Familiebedrijf Van Wijhe Verf
24-09-2009 | Interviewer: Maarten Vijverberg | Auteur: Miloe van Beek | Beeld: Erik Franssen
‘Recessie-proof.' Zo omschreef de lokale krant De Stentor het Zwolse verfproductiebedrijf Van Wijhe onlangs. Algemeen directeur innovatie in het bedrijf. Dat moet ook, wij hebben niet de marketingbudgetten van onze concurrenten en moeten dus slim zijn willen we onze positie behouden.' In de basis is verf maken niet moeilijk, vindt ze: eigenlijk niks meer dan mengen en roeren. ‘Ooit was het een ambacht, dat vind ik het nou ook weer niet.' De markt is daarentegen wel erg complex. Van Wijhe levert aan groothandels, schilders, verfspeciaalzaken, woningbouwverenigingen, architecten, opdrachtgevers, consumenten en de timmerindustrie.
Overal moet ze als algemeen directeur de vinger aan de pols houden. Ze is verantwoordelijk voor de strategie en richting van het bedrijf. ‘Ik ben niet iemand van de details. Mijn zus wel, zij heeft veel gevoel voor stijl en kleur en is verantwoordelijk voor de communicatie van Van Wijhe.' Hun vader, nu 73, is nog actief als een van de drie commissarissen. Sinds een jaar heeft Van Wijhe een directieteam met een technisch en een financieel directeur. De aandelen zijn verdeeld over Marlies, Marijke en hun vader Dick. ‘Het maakt mij niet uit wie de aandelen bezit, in een familiebedrijf heb je ze in beheer tijdens je leven. De bedoeling is toch dat we het niet verkopen.' Vier keer per jaar is er een officieel familieoverleg. ‘Thuis, aan de keukentafel met de hele familie. Het is heel officieel; ik leg dan verantwoording af, er is een agenda en er worden notulen gemaakt. Als het over de familiesamenwerking gaat, stap ik even uit mijn rol als algemeen directeur en ben een van de aandeelhouders.'
Externe commissaris biedt uitkomst
De kracht van een familiebedrijf is dat je er altijd mee bezig bent, denkt ze. ‘Je kijkt als familie op een andere manier naar een bedrijf. Het is voor ons een levend organisme dat we gezond willen houden.' Toch is het ook in haar kleine familie soms op eieren lopen. ‘Dingen die je wel tegen een medewerker zegt, verzwijg je soms voor je familie omdat je behalve een zakelijke, ook een persoonlijke relatie hebt met elkaar. Mijn zus heeft ook het beste met het bedrijf voor, maar onze relatie is toch vooral emotioneel in plaats van zakelijk. Daardoor geef je elkaar langer het voordeel van de twijfel.' Er zijn momenten geweest dat de zussen niet goed wisten wat ze met elkaar moesten en dan biedt een externe commissaris uitkomst. Nu gaat het goed, alhoewel Marlies het nog steeds lastig vindt om alles bespreekbaar te maken. ‘Maar ik probeer het wel. Van mijn vader heb ik geleerd familie en zaak te scheiden en bij moeilijke beslissingen dat te doen wat goed is voor het bedrijf. Zo bepaal ik de richting.'
Altijd met het bedrijf bezig zijn betekent weinig ruimte voor een privéleven. ‘Ik ben getrouwd met Van Wijhe. Twee huwelijken erop nahouden wordt lastig. Ik ben altijd vol voor het bedrijf gegaan. Eerst heb ik jaren in de export gewerkt waardoor ik altijd weg was. Toen ik terugkwam, was ik 35 jaar en directeur van een bedrijf. Ondertussen waren vrienden getrouwd en hadden ze kinderen. Toen dacht ik wel: wacht even, ik heb geloof ik iets gemist.' Wakker ligt ze er niet van. ‘Ik voel me happy met mijn werk en heb leuke vrienden, al heb ik ook voor hen niet altijd voldoende tijd.' Haar sterke onafhankelijkheidsdrang werkt ook zakelijk door: ze wil voor Van Wijhe geen inmenging van banken. ‘Alle winst blijft in het bedrijf, we hebben geen bancaire financiering. Ik heb geleerd dat je je eigen broek op moet houden. Onafhankelijkheid is een groot goed voor mij.'
Mannenwereld
Het niet hebben van een partner en kinderen zorgt ervoor dat ze veel activiteiten naast haar werk kan doen. ‘Ik houd van clubjes, ik ben lid van een aantal bouwverenigingen en zit in een aantal besturen. Dat had moeilijker gekund met een gezin.' Dat ze een van de weinige vrouwen in de bouwwereld is en de enige vrouw met een verffabriek, maakt haar niet uit. ‘Ik ben zelf opgegroeid in een mannenwereld en voel me daar lekker bij. In het begin viel ik wel op en werd daardoor ook beter herinnerd. Ondertussen is iedereen het wel gewend.' Opvolging zo lang er plezier in het werk is en het is verantwoord, gaat Van Wijhe verf door, zegt ze. ‘Ik hoop dat we onze gezonde derde positie behouden.' Over de opvolging denkt ze al na. De kinderen van haar zus zijn twaalf en negen jaar. Ze zijn gewend aan de familiebesprekingen en gesprekken over het bedrijf. ‘Hopelijk gaan ze over een paar jaar serieuze interesse tonen in verf.'
Lees ook:
> Familie wil zelf laatste woord