Wat willen de Chinezen?
Het Chinese Baosteel gaat in de race om Rio Tinto de strijd aan met het Brits-Australische BHP Billiton, dat onlangs een bod uitbracht op het mijnbouwbedrijf van 135 miljard dollar. Geld is in die strijd geen probleem. In een interview met de Chinese staatskrant 21st Century Business Herald, zei de topman van Baosteel, Xu Lejing, dat hij een eigen mijn wil hebben, en bereid is daarvoor flink te betalen. ‘200 miljard is waarschijnlijk niet genoeg,' aldus Xu.
Elke overname van een bedrijf of investering van de communistische Chinezen roept steevast de vraag of wat ‘ze' nou eigenlijk aan het doen zijn. Wie een beetje vertrouwen heeft in markten en de voordelen van internationale handel ziet, die vreest de grote geldstromen niet. Maar moeten we de Chinezen vrezen?
Volgens China zelf, is het land vooral uit op een hoger rendement en een betere spreiding van z'n beleggingen. Het overschot op de Chinese betalingsbalans is enorm, dat die pot met geld goed beheerd moet worden, spreekt voor zich. Maar is dat alles? Is China simpelweg z'n reserves aan het beleggen? Of proberen ze met hun ‘rode checkboek' de macht in de wereld over te nemen?
Anders gezegd: wat is de strategie van de Chinezen?
Met de investeringen het afgelopen jaar in Barclays, Bear Stearns en Blackstone, drie grote namen in de internationale financiële sector, leek het er even op dat China het alfabet aan het afwerken is, en bleef steken in de B. Maar al snel kwamen ook Standard Bank en daarna Fortis in het vizier.
Zoveel is duidelijk: als het om de hoge rendementen gaat, dan doen de chinezen het tot dusverre niet goed. Alleen al op de genoemde ‘B's' maakte het land in een paar maanden tijd bijna 1,8 miljard euro verlies.
De angst in het westen is natuurlijk dat de Chinezen met hun overschot op de betalingsbalans geopolitiek aan het voeren zijn. Maar er is geen geheime club van de Chinese regering die ergens zit te bepalen wat de 50 beste strategische beleggingen zijn voor het land, zo beweren deskundigen althans, onder wie een westerse consultant in een prima achtergrondverhaal in de Financial Times.
Geen strak geleide machtspolitiek dus, en ook geen succesvolle beleggingsstrategie. Wat de Chinezen nou precies willen en doen, is onduidelijk. En dat is dan ook meteen het grootste probleem: gebrek aan transparantie. China speelt mee op de mondiale markt, maar houdt de kaarten dicht tegen de borst en is daardoor een bedreiging voor de internationale - politieke en economische - stabiliteit. Als de wereld en de markten de wederopstanding van de Chinese draak kalm en zonder al te grote problemen moeten absorberen, dan is meer openheid noodzakelijk.