Wat is innovatie?
Frans Nauta, lector innovatie aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen:
"Innovatie is de invoering van iets nieuws, zoals de Van Dale omschrijft"
“Everett Rogers, die vijftig jaar van zijn leven besteedde aan de diffusie van innovaties in de samenleving, voegt er één element aan toe. Dat ‘nieuw’ betrekking heeft op de perceptie van de gebruiker. De afdeling r&d kan zijn neus ophalen voor ‘meer van hetzelfde,’ terwijl de klant het omarmd als een doorbraak. De iPod is niet de eerste mp3-speler, maar toch een groot succes. James Utterback verklaart dat door het concept van het ‘dominante design’. Dat is het product waarbij alle puzzelstukjes van een innovatie op zijn plek vallen. Bij de iPod bestond de puzzel uit het beeldschone design, het gebruiksgemak (iTunes) en de capaciteit (duizend liedjes, tien uur luisteren).
Hoe komt het dat revolutionaire innovaties vaak worden gemist door bestaande bedrijven? Clayton Christensen zegt daarover dat een goed gemanagede organisatie zijn innovatie richt op bestaande klanten en op markten met een hoge toegevoegde waarde. Revolutionaire innovaties ontstaan vaak als niche met een lage marge. Sony, ooit de de marktleider in draagbare muziek, richtte zijn energie op het verfijnen van de walkman en de mini-disc. De mp3-speler was de niche waar het bedrijf geen brood in zag.”
Karel Raven, mede-oprichter van You/Com Audiocommunicatie en SolutionsRadio:
"Innovatie is ook het gebruiken van bestaande technieken in nieuwe toepassingen"
“Lang niet iedere onderneming is in staat om fundamenteel onderzoek te doen. Die bedrijven moeten op een andere manier innoveren: bestaande technieken gebruiken in andere toepassingen. Om die mogelijkheden te zien, heb je speciale vaardigheden nodig. Het vraagt om een combinatie van voorstellingsvermogen van wat technisch mogelijk is, gevoel voor ‘waar de markt op zit te wachten’ en realiteitszin om in te kunnen schatten wat haalbaar is in prijs en doorlooptijd. Hoe kom je aan die informatie? Veel vakliteratuur lezen en dan natuurlijk niet alleen over je eigen vakgebied. Beurzen bezoeken en daar rondkijken naar wat er nieuw is. Veel met ‘de markt’ praten. Vaak komen de eerste ideeën voor nieuwe combinaties van de markt zelf, maar die zie je alleen als je daarvoor open staat. Je moet er een neus voor hebben. Innovatie vraagt ook om een organisatie waarin mensen werken die met hetzelfde sop zijn overgoten. Je moet accepteren dat er een opportunistische kijk is (als we alles van te voren hadden geweten, waren we er nooit aan begonnen) en waar het maken van fouten wordt gezien als onderdeel van een leerproces en niet om zondebokken aan te wijzen. Zo onstond ook de internet player met navigatie. Hiermee kunnen mensen die niet kunnen lezen of zien door middel van een interactieve gesproken programmagids gesproken informatie op het internet ontsluiten zonder een pc te hoeven gebruiken. De oplossing is gevonden in een combinatie van telecom- en spraaktechnologie en een gesproken programmagids met een audio-code, waarin de informatie is verborgen over waar deze content is te vinden op internet. Verder zorgt de op afstand te beheren internet player er voor, dat gebruikersgroepen kunnen ontstaan van mensen die toegangsrechten hebben gekregen tot bepaalde content.”
Gijs van Wulfen, marketing-innovator bij grote bedrijven:
"Een innovatie is een nieuw product, dienst, distributiewijze of business-model dat écht onderscheidend is voor klanten op een voor hen relevant aspect en dat voldoet aan de omzet- en rendementseisen van de onderneming"
“Een goede innovatie is niet alleen aantrekkelijk voor de markt, maar vooral ook voor het eigen bedrijf. De crux van een innovatie is om écht onderscheidend te zijn op een voor klanten relevant aspect. Producten of diensten waarbij dit element in de genen is verankerd worden gegarandeerd een succes. Denk aan producten die ons in staat stellen iets te doen, wat daarvoor ondenkbaar was. Zoals even weten waar je bent (sms), vanzelf de route vinden (Tomtom) of altijd op de hoogte zijn van het laatste nieuws (nu.nl). Maar er zijn ook voldoende niet-technologische nieuwe producten die écht onderscheidend zijn. En daardoor een succes zijn. Bijvoorbeeld de krant Metro (gratis), de deelauto Greenwheels (kosten delen/milieu) of Campina cappuccino melkschuim uit een spuitbus (gemak). Even belangrijk als het succes in de markt is het rendement voor de onderneming. Het laatste kan natuurlijk niet zonder het eerste. Maar de kunst is om meer rendement te halen met nieuwe produc ten dan met het bestaande productportfolio. Als dit namelijk niet het geval is, dan ziet het nieuwe initiatief vaak het daglicht niet. De nieuwe business case komt dan niet verder dan de directiekamer, die tevens de laatste rust plaats is.”
Luuk Evers, innovation & new business director bij WeLL Design:
"Innovatie is het slim en marktgericht combineren van bestaande of nieuwe technologie"
“Innovatie hoeft niet op fundamentele research te zijn gebaseerd. Je kunt ook (nieuwe) technologie marktgericht toepassen. Deze vorm van innovatie komt neer op het slim combineren van bestaande of nieuwe technologieën waardoor nieuwe producten worden gecre eerd, waarmee een concrete marktvraag wordt ingevuld. Om dit te kunnen doen, moet je je verdiepen in trends, behoeftes en specifieke wet- en regelgeving in de markten waarin je wilt innoveren. Deze vorm van innovatie vraagt een bepaald type creativiteit; het out of the box-denken. Uitgaande van een concrete vraag moet je eerst alle bestaande oplossingen vergeten en de vraag abstraheren; vertalen in functies en deelfuncties. Dan ga je brainstormend oplos singen bedenken voor die (deel)functies en dit resulteert dan in totaal nieuwe producten. Een goed voorbeeld is David, het nieuwe professionele biertap systeem van Heineken. Hierbij moest het reinigen van bierleidingen worden geëlimineerd om de operationele kosten te reduceren. De oplossing lag in een nieuwe wegwerp bierleiding bij ieder vat. Maar hoe krijg je bij ieder nieuw vat de nieuwe leiding gemakkelijk in het systeem? Dit is opgelost door de functie te abstraheren: bedenk een leiding die eenvoudig zelf zijn weg vindt in een systeem. De oplossing was het principe van de trekveer van de elektriciën. Toepassing van een bestaande techniek voor dezelfde functie in een totaal andere toepassing. Geen fundamentele research maar wel innovatief en vol ledig gepatenteerd door Heineken. Met David verovert Heineken nieuwe marktsegmenten omdat de kosten voor tapbier sterk zijn gereduceerd.”