Wereldwijde problemen pak je niet in je eentje aan
De traditionele grenzen tussen sectoren vervagen razendsnel. Nieuwkomers op de markt zetten nieuwe technologieën in of introduceren alternatieve diensten die conventionele markten ontwrichten. Innovaties komen ook tot stand doordat verschillende schakels in ketens de krachten bundelen. Nieuwe samenwerkingsverbanden gaan uit van een gezamenlijk doel, bouwen op het vertrouwen in elkaar en creëren zo shared value voor betrokken partijen én voor de maatschappij. Partnerships vormen de basis van innovatieve manieren van werken, kennisdeling en nieuwe financieringsmodellen.
Sectoroverschrijdend samenwerken
Het nut van samenwerking geldt voor alle ondernemingen, maar sectoroverschrijdende samenwerkingen zijn simpelweg essentieel voor het bereiken van de schaal die nodig is om mondiale problemen het hoofd te bieden. De sustainable development goals (SDG’s) ofwel duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties bieden daarbij een waardevol strategisch kader. Streeft iedereen naar dezelfde doelen, dan spreekt ook iedereen dezelfde taal. Het blijft niet alleen bij praten – inmiddels nemen heel wat bedrijven, overheden en andere organisaties hun verantwoordelijkheid. Zij vormen op deelgebieden allianties of coalities om over te gaan tot gerichte actie. Dat gaat veel verder dan milieumaatregelen of het terugdringen van de CO2-uitstoot en watergebruik. Bedrijven die partnerships sluiten om SDG’s te realiseren, nutten die partnerships vaak uit om nieuwe waardeketens, producten of diensten te ontwikkelen die economische rollen en gebruik van energie-, grond-, en afvalstoffen herdefiniëren.
De Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC) is zo’n sectoroverstijgende coalitie. De coalitie bestaat uit AkzoNobel, DSM, FrieslandCampina, Heineken, KLM, Philips, Shell en Unilever. Deze multinationals initiëren duurzamere bedrijfsmodellen, meten en rapporteren jaarlijkse voortgang en werken aan het ontwikkelen en opschalen van nieuwe duurzamere producten of oplossingen. Met concrete voorbeelden en successen proberen ze andere organisaties te inspireren en zo sectoren in beweging te krijgen.
Tegelijkertijd is multisectorale samenwerking lastig door verschillen in culturen, werkwijzen en belangen. Bedrijven hebben vaak al moeite om door de eigen organisatorische silo’s heen te breken, laat staan om hetzelfde te doen buiten de eigen organisatie, of zelfs buiten de eigen sector. Ook de DSGC heeft nog een wereld te winnen om meer gezamenlijke successen te boeken en op te schalen. De businessmodellen van de circulaire economie bieden bijvoorbeeld een uitgelezen kans voor de DSGC om complementaire partners aan elkaar te verbinden en nieuwe waardeketens te smeden.
Sommige samenwerkingen putten waarde uit de schaalgrootte of risicospreiding van de combinatie van partners. Een voorbeeld is windpark Krammer, waar onder andere DSM, AkzoNobel en Philips 95 procent van de energieafname garanderen. Andere samenwerkingen creëren waarde uit de complementariteit van de middelen en vaardigheden van de partners. SkyEnergy levert biobrandstof voor de luchtvaart en brengt een ecosysteem samen met onder andere luchtvaartmaatschappij KLM, luchthavens en non-gouvernementele organisaties (ngo’s), waarin ieder een eigen unieke, duurzame rol speelt.
Nieuwe allianties smeden
De toekomst is niet te voorspellen. Toch staat één ding vast: de schaal, reikwijdte en complexiteit van de huidige economische, sociale en digitale transformatie is zodanig dat geen enkele sector – overheid, bedrijfsleven, de academische wereld plus het maatschappelijk middenveld – de veranderingen zelfstandig kan realiseren. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, zijn nieuwe allianties tussen verschillende sectoren nodig.
Dit biedt grote kansen. Bedrijven en overheden kunnen een cruciale rol spelen in de samenwerking met maatschappelijke organisaties. Samen zijn ze in staat om problemen aan te pakken en participatie te bevorderen. Juist door informatie, middelen, activiteiten en capaciteiten te delen, bereiken bedrijven doelen die individueel onhaalbaar zijn. Het Last Mile-project van Accenture Development Partnerships brengt overheden in Afrika samen met ngo’s, farmaceuten en Coca-Cola Company. De samenwerking zet de logistieke keten van Coca-Cola – een van de meest geavanceerde, wijdverbreide en fijnvertakte logistieke ketens ter wereld – in om levensreddende medicijnen in de verste uithoeken van Afrika te leveren. In Tanzania is daarmee de verkrijgbaarheid van medicijnen uitgebreid van 400 naar 5500 locaties.
Sneller vooruit
Gedeelde visie en doelen, specifieke en complementaire expertise en de erkenning van wederzijdse belangen en voordelen brengen partijen zoals ngo’s, het bedrijfsleven en overheden samen. Dat is dé manier om samen langdurige barrieres tussen de sectoren te doorbreken en duurzame en schaalbare impact te realiseren. In combinatie met technologische innovaties, nieuwe businessmodellen en een gezonde dosis ‘polderen’ ontstaan effectieve structuren om de wereldwijde uitdagingen, van klimaatverandering tot migratie, concreet aan te pakken.
Tekst door Ynse de Boer, managing director Accenture sustainability strategy. Gepubliceerd in Management Scope 04 2018.