, schrijven Costas Constantinou en Gerbrand ter Brugge van Oaklins. Welke scenario’s zijn er en hoe kan de cfo de schade zoveel mogelijk beperken?
Duurzame transitie is onvermijdelijk, stelt hoofdeconoom Sandra Phlippen van ABN AMRO, want elk land bereikt een punt waarop de kosten van niets doen groter worden dan de kosten van de transitie. Het tempo van verduurzaming wordt daarbij vooral bepaald door politiek en beleid. Immers: ‘We moeten erkennen dat publiek en privaat verschillende verantwoordelijkheden hebben. Je kunt van individuele bedrijven niet vragen dat ze hun concurrentiepositie inleveren om iets goeds te doen voor de wereld.’
Cfo, neem zelf de regie over de winstprognose
Wanneer bedrijven hun winstprognoses bijstellen, kan dat enorme gevolgen hebben voor de aandelenkoers. Winstprognoses bepalen dus direct de bedrijfswaarde. Hoeveel schade een bijgestelde prognose aanricht, hangt af van wat beleggers denken dat er aan de hand is, schrijven Costas Constantinou en Gerbrand ter Brugge van Oaklins. Welke scenario’s zijn er en hoe kan de cfo de schade zoveel mogelijk beperken?
Sandra Phlippen (ABN Amro): ‘Een CO2-heffing is geen straf’
Duurzame transitie is onvermijdelijk, stelt hoofdeconoom Sandra Phlippen van ABN AMRO, want elk land bereikt een punt waarop de kosten van niets doen groter worden dan de kosten van de transitie. Het tempo van verduurzaming wordt daarbij vooral bepaald door politiek en beleid. Immers: ‘We moeten erkennen dat publiek en privaat verschillende verantwoordelijkheden hebben. Je kunt van individuele bedrijven niet vragen dat ze hun concurrentiepositie inleveren om iets goeds te doen voor de wereld.’
Internationale spanningen en een escalerende handelsoorlog zorgen voor grote onzekerheid. De rol van cfo’s – die zullen moeten meebewegen met nieuwe handelsstromen en alert moeten zijn op nieuwe marktkansen – is strategischer dan ooit. Maar er is ook reden tot optimisme, zo was de boodschap tijdens het recente CFOdiner van Deloitte in H'ART Museum in Amsterdam. ‘Voor bedrijven die zich durven te herpositioneren, doen zich nieuwe kansen voor.’
Duurzame waardecreatie is voor ondernemingen steeds belangrijker. Hoe beïnvloedt dat de rol van cfo’s? Richten ze zich nog steeds vooral op de klassieke aandeelhouderswaarde of voelen ze zich medeverantwoordelijk voor een toekomstbestendige bedrijfsstrategie? Dat is het onderwerp van het promotieonderzoek van Ferry van Halem aan Nyenrode Business Universiteit. Samen met zijn supervisor, hoogleraar Jeroen Veldman, presenteert hij de eerste resultaten.
Bedrijven hebben macht, maar nemen te weinig verantwoordelijkheid. Dat stelt Willem Schramade, hoogleraar duurzame financiering aan Nyenrode Business Universiteit. Hij pleit voor een breder en rechtvaardiger model van ondernemingsfinanciering, waarbij bestuurders behalve op de financiële waarde óók sturen op de sociale en ecologische waarde.
De cfo als strategisch navigator in een nieuwe wereldorde
Internationale spanningen en een escalerende handelsoorlog zorgen voor grote onzekerheid. De rol van cfo’s – die zullen moeten meebewegen met nieuwe handelsstromen en alert moeten zijn op nieuwe marktkansen – is strategischer dan ooit. Maar er is ook reden tot optimisme, zo was de boodschap tijdens het recente CFOdiner van Deloitte in H'ART Museum in Amsterdam. ‘Voor bedrijven die zich durven te herpositioneren, doen zich nieuwe kansen voor.’
Stimuleren of traineren: welke rol pakt de cfo in brede waardecreatie?
Duurzame waardecreatie is voor ondernemingen steeds belangrijker. Hoe beïnvloedt dat de rol van cfo’s? Richten ze zich nog steeds vooral op de klassieke aandeelhouderswaarde of voelen ze zich medeverantwoordelijk voor een toekomstbestendige bedrijfsstrategie? Dat is het onderwerp van het promotieonderzoek van Ferry van Halem aan Nyenrode Business Universiteit. Samen met zijn supervisor, hoogleraar Jeroen Veldman, presenteert hij de eerste resultaten.
Een integrale blik op ondernemingsfinanciering
Bedrijven hebben macht, maar nemen te weinig verantwoordelijkheid. Dat stelt Willem Schramade, hoogleraar duurzame financiering aan Nyenrode Business Universiteit. Hij pleit voor een breder en rechtvaardiger model van ondernemingsfinanciering, waarbij bestuurders behalve op de financiële waarde óók sturen op de sociale en ecologische waarde.
René van Vlerken (Euronext): ‘De eindstrategie is een Europese kapitaalmarkt’
Euronext-topman René van Vlerken heeft zorgen over de Nederlandse en de Europese kapitaalmarkt. De urgentie voor de totstandkoming van de Europese kapitaalmarkt is gigantisch gegroeid, en dus is het consolideren van een Europese kapitaalmarkt zijn belangrijkste uitdaging. ‘Er is kapitaal genoeg, maar de markt is te gefragmenteerd in Europa.’
Lees verderMeest gelezen
Waarom kopen bedrijven massaal hun eigen aandelen terug?
Bedrijven verzuipen in cash. Om de aandeelhouders te behagen, wordt voor miljarden euro's aan eigen aandelen teruggekocht op de beurs. Maar wat schiet het bedrijf daar zelf mee op?
Dít vinden techinvesteerders aantrekkelijk
Waar moeten bedrijven aan voldoen om in de smaak te vallen bij drie groeiende techinvesteerders? Onze rondetafeldeelnemers zijn verbonden aan investeringsmaatschappijen met grote impact op het softwarelandschap in Nederland.
Frederik van der Schoot en Gerbrand ter Brugge (Oaklins): ‘Een kans komt soms maar één keer voorbij’
CFO-survey Deloitte: hoe overleef ik de cfo-driehoek?
Cfo, wees eerlijk over de haalbaarheid van duurzaamheidsambities
Jaap van Manen en Marlies de Vries over de Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR)
De cfo als challenger en aanjager
CFO survey Deloitte: AI en finance gaan prima samen
Leon van Riet (NN Group) over de pensioentransitie: ‘Geen tijd te verliezen’
Met het oog op de toenemende digitalisering en groeiende impact van technologie maakt Europa zich op voor het digitale tijdperk. In die digitale samenleving en economie is het belang van eenduidige Europese verordeningen, richtlijnen en regels groot. In dat licht moeten organisaties de NIS2-richtlijn niet alleen maar zien als ‘nog meer regeldruk’, maar vooral als kans, schrijven Elly van den Heuvel en Simone Pelkmans van Deloitte. Plus: hoe u in vijf stappen aan de slag kunt.
Waar moeten bedrijven aan voldoen om in de smaak te vallen bij drie groeiende techinvesteerders? En hoe beoordelen die investeerders de toekomstbestendigheid van de bedrijven waar ze mee in zee gaan? Onze rondetafeldeelnemers zijn verbonden aan investeringsmaatschappijen met grote impact op het softwarelandschap in Nederland. ‘De komende jaren zal blijken hoe disruptief ai gaat zijn.’
NIS2-richtlijn: cybersecurity vergt samenwerking
Met het oog op de toenemende digitalisering en groeiende impact van technologie maakt Europa zich op voor het digitale tijdperk. In die digitale samenleving en economie is het belang van eenduidige Europese verordeningen, richtlijnen en regels groot. In dat licht moeten organisaties de NIS2-richtlijn niet alleen maar zien als ‘nog meer regeldruk’, maar vooral als kans, schrijven Elly van den Heuvel en Simone Pelkmans van Deloitte. Plus: hoe u in vijf stappen aan de slag kunt.
Dít vinden techinvesteerders aantrekkelijk
Waar moeten bedrijven aan voldoen om in de smaak te vallen bij drie groeiende techinvesteerders? En hoe beoordelen die investeerders de toekomstbestendigheid van de bedrijven waar ze mee in zee gaan? Onze rondetafeldeelnemers zijn verbonden aan investeringsmaatschappijen met grote impact op het softwarelandschap in Nederland. ‘De komende jaren zal blijken hoe disruptief ai gaat zijn.’
Investeringsklimaat onder druk: een dringend beroep op het toekomstig kabinet
De Wtp: een dringend advies aan werkgevers
Deloitte CFO Survey: zo ziet de cfo de digitale toekomst
Een remedie tegen groeipijnen: doe zoals de oprichter ooit deed
De eerste 100 dagen als cfro van APG Asset Management
