Cultuur: spelbreker of spelmaker?
Succesverhalen
Lang hebben we gedacht dat Brits-Nederlandse combinaties het meest succesvol zouden zijn. De succesverhalen Shell en Unilever zijn groot geworden uit een combinatie van Britse en Nederlandse bedrijven. Maar na ondermeer Reed-Elsevier en Corus zijn wij daar niet meer zo zeker van.
Synergie
De Duitsers dan. Uit een wat verder verleden kunnen we ons Fokker-VWF en Hoogovens-Hoesch (Estel) herinneren: jammerlijk mislukt. Met Fortis en ABN-AMRO was het een beetje ‘voor het zingen de kerk uit’, maar zolang als het duurde klikte het met de Belgen ook niet best. Tussen KLM en Air France lijkt het daarentegen - tot onze niet geringe verbazing - goed te boteren. De twee bedrijven weten duidelijk synergie te creëren.
Het is gangbaar om bij grensoverschrijdende fusies en overnames vooral te letten op nationale cultuurverschillen. Maar eigenlijk kijken we dan verkeerd, of te kortzichtig. De specifieke organisatieculturen van beide bedrijven zelf spelen namelijk de belangrijkste rol. Natuurlijk doet de nationaliteit ter zake. Vooral op het gebied van de communicatie. Maar anders dan bij nationale cultuuraspecten, waarbij het vooral gaat om normen en overtuigingen, gaat het bij de organisatieculturen van beide partijen om hun management- en bedrijfspraktijken.
Bedrijfscultuur
De vraag of twee bedrijven goed bij elkaar passen moet vooral worden onderzocht door naar de bedrijven zelf te kijken. Bedrijfsculturen kunnen namelijk sterk van de nationale cultuur afwijken. Niet ieder Nederlands bedrijf poldert, Duitse bedrijven hoeven niet sterk hiërarchisch te zijn en bij Britse bedrijven speelt machtspolitiek niet altijd een belangrijke rol.
Nationale cultuur
Met goede wil kunnen partijen nationale cultuurverschillen makkelijk overbruggen. De essentie is of de organisatieculturen van beide partijen open staan voor verandering en kennisdeling, en of de operationele processen goed aansluiten. Cultuur is dan voor een grensoverschrijdende fusie of overname geen potentiële spelbreker, maar juist een spelmaker voor extra groei en innovatie.
Lees ook:
> Dossier fusies en overnames
> Fusies: cultuurverschil is goed
> Bedrijfscultuur belangrijker dan bonus voor medewerker
> Bestuurders verwachten toename fusies en overnames
> Fons Trompenaars en Peter Prud'homme: Managing change across corporate cultures