De ene crisis is de andere niet. Voor beroepsgroepen in het bedrijfsleven die zich bezig houden met de financiële risico’s van hun bedrijfsvoering (voorop de risk managers, controllers, accountants, registeraccountants, chief risk officers en chief finance officers) is de coronacrisis de eerste crisis in twee decennia gebleken waar zij niet kop van jut zijn gebleken.
Ga maar na. In 2000 leidden te hoge verwachtingen van beleggers maar net zozeer de al te ambitieuze plannen van cfo’s, cro’s en ceo’s, erop dat de internethype in één keer was afgelopen. Beurskoersen stortten in, talloze internetbedrijven gingen failliet. In de ‘nieuwe economie’ namelijk was geld uitgeven zogezegd belangrijker geweest dan geld verdienen. Of… toch niet.
De internetcrisis leidde er vervolgens weer toe dat in andere bedrijfstakken ineens grootschalig gesjoemel aan het licht kwam. Door de slechtere markomstandigheden echter slaagden bestuurders er bij onder andere het Amerikaanse nutsbedrijf Enron (dat ging failliet) en bij supermarktconcern Ahold (dat werd gered) niet langer in om gesjoemel onder de radar te houden. Grote boekhoudschandalen volgden wereldwijd.
Ook rondom private equity, dat sinds de eeuwwisseling in opmars is in Nederland, ontstonden de nodige problemen. Een aantal partijen bleken hun private equity-deelnemingen te gretig met schulden te hebben overladen.
De uitwassen leidden tot strengere wet- en regelgeving. Denk maar aan de Nederlandse corporate governance code voor goed bestuur, of de Amerikaanse Sarbanes Oxley act. Toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) kregen steeds meer verantwoordelijkheden en macht, wat vervolgens ook weer leidde tot een professionalisering van de finance en risk-afdelingen bij de grote concerns.
Die professionalisering kon echter niet voorkomen dat een volgende financiële crisis zich weer aandiende. De kredietcrisis vanaf 2007 raakte vooral de financiële sector en de bancaire sector. Kort daarna volgde de eurocrisis, die de eurozone en ook heel Europa in crisis dompelde. Juist in het hart van het kapitalistische systeem (de financiële sector) risico-regels systematisch werden omzeild en met de voeten getreden. Compliance bleek niet de oplossing. Een diepe economische crisis volgde. Banken wankelden of gingen failliet. De Europese Centrale Bank (ECB) moest redding brengen. Deze crisis leidde tot de opmars in de boardroom van de chief risk officer. Vooral in financiële concerns is de cro-functie inmiddels een centrale rol. Die houdt zich niet alleen met regels en compliance bezig maar ook met het stimuleren van goed gedrag. Tegenwoordig wordt de combinatie ook wel Hearts & Minds genoemd.
Terug naar het begin. Hoe anders zit het met de COVID-19 crisis. Aan de economische crisis die begon 2020 lag geen grootschalig frauderen of risicovol gedag ten grondslag, maar een gezondheidscrisis. De financial professionals staan bij deze crisis letterlijk buiten verdenking. Dit is geen crisis van te hoge schulden, te veel risico, of het voeren van een slechte boekhouding. De crisis is in eerste instantie veroorzaakt doordat COVID-19 ieders bewegingsvrijheid sterk beperkt.
Dat de finance professional of de chief financial officer niet kop van jut zijn, betekent ook weer niet dat ze het rustig kregen in deze crisis. Integendeel, ongekend waren in 2020 de omzetverliezen in veel bedrijfstakken. Of het nou bij private equity deelnemingen is, bij beursgenoteerde bedrijven of familiebedrijven, voor de cfo is het in de crisis juist alle hens aan dek.
Dat geldt, tot slot, niet alleen wat betreft risicomanagement of risicobeheersing. Ook de (register)accountant heeft het drukker gekregen. Consumenten en beleggers, mede kopschuw gemaakt door de crises van de afgelopen twee decennia, eisen van bedrijven veel meer transparantie en ‘een goed verhaal’. Dat goede verhaal betekent: ga je transparant en correct om met klanten, leveranciers, werknemers en andere stakeholders? Maar ook: hoe ziet de supply chain eruit? Hoe duurzaam of circulair is die? Voor organisaties leidt die toegenomen maatschappelijke druk ertoe dat ze niet enkel meer financieel dienen te rapporteren, maar ook over zaken als duurzaamheid en goed bestuur. Integrated reporting, heet het dan. Wat begon bij het Sustainability Report, waarin bedrijven over hun duurzaamheidsaspiraties vertellen, wordt steeds meer een centraal onderdeel van de bedrijfsvoering en daarmee de boekhoudgewoontes.
Een turbulente economie, een krappe arbeidsmarkt, oplopende geopolitieke spanningen en klimaatverandering: er liggen nogal wat onzekerheden op het bordje van de cfo. Hoe loodst de financieel bestuurder het bedrijf door deze woelige tijden? Denk in scenario’s en bereid je voor op de black swans, was de boodschap tijdens het jaarlijkse cfo-diner van Deloitte.
Lees verderMet een reeks interviews met pensioenkenners analyseerde verzekeraar elipsLife de afgelopen maanden de plussen en minnen van de Wet toekomst pensioenen (Wtp), waaraan uiterlijk 1 januari 2028 alle pensioenregelingen moeten voldoen. De eindconclusie van Joost de Visser: werkgevers zijn te passief. Onverstandig, want de transitie is complex en vergt veel tijd. In dit essay beschrijft hij de belangrijkste pensioenkeuzes die werkgevers moeten maken.
Nederlandse cfo’s investeren fors in kunstmatige intelligentie, blijkt uit de nieuwste editie van de halfjaarlijkse Deloitte CFO Survey. Duurzaamheid en kostenbewustzijn hebben ook prioriteit op de agenda van de cfo. Maar daarmee zijn de organisaties nog lang niet toekomstbestendig.
Met een reeks interviews met pensioenkenners analyseerde verzekeraar elipsLife de afgelopen maanden de plussen en minnen van de Wet toekomst pensioenen (Wtp), waaraan uiterlijk 1 januari 2028 alle pensioenregelingen moeten voldoen. De eindconclusie van Joost de Visser: werkgevers zijn te passief. Onverstandig, want de transitie is complex en vergt veel tijd. In dit essay beschrijft hij de belangrijkste pensioenkeuzes die werkgevers moeten maken.
Nederlandse cfo’s investeren fors in kunstmatige intelligentie, blijkt uit de nieuwste editie van de halfjaarlijkse Deloitte CFO Survey. Duurzaamheid en kostenbewustzijn hebben ook prioriteit op de agenda van de cfo. Maar daarmee zijn de organisaties nog lang niet toekomstbestendig.
Onder de nieuwe Wet Toekomst Pensioenen veranderen – onder veel meer – de regelingen rond het partner- en wezenpensioen. Werkgevers die willen voorkomen dat nabestaanden in de financiële problemen komen en zich melden, moeten volgens senior sales consultant Joost de Visser van elipsLife nu al in actie komen. ‘1 januari 2028 is dichterbij dan u denkt.’
Private equity-investeerders geven mkbondernemers steeds vaker een zet in de goede richting als het om duurzaamheid gaat. Tjarda Molenaar, directeur van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), onderzocht in het kader van haar promotieonderzoek hoe investment managers daarin slagen. ‘Ga door op het ingeslagen pad.’
De rol van de chief financial officer (cfo) is snel aan het veranderen. Het cliché van de ouderwetse financieel directeur als ‘boekhouder die alleen achterom kijkt’ is al heel lang niet meer van toepassing, maar inmiddels komt er zoveel op de cfo af dat van hem of haar nieuwe competenties worden gevraagd. De auteurs signaleren vijf aandachtspunten voor cfo’s die hun rol als katalysator en strateeg willen uitbouwen.
Onder de nieuwe Wet Toekomst Pensioenen veranderen – onder veel meer – de regelingen rond het partner- en wezenpensioen. Werkgevers die willen voorkomen dat nabestaanden in de financiële problemen komen en zich melden, moeten volgens senior sales consultant Joost de Visser van elipsLife nu al in actie komen. ‘1 januari 2028 is dichterbij dan u denkt.’
Private equity-investeerders geven mkbondernemers steeds vaker een zet in de goede richting als het om duurzaamheid gaat. Tjarda Molenaar, directeur van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), onderzocht in het kader van haar promotieonderzoek hoe investment managers daarin slagen. ‘Ga door op het ingeslagen pad.’
De rol van de chief financial officer (cfo) is snel aan het veranderen. Het cliché van de ouderwetse financieel directeur als ‘boekhouder die alleen achterom kijkt’ is al heel lang niet meer van toepassing, maar inmiddels komt er zoveel op de cfo af dat van hem of haar nieuwe competenties worden gevraagd. De auteurs signaleren vijf aandachtspunten voor cfo’s die hun rol als katalysator en strateeg willen uitbouwen.
Hoe is het in Nederland gesteld met investor relations (IR)? Zijn die goed belegd bij de iro, de investor relations officer? Hoe zit het met het mandaat van de iro en voldoet hij of zij aan de verwachtingen van nu? Jesse Thiel van IR-communicatieplatform Q4 Inc. gaat in een serie artikelen voor Management Scope op zoek naar antwoorden op die vragen. Dit keer komt de IR-functionaris zelf aan het woord. ‘Verschillende stakeholders zullen gaan investeren met uitgesproken doelen. Dat verandert onze rol als deelnemer aan gesprekken met die investeerder.’
Lees verderBedrijven verzuipen in cash. Om de aandeelhouders te behagen, wordt voor miljarden euro's aan eigen aandelen teruggekocht op de beurs. Maar wat schiet het bedrijf daar zelf mee op?
De functie van risk verandert, ziet Tanja Cuppen, cro van ABN AMRO: het takenpakket wordt breder en er moet meer aandacht zijn voor cultuur. Hoewel verandering tijd kost, is het risicomanagement binnen de bank volgens Cuppen goed geïncorporeerd.
Het ziet ernaar uit dat de tijd van alleen maar groei voor het Nederlandse bedrijfsleven voorlopig achter de rug is. Uit de nieuwe CFO Survey van Deloitte blijkt dat cfo’s zich voorbereiden op turbulente tijden. Voor een aantal cfo’s biedt deze fase kansen. Met COVID-19 in de rugtas hebben velen kunnen warmdraaien op het vlak van navigeren met onzekerheden in het vooruitzicht.
De functie van risk verandert, ziet Tanja Cuppen, cro van ABN AMRO: het takenpakket wordt breder en er moet meer aandacht zijn voor cultuur. Hoewel verandering tijd kost, is het risicomanagement binnen de bank volgens Cuppen goed geïncorporeerd. Sinds vorig jaar is ze ook commissaris van zorgverzekeraar Menzis, en ze ziet parallellen tussen zorgverzekeren en risicomanagement. ‘In beide gevallen geldt dat je beter kunt voorkomen dan genezen.’
Het ziet ernaar uit dat de tijd van alleen maar groei voor het Nederlandse bedrijfsleven voorlopig achter de rug is. Uit de nieuwe CFO Survey van Deloitte blijkt dat cfo’s zich voorbereiden op turbulente tijden. Voor een aantal cfo’s biedt deze fase kansen. Met COVID-19 in de rugtas hebben velen kunnen warmdraaien op het vlak van navigeren met onzekerheden in het vooruitzicht.
De functie van risk verandert, ziet Tanja Cuppen, cro van ABN AMRO: het takenpakket wordt breder en er moet meer aandacht zijn voor cultuur. Hoewel verandering tijd kost, is het risicomanagement binnen de bank volgens Cuppen goed geïncorporeerd. Sinds vorig jaar is ze ook commissaris van zorgverzekeraar Menzis, en ze ziet parallellen tussen zorgverzekeren en risicomanagement. ‘In beide gevallen geldt dat je beter kunt voorkomen dan genezen.’