Evenwicht in de bestuurskamer: vrouwenquotum?

06-06-2011 Dit artikel is geschreven door de redactie van Managementscope.nlNa jarenlange debatten over een vrouwenquotum in Nederland heeft de Eerste Kamer voor nu een einde gemaakt aan de slepende kwestie: uiterlijk in 2016 moet de bedrijfstop voor minimaal 30 procent uit vrouwen bestaan.

De Eerste Kamer stemde op dinsdag 31 mei 2011in met dit ‘streefcijfer’. De regeling geldt voor zowel Raden van Bestuur als voor Raden van Commissarissen van bedrijven met meer dan 250 werknemers.

Vrouwen naar de top
Momenteel wordt in Nederland circa acht procent van de topposities bekleed door vrouwen. Met de 30-procent-regeling verwacht de Kamer dat de doorstroom van vrouwen naar de top wordt versneld.

Vrouwenquotum
Een wettelijk verplicht vrouwenquotum bleek echter politiek niet haalbaar. Aan de 30-procent-eis in Nederland zijn nog geen harde sancties verbonden zoals in Noorwegen, waar bedrijven worden opgeheven als ze niet aan het quotum voldoen.

Nederlandse bedrijven
Wel moeten Nederlandse bedrijven met te weinig topvrouwen zich verantwoorden voor hun keuze en met een verbeterplan komen.

Mijntje Luckerath-Rovers
Mijntje Lückerath-Rovers, hoogleraar corporate governance van Nyenrode, is al vier jaar de motor achter het jaarlijkse topvrouwenoverzicht.

Haalbaarheid
Volgens de berekeningen van Lückerath-Rovers is het haalbaar om in 2016 eenderde van de topposities door vrouwen te laten vervullen.

Benoemingscommissies
Bedrijven moeten daarvoor de komende vier jaar op elk benoemingsmoment één van de twee posities aan vrouwen verlenen, aldus hoogleraar Lückerath-Rovers.

Streefcijfer
Om het streefcijfer van 30 procent te halen in 2016, zegt Lückerath-Rovers dat het aantal topvrouwen bij beursgenoteerde bedrijven in vier jaar tijd moet oplopen van 9 (3,4 procent) naar 100 (38 procent). Het aantal vrouwelijke commissarissen moet toenemen van 52 tot 176.

Wetgeving
Nederland maakte weinig vaart met de vrouwenzaak. Buurlanden als België, Duitsland en Engeland volgden Noorwegen al veel eerder met hun eigen vrouwen-naar-de-top-wetgeving.

Tweede Kamer
Het wetsvoorstel, dat eind 2009 met algemene stemmen in de Tweede Kamer werd aangenomen, lag lange tijd stil door de kabinetswisseling.

Kwaliteiten
Ook werden eerdere dossiers door de Eerste Kamer afgewezen. Tegenstanders zijn van mening dat een quotum averechts werkt, omdat vrouwen niet op basis van hun kwaliteit benoemd zouden worden.

Verplicht quotum
Lückerath-Rovers is zelf ook geen fel voorstander van een verplicht vrouwenquotum. De corporate goverance specialist neemt Spanje als voorbeeld, waar bedrijven die niet aan de eis voldoen, niet meer in aanmerkingen komen voor overheidsopdrachten of subsidies.

Spanje
Geen harde sancties dus zoals die van Noorwegen, maar toch een stijging van het percentage topvrouwen in Spanje van 4 procent in 2006 naar 10 procent in 2010. Dat blijkt althans uit de cijfers van de Europese Commissie.

Verandering afdwingen
Hoe het Nederlandse kabinet de verandering precies wil afdwingen, is nog onduidelijk. Over drie jaar wordt de wetswijziging opnieuw geëvalueerd.

Lees ook:
> CV Mijntje Luckerath-Rovers, hoogleraar Coporate Governance
> Top-25 machtigste vrouwen in het bedrijfsleven
> Meer vrouwen in topposities gaat in slakkengang

Interview met Mijntje Lückerath - Rovers

Zo worden vrouwen wél voorzitter: zeven best practices

30-06-2021 Waarom zien we zo weinig vrouwen in de voorzittersrol bij raden van bestuur en raden van commissarissen? Die vraag stond centraal bij het topvrouwendiner van Management Scope, bijgewoond door prominente vrouwen die wél de voorzittershamer hanteren. Koudwatervrees, oneigenlijke argumenten en vage diskwalificaties spelen een rol: ‘Er ging ineens vreemde terminologie over tafel: heeft ze wel gravitas?’