De ene crisis is de andere niet. Voor beroepsgroepen in het bedrijfsleven die zich bezig houden met de financiële risico’s van hun bedrijfsvoering (voorop de risk managers, controllers, accountants, registeraccountants, chief risk officers en chief finance officers) is de coronacrisis de eerste crisis in twee decennia gebleken waar zij niet kop van jut zijn gebleken.
Ga maar na. In 2000 leidden te hoge verwachtingen van beleggers maar net zozeer de al te ambitieuze plannen van cfo’s, cro’s en ceo’s, erop dat de internethype in één keer was afgelopen. Beurskoersen stortten in, talloze internetbedrijven gingen failliet. In de ‘nieuwe economie’ namelijk was geld uitgeven zogezegd belangrijker geweest dan geld verdienen. Of… toch niet.
De internetcrisis leidde er vervolgens weer toe dat in andere bedrijfstakken ineens grootschalig gesjoemel aan het licht kwam. Door de slechtere markomstandigheden echter slaagden bestuurders er bij onder andere het Amerikaanse nutsbedrijf Enron (dat ging failliet) en bij supermarktconcern Ahold (dat werd gered) niet langer in om gesjoemel onder de radar te houden. Grote boekhoudschandalen volgden wereldwijd.
Ook rondom private equity, dat sinds de eeuwwisseling in opmars is in Nederland, ontstonden de nodige problemen. Een aantal partijen bleken hun private equity-deelnemingen te gretig met schulden te hebben overladen.
De uitwassen leidden tot strengere wet- en regelgeving. Denk maar aan de Nederlandse corporate governance code voor goed bestuur, of de Amerikaanse Sarbanes Oxley act. Toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) kregen steeds meer verantwoordelijkheden en macht, wat vervolgens ook weer leidde tot een professionalisering van de finance en risk-afdelingen bij de grote concerns.
Die professionalisering kon echter niet voorkomen dat een volgende financiële crisis zich weer aandiende. De kredietcrisis vanaf 2007 raakte vooral de financiële sector en de bancaire sector. Kort daarna volgde de eurocrisis, die de eurozone en ook heel Europa in crisis dompelde. Juist in het hart van het kapitalistische systeem (de financiële sector) risico-regels systematisch werden omzeild en met de voeten getreden. Compliance bleek niet de oplossing. Een diepe economische crisis volgde. Banken wankelden of gingen failliet. De Europese Centrale Bank (ECB) moest redding brengen. Deze crisis leidde tot de opmars in de boardroom van de chief risk officer. Vooral in financiële concerns is de cro-functie inmiddels een centrale rol. Die houdt zich niet alleen met regels en compliance bezig maar ook met het stimuleren van goed gedrag. Tegenwoordig wordt de combinatie ook wel Hearts & Minds genoemd.
Terug naar het begin. Hoe anders zit het met de COVID-19 crisis. Aan de economische crisis die begon 2020 lag geen grootschalig frauderen of risicovol gedag ten grondslag, maar een gezondheidscrisis. De financial professionals staan bij deze crisis letterlijk buiten verdenking. Dit is geen crisis van te hoge schulden, te veel risico, of het voeren van een slechte boekhouding. De crisis is in eerste instantie veroorzaakt doordat COVID-19 ieders bewegingsvrijheid sterk beperkt.
Dat de finance professional of de chief financial officer niet kop van jut zijn, betekent ook weer niet dat ze het rustig kregen in deze crisis. Integendeel, ongekend waren in 2020 de omzetverliezen in veel bedrijfstakken. Of het nou bij private equity deelnemingen is, bij beursgenoteerde bedrijven of familiebedrijven, voor de cfo is het in de crisis juist alle hens aan dek.
Dat geldt, tot slot, niet alleen wat betreft risicomanagement of risicobeheersing. Ook de (register)accountant heeft het drukker gekregen. Consumenten en beleggers, mede kopschuw gemaakt door de crises van de afgelopen twee decennia, eisen van bedrijven veel meer transparantie en ‘een goed verhaal’. Dat goede verhaal betekent: ga je transparant en correct om met klanten, leveranciers, werknemers en andere stakeholders? Maar ook: hoe ziet de supply chain eruit? Hoe duurzaam of circulair is die? Voor organisaties leidt die toegenomen maatschappelijke druk ertoe dat ze niet enkel meer financieel dienen te rapporteren, maar ook over zaken als duurzaamheid en goed bestuur. Integrated reporting, heet het dan. Wat begon bij het Sustainability Report, waarin bedrijven over hun duurzaamheidsaspiraties vertellen, wordt steeds meer een centraal onderdeel van de bedrijfsvoering en daarmee de boekhoudgewoontes.
Er staat minder dan vier jaar op de teller om de pensioentransitie te realiseren, dus het is van groot belang dat bedrijven in actie komen, zegt Leon van Riet, ceo Life & Pensions van NN Group. De aanhoudende discussie over het nieuwe pensioenstelsel zorgt voor een afwachtende houding bij bestuurders, mogelijk met tijdnood als gevolg. ‘Er is 15 jaar over aanpassing van het stelsel gesproken en het is nu tijd om de wet uit te voeren.’
Lees verderWeten dat een grootschalig project dreigt te mislukken of weten dat de logistiek binnen een divisie niet op rolletjes loopt: vanaf 1 januari 2025 mogen bestuurders potentiële risico’s niet meer onder de pet houden dankzij de komst van de lang besproken Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR). VOR-werkgroepvoorzitter Jaap van Manen en hoogleraar Marlies de Vries geven hun visie op de VOR. ‘Eerlijk vertellen wat er speelt op het vlak van risicomanagement getuigt van gezonde koopmansgeest.’
Hoe neem je sustainability mee in de financiële sturing van een organisatie? Hoe ga je om met de spanningen tussen kortetermijnresultaten en langetermijndoelen en hoe snel kun je verduurzamen? Het zijn vragen waar iedere cfo mee te maken krijgt. De experts aan onze rondetafel laten hun licht schijnen over financiële sturing voor een duurzame toekomst. ‘Het bepalen van het tempo waarin je de stappen neemt, daar geeft de cfo richting aan.’
Weten dat een grootschalig project dreigt te mislukken of weten dat de logistiek binnen een divisie niet op rolletjes loopt: vanaf 1 januari 2025 mogen bestuurders potentiële risico’s niet meer onder de pet houden dankzij de komst van de lang besproken Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR). VOR-werkgroepvoorzitter Jaap van Manen en hoogleraar Marlies de Vries geven hun visie op de VOR. ‘Eerlijk vertellen wat er speelt op het vlak van risicomanagement getuigt van gezonde koopmansgeest.’
Hoe neem je sustainability mee in de financiële sturing van een organisatie? Hoe ga je om met de spanningen tussen kortetermijnresultaten en langetermijndoelen en hoe snel kun je verduurzamen? Het zijn vragen waar iedere cfo mee te maken krijgt. De experts aan onze rondetafel laten hun licht schijnen over financiële sturing voor een duurzame toekomst. ‘Het bepalen van het tempo waarin je de stappen neemt, daar geeft de cfo richting aan.’
Voor private equity-investeerders liggen er volop kansen in de zorgsector. Private equity brengt de innovatie en het ondernemerschap dat de sector zo hard nodig heeft en daarmee een toegankelijk en betaalbaarder zorgsysteem, aldus Ewout Prins van investeerder Holland Capital. Private equity weren uit de sector vindt hij dan ook zeer onverstandig. ‘Enkele politieke partijen presenteren potentiële risico’s, die door onderzoekers worden genuanceerd, als een groot gevaar, terwijl het positieve verhaal niet verteld wordt.’
Met het oog op de toenemende digitalisering en groeiende impact van technologie maakt Europa zich op voor het digitale tijdperk. In die digitale samenleving en economie is het belang van eenduidige Europese verordeningen, richtlijnen en regels groot. In dat licht moeten organisaties de NIS2-richtlijn niet alleen maar zien als ‘nog meer regeldruk’, maar vooral als kans, schrijven Elly van den Heuvel en Simone Pelkmans van Deloitte. Plus: hoe u in vijf stappen aan de slag kunt.
Waar moeten bedrijven aan voldoen om in de smaak te vallen bij drie groeiende techinvesteerders? En hoe beoordelen die investeerders de toekomstbestendigheid van de bedrijven waar ze mee in zee gaan? Onze rondetafeldeelnemers zijn verbonden aan investeringsmaatschappijen met grote impact op het softwarelandschap in Nederland. ‘De komende jaren zal blijken hoe disruptief ai gaat zijn.’
Voor private equity-investeerders liggen er volop kansen in de zorgsector. Private equity brengt de innovatie en het ondernemerschap dat de sector zo hard nodig heeft en daarmee een toegankelijk en betaalbaarder zorgsysteem, aldus Ewout Prins van investeerder Holland Capital. Private equity weren uit de sector vindt hij dan ook zeer onverstandig. ‘Enkele politieke partijen presenteren potentiële risico’s, die door onderzoekers worden genuanceerd, als een groot gevaar, terwijl het positieve verhaal niet verteld wordt.’
Met het oog op de toenemende digitalisering en groeiende impact van technologie maakt Europa zich op voor het digitale tijdperk. In die digitale samenleving en economie is het belang van eenduidige Europese verordeningen, richtlijnen en regels groot. In dat licht moeten organisaties de NIS2-richtlijn niet alleen maar zien als ‘nog meer regeldruk’, maar vooral als kans, schrijven Elly van den Heuvel en Simone Pelkmans van Deloitte. Plus: hoe u in vijf stappen aan de slag kunt.
Waar moeten bedrijven aan voldoen om in de smaak te vallen bij drie groeiende techinvesteerders? En hoe beoordelen die investeerders de toekomstbestendigheid van de bedrijven waar ze mee in zee gaan? Onze rondetafeldeelnemers zijn verbonden aan investeringsmaatschappijen met grote impact op het softwarelandschap in Nederland. ‘De komende jaren zal blijken hoe disruptief ai gaat zijn.’
Een turbulente economie, een krappe arbeidsmarkt, oplopende geopolitieke spanningen en klimaatverandering: er liggen nogal wat onzekerheden op het bordje van de cfo. Hoe loodst de financieel bestuurder het bedrijf door deze woelige tijden? Denk in scenario’s en bereid je voor op de black swans, was de boodschap tijdens het jaarlijkse cfo-diner van Deloitte.
Lees verderBedrijven verzuipen in cash. Om de aandeelhouders te behagen, wordt voor miljarden euro's aan eigen aandelen teruggekocht op de beurs. Maar wat schiet het bedrijf daar zelf mee op?
De functie van risk verandert, ziet Tanja Cuppen, cro van ABN AMRO: het takenpakket wordt breder en er moet meer aandacht zijn voor cultuur. Hoewel verandering tijd kost, is het risicomanagement binnen de bank volgens Cuppen goed geïncorporeerd.
De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel is de grootste uitdaging voor de financiële sector sinds de invoering van de euro. De transitie is omvangrijk en zeer complex. Hoewel de pensioensector hard aan het werk is met de veranderingen, is succes niet verzekerd. Jan-Wouter Bloos, pensioenspecialist van Deloitte, signaleert vier grote uitdagingen voor de sector – én een bananenschil.
Uit de meest recente CFO Survey van Deloitte komt een beeld naar voren van optimistisch gestemde cfo’s die – opvallend genoeg – minder prioriteit aan duurzaamheid geven.
De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel is de grootste uitdaging voor de financiële sector sinds de invoering van de euro. De transitie is omvangrijk en zeer complex. Hoewel de pensioensector hard aan het werk is met de veranderingen, is succes niet verzekerd. Jan-Wouter Bloos, pensioenspecialist van Deloitte, signaleert vier grote uitdagingen voor de sector – én een bananenschil.
Uit de meest recente CFO Survey van Deloitte komt een beeld naar voren van optimistisch gestemde cfo’s die – opvallend genoeg – minder prioriteit aan duurzaamheid geven.