Eindelijk zelf pensioen opbouwen
Nog net voor het zomerreces nam de Tweede Kamer een wet aan die pensioensparen via de bank fiscaal aftrekbaar maakt. Vanaf 2008 wordt het mogelijk om via een geblokkeerde rekening bij de bank voor het pensioen te sparen. Dat is vooral goed nieuws voor de 9 procent van de werknemers die geen pensioenregeling heeft, en voor de bijna 1 miljoen zelfstandigen die zelf voor hun oude dag moeten zorgen.
Vanaf volgend jaar mogen zij elke euro die ze op een geblokkeerde rekening bij de bank storten, aftrekken van hun belastbaar inkomen. Aan dat geld kunnen ze dan niet meer komen tot ze met pensioen gaan (vandaar 'geblokkeerd'), of ze moeten afrekenen met de fiscus.
De Nederlandse markt voor individueel pensioensparen is in Nederland de afgelopen decennia tot een absoluut 'No Go' gebied verworden. Wie de jungle van pensioenverzekeringen betreedt weet niet zeker of hij er beroofd en berooid weer uit komt, of met een mooi inkomen op zijn oude dag. Het nieuws vorig jaar over zogenaamde woekerpolissen waarbij verzekeraars tot wel 25 procent van de premies aan ‘kosten' inhield in plaats van het geld voor z'n klanten te beleggen, was slechts het zoveelste bericht over de uitwassen van het verzekeraarsmonopolie op individuele pensioenproducten.
Eindelijk kunnen mensen die willen bijsparen en zelfstandigen dus zelf aan de slag. Sparen hoeft niet, beleggen kan ook. Dat wil zeggen: als de banken ook echt meewerken. Want het gevaar bestaat dat een zelfstandige pensioenklusser straks bij zijn bank aanklopt voor bepaalde beleggingen of beleggingsfondsen, en ‘nee' op het rekest krijgt. Wie bijvoorbeeld - heel verstandig - besluit niet ingewikkeld te doen en in indexfondsen wil beleggen, moet nog hard zoeken om een bank te vinden die ze aanbiedt. Een indexfonds is een beleggingsfonds dat zo eenvoudig mogelijk de index volgt en dus niet gerund wordt door duur betaalde managers in duur betaalde pakken, auto's en gebouwen. Indexfondsen zijn eigenlijk de enige verstandige manier om te beleggen. Wie zijn geld aan een fondsmanagers geeft die beweert dat hij met zijn beleggingskennis ‘de markt kan verslaan', laat zich voor de gek houden. Beurskoersen zijn niet te voorspellen. Het aantal topbeleggers dat jaar in jaar uit de index weet te verslaan is verwaarloosbaar en door u en ik niet te vinden of te herkennen. De rest maakt vooral veel kosten. Beleggen in een indexfonds scheelt dan ook al snel enkele procenten rendement per jaar. Niet voor niets stoppen institutionele beleggers en pensioenfondsen het gros van hun middelen eenvoudigweg in de index.
Maar banken en de gangbare fondsaanbieders hebben er weinig belang bij om indexfondsen aan te bieden. De filosofie achter zo'n fonds is immers dat de markt niet te verslaan is, en met het tegenovergestelde van die stelling - ‘wij verslaan de markt voor u' - verdienen zij nou juist hun brood. In Nederland is het op dit moment mogelijk om via SNS Fundcoach in de indexfondsen van Vanguard te beleggen. Ook Meesman Index Investments, een vooralsnog kleine gespecialiseerde aanbieder van indexfondsen opgericht door een oud-beleggingsanalist en beleggingsadviseur, biedt door Vanguard - de grootste indexbelegger ter wereld - beheerde fondsen aan. ABN Amro heeft een AEX-indexfonds, maar dat biedt te weinig spreiding om als lange termijn belegging serieus genomen te worden.