De ene crisis is de andere niet. Voor beroepsgroepen in het bedrijfsleven die zich bezig houden met de financiële risico’s van hun bedrijfsvoering (voorop de risk managers, controllers, accountants, registeraccountants, chief risk officers en chief finance officers) is de coronacrisis de eerste crisis in twee decennia gebleken waar zij niet kop van jut zijn gebleken.
Ga maar na. In 2000 leidden te hoge verwachtingen van beleggers maar net zozeer de al te ambitieuze plannen van cfo’s, cro’s en ceo’s, erop dat de internethype in één keer was afgelopen. Beurskoersen stortten in, talloze internetbedrijven gingen failliet. In de ‘nieuwe economie’ namelijk was geld uitgeven zogezegd belangrijker geweest dan geld verdienen. Of… toch niet.
De internetcrisis leidde er vervolgens weer toe dat in andere bedrijfstakken ineens grootschalig gesjoemel aan het licht kwam. Door de slechtere markomstandigheden echter slaagden bestuurders er bij onder andere het Amerikaanse nutsbedrijf Enron (dat ging failliet) en bij supermarktconcern Ahold (dat werd gered) niet langer in om gesjoemel onder de radar te houden. Grote boekhoudschandalen volgden wereldwijd.
Ook rondom private equity, dat sinds de eeuwwisseling in opmars is in Nederland, ontstonden de nodige problemen. Een aantal partijen bleken hun private equity-deelnemingen te gretig met schulden te hebben overladen.
De uitwassen leidden tot strengere wet- en regelgeving. Denk maar aan de Nederlandse corporate governance code voor goed bestuur, of de Amerikaanse Sarbanes Oxley act. Toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) kregen steeds meer verantwoordelijkheden en macht, wat vervolgens ook weer leidde tot een professionalisering van de finance en risk-afdelingen bij de grote concerns.
Die professionalisering kon echter niet voorkomen dat een volgende financiële crisis zich weer aandiende. De kredietcrisis vanaf 2007 raakte vooral de financiële sector en de bancaire sector. Kort daarna volgde de eurocrisis, die de eurozone en ook heel Europa in crisis dompelde. Juist in het hart van het kapitalistische systeem (de financiële sector) risico-regels systematisch werden omzeild en met de voeten getreden. Compliance bleek niet de oplossing. Een diepe economische crisis volgde. Banken wankelden of gingen failliet. De Europese Centrale Bank (ECB) moest redding brengen. Deze crisis leidde tot de opmars in de boardroom van de chief risk officer. Vooral in financiële concerns is de cro-functie inmiddels een centrale rol. Die houdt zich niet alleen met regels en compliance bezig maar ook met het stimuleren van goed gedrag. Tegenwoordig wordt de combinatie ook wel Hearts & Minds genoemd.
Terug naar het begin. Hoe anders zit het met de COVID-19 crisis. Aan de economische crisis die begon 2020 lag geen grootschalig frauderen of risicovol gedag ten grondslag, maar een gezondheidscrisis. De financial professionals staan bij deze crisis letterlijk buiten verdenking. Dit is geen crisis van te hoge schulden, te veel risico, of het voeren van een slechte boekhouding. De crisis is in eerste instantie veroorzaakt doordat COVID-19 ieders bewegingsvrijheid sterk beperkt.
Dat de finance professional of de chief financial officer niet kop van jut zijn, betekent ook weer niet dat ze het rustig kregen in deze crisis. Integendeel, ongekend waren in 2020 de omzetverliezen in veel bedrijfstakken. Of het nou bij private equity deelnemingen is, bij beursgenoteerde bedrijven of familiebedrijven, voor de cfo is het in de crisis juist alle hens aan dek.
Dat geldt, tot slot, niet alleen wat betreft risicomanagement of risicobeheersing. Ook de (register)accountant heeft het drukker gekregen. Consumenten en beleggers, mede kopschuw gemaakt door de crises van de afgelopen twee decennia, eisen van bedrijven veel meer transparantie en ‘een goed verhaal’. Dat goede verhaal betekent: ga je transparant en correct om met klanten, leveranciers, werknemers en andere stakeholders? Maar ook: hoe ziet de supply chain eruit? Hoe duurzaam of circulair is die? Voor organisaties leidt die toegenomen maatschappelijke druk ertoe dat ze niet enkel meer financieel dienen te rapporteren, maar ook over zaken als duurzaamheid en goed bestuur. Integrated reporting, heet het dan. Wat begon bij het Sustainability Report, waarin bedrijven over hun duurzaamheidsaspiraties vertellen, wordt steeds meer een centraal onderdeel van de bedrijfsvoering en daarmee de boekhoudgewoontes.
Een turbulente economie, een krappe arbeidsmarkt, oplopende geopolitieke spanningen en klimaatverandering: er liggen nogal wat onzekerheden op het bordje van de cfo. Hoe loodst de financieel bestuurder het bedrijf door deze woelige tijden? Denk in scenario’s en bereid je voor op de black swans, was de boodschap tijdens het jaarlijkse cfo-diner van Deloitte.
Lees verderDe overgang naar het nieuwe pensioenstelsel is de grootste uitdaging voor de financiële sector sinds de invoering van de euro. De transitie is omvangrijk en zeer complex. Hoewel de pensioensector hard aan het werk is met de veranderingen, is succes niet verzekerd. Jan-Wouter Bloos, pensioenspecialist van Deloitte, signaleert vier grote uitdagingen voor de sector – én een bananenschil.
Uit de meest recente CFO Survey van Deloitte komt een beeld naar voren van optimistisch gestemde cfo’s die – opvallend genoeg – minder prioriteit aan duurzaamheid geven.
De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel is de grootste uitdaging voor de financiële sector sinds de invoering van de euro. De transitie is omvangrijk en zeer complex. Hoewel de pensioensector hard aan het werk is met de veranderingen, is succes niet verzekerd. Jan-Wouter Bloos, pensioenspecialist van Deloitte, signaleert vier grote uitdagingen voor de sector – én een bananenschil.
Uit de meest recente CFO Survey van Deloitte komt een beeld naar voren van optimistisch gestemde cfo’s die – opvallend genoeg – minder prioriteit aan duurzaamheid geven.
Als de kinderopvang in 2025 nagenoeg gratis wordt, zal de vraag fors toenemen. Private equity-investeerders kunnen met hun ambitie en innovatiekracht helpen om de verwachte groei te realiseren. Goede spelregels zijn echter onontbeerlijk, stelt hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten Arnoud Boot.
Annemieke den Otter over haar eerste honderd dagen als cfo van Renewi: ‘De gerichtheid op duurzaamheid motiveert me extra.’
Financiële instellingen werken hard aan hun verduurzaming. Ze zijn daarbij sterk regulatory driven. Vaak te sterk, schrijven Jeroen Bos en Ivar Kunst-Palmieri van Valcon.
Als de kinderopvang in 2025 nagenoeg gratis wordt, zal de vraag fors toenemen. Private equity-investeerders kunnen met hun ambitie en innovatiekracht helpen om de verwachte groei te realiseren. Goede spelregels zijn echter onontbeerlijk, stelt hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten Arnoud Boot.
Annemieke den Otter over haar eerste honderd dagen als cfo van Renewi: ‘De gerichtheid op duurzaamheid motiveert me extra.’
Financiële instellingen werken hard aan hun verduurzaming. Ze zijn daarbij sterk regulatory driven. Vaak te sterk, schrijven Jeroen Bos en Ivar Kunst-Palmieri van Valcon.
Hoe is het in Nederland gesteld met investor relations (IR)? Zijn die goed belegd bij de iro, de investor relations officer? Hoe zit het met het mandaat van de iro en voldoet hij of zij aan de verwachtingen van nu? Jesse Thiel van IR-communicatieplatform Q4 Inc. gaat in een serie artikelen voor Management Scope op zoek naar antwoorden op die vragen. Dit keer komt de IR-functionaris zelf aan het woord. ‘Verschillende stakeholders zullen gaan investeren met uitgesproken doelen. Dat verandert onze rol als deelnemer aan gesprekken met die investeerder.’
Lees verderBedrijven verzuipen in cash. Om de aandeelhouders te behagen, wordt voor miljarden euro's aan eigen aandelen teruggekocht op de beurs. Maar wat schiet het bedrijf daar zelf mee op?
De functie van risk verandert, ziet Tanja Cuppen, cro van ABN AMRO: het takenpakket wordt breder en er moet meer aandacht zijn voor cultuur. Hoewel verandering tijd kost, is het risicomanagement binnen de bank volgens Cuppen goed geïncorporeerd.
Altijd op de hoogte blijven van bestuurswisselingen?
Wil je weten welke bestuurders aftreden en waarom? En op de hoogte blijven van alle voorgenomen benoemingen van commissarissen? Schrijf je dan voor onze nieuwsbrief en ontvang elke week de belangrijkste bestuurwisselingen.
ABN AMRO-cfo Lars Kramer leerde eerder bij Hellenic Bank hoe belangrijk het is om een heldere langetermijnvisie te hebben. Ondanks die heldere visie worstelt Kramer – net als de hele financiële sector en de internationale politiek – met uiterst belangrijke thema’s als witwassen en duurzaamheid. ‘Standaardiseren is riskant.’
Er is de afgelopen jaren een gevarieerd landschap ontstaan van alternatieve financieringsvormen. Ook voor corporates zijn de diensten van nieuwe geldschieters interessant. Jelmer Baukema en Friso Foppes van advocatenkantoor Van Doorne adviseren zowel geldnemers als geldschieters over alternatieve financieringsvormen en investeringsconstructies. In dit essay schetsen ze de mogelijkheden en zetten ze de voor- en nadelen op een rij.
ABN AMRO-cfo Lars Kramer leerde eerder bij Hellenic Bank hoe belangrijk het is om een heldere langetermijnvisie te hebben. Ondanks die heldere visie worstelt Kramer – net als de hele financiële sector en de internationale politiek – met uiterst belangrijke thema’s als witwassen en duurzaamheid. ‘Standaardiseren is riskant.’
Er is de afgelopen jaren een gevarieerd landschap ontstaan van alternatieve financieringsvormen. Ook voor corporates zijn de diensten van nieuwe geldschieters interessant. Jelmer Baukema en Friso Foppes van advocatenkantoor Van Doorne adviseren zowel geldnemers als geldschieters over alternatieve financieringsvormen en investeringsconstructies. In dit essay schetsen ze de mogelijkheden en zetten ze de voor- en nadelen op een rij.