Risk en finance
De ene crisis is de andere niet. Voor beroepsgroepen in het bedrijfsleven die zich bezig houden met de financiële risico’s van hun bedrijfsvoering (voorop de risk managers, controllers, accountants, registeraccountants, chief risk officers en chief finance officers) is de coronacrisis de eerste crisis in twee decennia gebleken waar zij niet kop van jut zijn gebleken.
Ga maar na. In 2000 leidden te hoge verwachtingen van beleggers maar net zozeer de al te ambitieuze plannen van cfo’s, cro’s en ceo’s, erop dat de internethype in één keer was afgelopen. Beurskoersen stortten in, talloze internetbedrijven gingen failliet. In de ‘nieuwe economie’ namelijk was geld uitgeven zogezegd belangrijker geweest dan geld verdienen. Of… toch niet.
De internetcrisis leidde er vervolgens weer toe dat in andere bedrijfstakken ineens grootschalig gesjoemel aan het licht kwam. Door de slechtere markomstandigheden echter slaagden bestuurders er bij onder andere het Amerikaanse nutsbedrijf Enron (dat ging failliet) en bij supermarktconcern Ahold (dat werd gered) niet langer in om gesjoemel onder de radar te houden. Grote boekhoudschandalen volgden wereldwijd.
Ook rondom private equity, dat sinds de eeuwwisseling in opmars is in Nederland, ontstonden de nodige problemen. Een aantal partijen bleken hun private equity-deelnemingen te gretig met schulden te hebben overladen.
De uitwassen leidden tot strengere wet- en regelgeving. Denk maar aan de Nederlandse corporate governance code voor goed bestuur, of de Amerikaanse Sarbanes Oxley act. Toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) kregen steeds meer verantwoordelijkheden en macht, wat vervolgens ook weer leidde tot een professionalisering van de finance en risk-afdelingen bij de grote concerns.
Opkomst chief risk officer
Die professionalisering kon echter niet voorkomen dat een volgende financiële crisis zich weer aandiende. De kredietcrisis vanaf 2007 raakte vooral de financiële sector en de bancaire sector. Kort daarna volgde de eurocrisis, die de eurozone en ook heel Europa in crisis dompelde. Juist in het hart van het kapitalistische systeem (de financiële sector) risico-regels systematisch werden omzeild en met de voeten getreden. Compliance bleek niet de oplossing. Een diepe economische crisis volgde. Banken wankelden of gingen failliet. De Europese Centrale Bank (ECB) moest redding brengen. Deze crisis leidde tot de opmars in de boardroom van de chief risk officer. Vooral in financiële concerns is de cro-functie inmiddels een centrale rol. Die houdt zich niet alleen met regels en compliance bezig maar ook met het stimuleren van goed gedrag. Tegenwoordig wordt de combinatie ook wel Hearts & Minds genoemd.
Terug naar het begin. Hoe anders zit het met de COVID-19 crisis. Aan de economische crisis die begon 2020 lag geen grootschalig frauderen of risicovol gedag ten grondslag, maar een gezondheidscrisis. De financial professionals staan bij deze crisis letterlijk buiten verdenking. Dit is geen crisis van te hoge schulden, te veel risico, of het voeren van een slechte boekhouding. De crisis is in eerste instantie veroorzaakt doordat COVID-19 ieders bewegingsvrijheid sterk beperkt.
Dat de finance professional of de chief financial officer niet kop van jut zijn, betekent ook weer niet dat ze het rustig kregen in deze crisis. Integendeel, ongekend waren in 2020 de omzetverliezen in veel bedrijfstakken. Of het nou bij private equity deelnemingen is, bij beursgenoteerde bedrijven of familiebedrijven, voor de cfo is het in de crisis juist alle hens aan dek.
Integrated reporting
Dat geldt, tot slot, niet alleen wat betreft risicomanagement of risicobeheersing. Ook de (register)accountant heeft het drukker gekregen. Consumenten en beleggers, mede kopschuw gemaakt door de crises van de afgelopen twee decennia, eisen van bedrijven veel meer transparantie en ‘een goed verhaal’. Dat goede verhaal betekent: ga je transparant en correct om met klanten, leveranciers, werknemers en andere stakeholders? Maar ook: hoe ziet de supply chain eruit? Hoe duurzaam of circulair is die? Voor organisaties leidt die toegenomen maatschappelijke druk ertoe dat ze niet enkel meer financieel dienen te rapporteren, maar ook over zaken als duurzaamheid en goed bestuur. Integrated reporting, heet het dan. Wat begon bij het Sustainability Report, waarin bedrijven over hun duurzaamheidsaspiraties vertellen, wordt steeds meer een centraal onderdeel van de bedrijfsvoering en daarmee de boekhoudgewoontes.
Jaap van Manen en Marlies de Vries over de Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR)
Weten dat een grootschalig project dreigt te mislukken of weten dat de logistiek binnen een divisie niet op rolletjes loopt: vanaf 1 januari 2025 mogen bestuurders potentiële risico’s niet meer onder de pet houden dankzij de komst van de lang besproken Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR). VOR-werkgroepvoorzitter Jaap van Manen en hoogleraar Marlies de Vries geven hun visie op de VOR. ‘Eerlijk vertellen wat er speelt op het vlak van risicomanagement getuigt van gezonde koopmansgeest.’
Lees verder
Duurzame waardecreatie is voor ondernemingen steeds belangrijker. Hoe beïnvloedt dat de rol van cfo’s? Richten ze zich nog steeds vooral op de klassieke aandeelhouderswaarde of voelen ze zich medeverantwoordelijk voor een toekomstbestendige bedrijfsstrategie? Dat is het onderwerp van het promotieonderzoek van Ferry van Halem aan Nyenrode Business Universiteit. Samen met zijn supervisor, hoogleraar Jeroen Veldman, presenteert hij de eerste resultaten.
Bedrijven hebben macht, maar nemen te weinig verantwoordelijkheid. Dat stelt Willem Schramade, hoogleraar duurzame financiering aan Nyenrode Business Universiteit. Hij pleit voor een breder en rechtvaardiger model van ondernemingsfinanciering, waarbij bestuurders behalve op de financiële waarde óók sturen op de sociale en ecologische waarde.
Stimuleren of traineren: welke rol pakt de cfo in brede waardecreatie?
Duurzame waardecreatie is voor ondernemingen steeds belangrijker. Hoe beïnvloedt dat de rol van cfo’s? Richten ze zich nog steeds vooral op de klassieke aandeelhouderswaarde of voelen ze zich medeverantwoordelijk voor een toekomstbestendige bedrijfsstrategie? Dat is het onderwerp van het promotieonderzoek van Ferry van Halem aan Nyenrode Business Universiteit. Samen met zijn supervisor, hoogleraar Jeroen Veldman, presenteert hij de eerste resultaten.
Een integrale blik op ondernemingsfinanciering
Bedrijven hebben macht, maar nemen te weinig verantwoordelijkheid. Dat stelt Willem Schramade, hoogleraar duurzame financiering aan Nyenrode Business Universiteit. Hij pleit voor een breder en rechtvaardiger model van ondernemingsfinanciering, waarbij bestuurders behalve op de financiële waarde óók sturen op de sociale en ecologische waarde.
Hoe neem je sustainability mee in de financiële sturing van een organisatie? Hoe ga je om met de spanningen tussen kortetermijnresultaten en langetermijndoelen en hoe snel kun je verduurzamen? Het zijn vragen waar iedere cfo mee te maken krijgt. De experts aan onze rondetafel laten hun licht schijnen over financiële sturing voor een duurzame toekomst. ‘Het bepalen van het tempo waarin je de stappen neemt, daar geeft de cfo richting aan.’
Cfo’s zijn enthousiast over de mogelijkheden die artificial intelligence (ai) biedt. Wel zoeken ze vaak nog naar goede toepassingen in de praktijk. Die zijn er zeker. Dat blijkt uit de jongste editie van de halfjaarlijkse Deloitte CFO Survey.
Makkelijker en sneller navigeren richting een duurzame en innovatieve organisatie? Het is aan de cfo om de koers van het bedrijf te verleggen. De financiële man of vrouw heeft heel wat op het bordje; van CSRD-verplichtingen en aandacht voor economische en geopolitieke onzekerheden tot experimenten op het vlak van duurzaamheid en technologie. Dat betekent ook deels de oude manier van werken loslaten. Een sprong in het diepe, zo klonk tijdens het cfo-dinner van Deloitte in de Kerkzaal van H’ART Museum in Amsterdam. ‘Maar wie durft, blijft koploper.’
De cfo als challenger en aanjager
Hoe neem je sustainability mee in de financiële sturing van een organisatie? Hoe ga je om met de spanningen tussen kortetermijnresultaten en langetermijndoelen en hoe snel kun je verduurzamen? Het zijn vragen waar iedere cfo mee te maken krijgt. De experts aan onze rondetafel laten hun licht schijnen over financiële sturing voor een duurzame toekomst. ‘Het bepalen van het tempo waarin je de stappen neemt, daar geeft de cfo richting aan.’
CFO survey Deloitte: AI en finance gaan prima samen
Cfo’s zijn enthousiast over de mogelijkheden die artificial intelligence (ai) biedt. Wel zoeken ze vaak nog naar goede toepassingen in de praktijk. Die zijn er zeker. Dat blijkt uit de jongste editie van de halfjaarlijkse Deloitte CFO Survey.
Van changemaker-cfo tot chief value officer
Makkelijker en sneller navigeren richting een duurzame en innovatieve organisatie? Het is aan de cfo om de koers van het bedrijf te verleggen. De financiële man of vrouw heeft heel wat op het bordje; van CSRD-verplichtingen en aandacht voor economische en geopolitieke onzekerheden tot experimenten op het vlak van duurzaamheid en technologie. Dat betekent ook deels de oude manier van werken loslaten. Een sprong in het diepe, zo klonk tijdens het cfo-dinner van Deloitte in de Kerkzaal van H’ART Museum in Amsterdam. ‘Maar wie durft, blijft koploper.’
Leon van Riet (NN Group) over de pensioentransitie: ‘Geen tijd te verliezen’
Er staat minder dan vier jaar op de teller om de pensioentransitie te realiseren, dus het is van groot belang dat bedrijven in actie komen, zegt Leon van Riet, ceo Life & Pensions van NN Group. De aanhoudende discussie over het nieuwe pensioenstelsel zorgt voor een afwachtende houding bij bestuurders, mogelijk met tijdnood als gevolg. ‘Er is 15 jaar over aanpassing van het stelsel gesproken en het is nu tijd om de wet uit te voeren.’
Lees verderMeest gelezen
Waarom kopen bedrijven massaal hun eigen aandelen terug?
Bedrijven verzuipen in cash. Om de aandeelhouders te behagen, wordt voor miljarden euro's aan eigen aandelen teruggekocht op de beurs. Maar wat schiet het bedrijf daar zelf mee op?
Dít vinden techinvesteerders aantrekkelijk
Waar moeten bedrijven aan voldoen om in de smaak te vallen bij drie groeiende techinvesteerders? Onze rondetafeldeelnemers zijn verbonden aan investeringsmaatschappijen met grote impact op het softwarelandschap in Nederland.
Jos Baeten (a.s.r.): ‘Drie principes bij consolidatie’
Felice Verduyn-Van Weegen: ‘Er liggen nog zoveel gamechangers in biotech te wachten’
Ewout Prins: ‘Private equity weren uit de zorgsector is zeer onverstandig’
NIS2-richtlijn: cybersecurity vergt samenwerking
Dít vinden techinvesteerders aantrekkelijk
Investeringsklimaat onder druk: een dringend beroep op het toekomstig kabinet
De Wtp: een dringend advies aan werkgevers
In de duurzaamheidstransitie van bedrijven is een sleutelrol weggelegd voor de cfo, die in de praktijk met de invulling daarvan soms blijkt te worstelen. Volgens Pim Rossen en Alexander Tamminga van strategisch adviesbureau Kearney is dit hét moment voor de introductie van een nieuw denkkader met een betere balans tussen korte- en langetermijnwaardecreatie. ‘Pas bestaande kpi’s aan de transformatiefase van het bedrijf aan.’
Onder de nieuwe Wet Toekomst Pensioenen veranderen – onder veel meer – de regelingen rond het partner- en wezenpensioen. Werkgevers die willen voorkomen dat nabestaanden in de financiële problemen komen en zich melden, moeten volgens senior sales consultant Joost de Visser van elipsLife nu al in actie komen. ‘1 januari 2028 is dichterbij dan u denkt.’
Duurzame sleutelrol voor de cfo
In de duurzaamheidstransitie van bedrijven is een sleutelrol weggelegd voor de cfo, die in de praktijk met de invulling daarvan soms blijkt te worstelen. Volgens Pim Rossen en Alexander Tamminga van strategisch adviesbureau Kearney is dit hét moment voor de introductie van een nieuw denkkader met een betere balans tussen korte- en langetermijnwaardecreatie. ‘Pas bestaande kpi’s aan de transformatiefase van het bedrijf aan.’
De drietrapsraket die partnerpensioen heet, wordt een ingewikkelde puzzel
Onder de nieuwe Wet Toekomst Pensioenen veranderen – onder veel meer – de regelingen rond het partner- en wezenpensioen. Werkgevers die willen voorkomen dat nabestaanden in de financiële problemen komen en zich melden, moeten volgens senior sales consultant Joost de Visser van elipsLife nu al in actie komen. ‘1 januari 2028 is dichterbij dan u denkt.’
Private equity en de duurzame transitie van het mkb
Cfo, pak de rol van katalysator en strateeg
De eerste 100 dagen als cfo van Triodos Bank
De nieuwe pensioenwerkelijkheid: vier uitdagingen en één bananenschil
De cfo is niet langer de doemdenker nu de hele board in scenario’s denkt
