Nuon: 'Wind beste kans als duurzame energiebron'

Bij Nuon is Løseth, die op 1 januari 2006 lid werd van de raad van bestuur, onder meer verantwoordelijk voor productie en handel en voor de activiteiten in België en Duitsland. Voordat hij deze rol op zich nam, was hij vanaf augustus 2003 managing director Nuon Energy Sourcing. Hij merkt dat het bewustzijn bij de bevolking voor energiezaken sterk is gegroeid, als gevolg van klimaatverandering, de ruzies over gas tussen Rusland en andere Oost-Europese landen, en niet te vergeten de publiciteit rond de film van Al Gore, An inconvenient truth. Uit een enquête die Nuon dit jaar door Nipo liet uitvoeren, is gebleken dat 44 procent van de Nederlandse bevolking bezorgd is over de continuïteit van de energievoorziening.

Het waarborgen van een goede energievoorziening heeft volgens Løseth alles te maken met maatschappelijk verantwoord ondernemen. "Als wij over twintig, dertig jaar nog steeds op een verantwoorde manier willen voorzien in de behoeften aan energie, dan moeten we duurzaam investeren en ondernemen", zegt hij. "Dat is daarom bij ons geen slagroom op de taart, maar geïntegreerd in alles wat wij binnen deze onderneming doen."
Løseth erkent dat Nuon als grote energieproducent met een forse uitstoot van CO2 "een vergaande verantwoordelijkheid op de schouders" heeft en zich daarom "verplicht voelt bij te dragen aan oplossingen". Die oplossingen rusten voor Nuon op drie pijlers: besparing, hernieuwbare energiebronnen en schoon gebruik van fossiele brandstoffen.

Wat doet Nuon aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Om te beginnen met de medewerkers.
"Wij proberen onze medewerkers het gevoel te geven dat zij werken bij een organisatie die helpt van de wereld een betere plek te maken om te leven. Dat begint bij de kern van ons bedrijf, zoals het investeren in windenergie en energiebesparing. Maar ook in onze organisatie laten we zien dat we verantwoord ondernemen serieus nemen. Ons inkoopbeleid bijvoorbeeld; wij kopen niet van bepaalde bedrijven die niet aan onze normen voldoen. Ketenmanagement betekent dat wij met leveranciers afspraken maken over de manier waarop hun producten tot stand zijn gekomen.
Dichter bij huis stimuleren wij onze medewerkers om CO2-emissies te verlagen door naar het werk te fietsen in plaats van met de auto te komen. Op de arbeidsmarkt heeft Nuon een groen image. Wij proberen ook bij te dragen aan het oplossen van sociale problemen door driehonderd langdurig werklozen tussen twintig en dertig jaar een leer- en werkplaats in ons bedrijf aan te bieden. Gedurende de looptijd van drie jaar investeren we daar tien miljoen euro in."

Andere stakeholders zijn de klanten. Hoe kunnen zij bijdragen?
"Om te beginnen door energie te besparen. Daarvoor worden ze uiteraard beloond doordat hun energierekening omlaag gaat. Om dat voor klanten beter zichtbaar en dus aantrekkelijker te maken, gaan we ‘slimme meters' introduceren. Daardoor kunnen gebruikers exact zien op welke tijden zij de meeste energie gebruiken. Voor ons is het belangrijk de juiste mix aan te bieden van stroom uit fossiele brandstoffen, windenergie en andere bronnen, zodat de elektriciteitsprijs zo stabiel mogelijk is. Ook bieden wij in onze zeven Nuon Energiewinkels besparende producten, zoals spaarlampen en Hr-ketels. Vanaf het najaar kunnen klanten deze producten ook kopen via hun energierekening. De prijs wordt verrekend met de energiebesparing die ze daarmee bereiken."

Dan de aandeelhouders. Welk belang hebben zij bij verantwoord ondernemen?
"Een groot belang. Onze aandeelhouders zijn provinciale en gemeentelijke overheden. Zij zijn politici en hebben dus een sterke mening over de inrichting van de samenleving. Zij letten heel goed op dat wij de juiste investeringen in de toekomst doen, zowel in duurzaamheid als in winstgevendheid. Duurzaamheid is geïntegreerd in alle activiteiten van de onderneming: in investeringen, inkoop, sociaal beleid, de juiste mix van grondstoffen, alles. Er zijn geen aparte programma's of vergaderingen, het is één geheel. Wij proberen gewoon onze onderneming te runnen op een maatschappelijk verantwoorde manier."

Heeft Nuon activiteiten in ontwikkelingslanden?
"Wij beperken onze commerciële activiteiten tot Nederland, Duitsland en België. Maar wij hebben enkele programma's in ontwikkelingslanden. We helpen in Mali dorpen met het bouwen van kleine energiecentrales. Ook in Zuid-Afrika helpen we gemeenschappen die niet aangesloten zijn op het elektriciteitsnet. Die projecten hebben we niet om er geld mee te verdienen, maar we willen wel break-even spelen."

Wat is de belangrijkste duurzame energievorm voor Nuon?
"Dat is windenergie. Een majeure stap voor Nuon en voor Nederland is onze investering samen met Shell in het offshore windpark bij Egmond aan Zee, een installatie van 108 megawatt. We zijn nog in een vroeg stadium van de ontwikkeling van windenergie en er is nog veel nodig."

Kan zonne-energie in Nederland nog belangrijker worden dan wind?
"Nou, ik woon hier nu vier jaar en ik kan uit ervaring zeggen dat wind de beste kansen heeft. Maar serieus, economisch loopt zonne-energie tot nu toe achter bij wind. Natuurlijk zijn we al actief bezig met zonnestroom. Vorig jaar hebben we Helianthos, producent van zonnefolie, van Akzo overgenomen. Maar de doorbraak is zowel technologisch als economisch nog niet bereikt."

Waarom loopt Nederland met windenergie zo achter binnen Europa? Wind is er toch genoeg.
"Als je investeert wil je een goed rendement. Windenergie is een nieuwe technologie en is vooralsnog duurder dan de opwekking van conventionele energie. Een actieve ondersteuning van de overheid in de vorm van subsidie is nodig om een investering rendabel te maken. Bij de ontwikkeling van duurzame energieopwekking moeten bedrijfsleven en overheid samenwerken. Door het onvoorspelbare subsidiebeleid van de Nederlandse overheid is het investeringsklimaat voor windenergie onzeker. Sinds wij begonnen zijn met de ontwikkeling van het windpark Egmond aan Zee is het subsidieregime drie keer gewijzigd. Daardoor is de economische haalbaarheid in gevaar gekomen en dit heeft een grote druk op het project gelegd."

Nog maar één procent van alle elektriciteit in de geïndustrialiseerde wereld wordt opgewekt door wind- en zonne-energie. Nuon is iets verder, met een eigen leveringsmix die voor drie procent uit windenergie bestaat. Hoe vol moet Nederland worden gebouwd met molens om een werkelijk substantieel deel van de energie uit wind te halen?
"De meeste molens komen in zee te staan. Er is vooral op de Noordzee nog voldoende ruimte. Nuon wil daarom bijdragen aan de ambitie van de sector om in 2020 twintig procent van onze energie uit hernieuwbare bronnen op te wekken. Zo heeft Nuon samen met Shell ingetekend voor drie nieuwe windparken op de Noordzee."

In welke andere energiebronnen ziet u mogelijkheden?
"Biomassa zal een grotere rol kunnen spelen, maar ook zonne-energie. In sommige Europese landen neemt het gebruik van kernenergie toe, zoals in Finland en Frankrijk. In landen als Italië, Frankrijk en Scandinavië is waterkracht een belangrijke energiebron."

Overweegt Nuon te investeren in kernenergie?
"Voor ons is kernenergie geen optie. Wij willen investeren in technologieën waar we verstand van hebben. Kernenergie hoort daar niet bij. Ik zie kernenergie trouwens ook niet als een bijdrage aan de oplossing van de energieproblemen, er zijn nog te veel problemen mee."

Hoe gaat Nuon om met de toenemende internationale spanningen rond schaarse energiebronnen?
"Wij hebben de verantwoordelijkheid om deze onderneming ook in de toekomst rendabel te laten werken. We zouden de toekomst van Nuon in gevaar brengen als we ons eenzijdig zouden richten op één energiebron. Daarom hebben we, naast besparing, gekozen voor een mix van hernieuwbare energie als wind, zon en biomassa, met daarnaast fossiele bronnen als gas en kolen. Ik ben ervan overtuigd dat we voor een duurzame toekomst moeten accepteren dat fossiele brandstoffen nodig blijven. Zowel gas als kolen zullen de komende vijftig tot zeventig jaar nog gebruikt worden om er elektriciteit mee op te wekken. Met steenkool kunnen we nog driehonderd jaar voort en met gas honderd jaar. Dat hoeft ecologisch geen probleem te zijn, want kolen en gas kunnen met de juiste technologie heel schone energiebronnen zijn."

De milieubeweging hebt u er nog niet van weten te overtuigen dat het mogelijk is om schone kolencentrales te bouwen.
"Wij denken dat het wel gaat lukken. Een goed voorbeeld van onze filosofie is ons plan om een nieuwe multifuel centrale te bouwen bij de Eemshaven in Groningen, van hetzelfde type als we al hebben in het Limburgse Buggenum. We noemen dit initiatief Nuon Magnum. Het gaat om een investering van ruim een miljard euro, voor een centrale die twee miljoen huishoudens van stroom kan voorzien. In de Magnumcentrale worden kolen niet verbrand maar vergast. Dat is veel milieuvriendelijker, met lagere emissies van stikstofoxiden, zwaveloxiden, kwik en fijnstof. Ook heel belangrijk voor onze CO2-doelstellingen is dat CO2 bij kolenvergassing vrij eenvoudig is af te vangen. Wij hebben een technologie ontwikkeld om dat niet te doen ná verbranding aan de schoorsteenpijp, zoals bij conventionele centrales, maar voorafgaand aan de opwekking van elektriciteit. We kunnen die CO2 vervolgens in de grond stoppen. Een ander voordeel van de centrale is dat op grote schaal biomassa bijgestookt kan worden. Als we biomassa bijstoken en CO2 afvangen, kan de elektriciteitscentrale de CO2-uitstoot met tachtig procent verminderen. Biomassa is op zichzelf al CO2-neutraal. Het project past dus zowel bij onze duurzaamheidsdoelstellingen als bij onze keuze voor de juiste mix van energiebronnen."

Bestuur en commissarissen NUON