Robert Otto (Achmea): ‘Ik wil de internationale activiteiten harder laten groeien’

Otto trad in 2015 toe tot de raad van bestuur en viert dus dit jaar zijn tienjarig jubileum. Hij is allesbehalve uitgekeken op zijn functie en heeft voor zichzelf een belangrijke stip op de horizon gezet: hij wil dat de inkomsten uit de buitenlandse schadeverzekeringen op termijn groter zijn dan de schade-omzet in de Nederlandse markt. ‘Dat duurt even, maar we liggen op koers’, stelt hij op een toepasselijk moment. Juist op de dag van dit interview brengt Achmea naar buiten dat het bedrijf dit jaar start met de verkoop van online autoverzekeringen in Spanje en Roemenië. Met de verdere internationale groei wil Achmea zijn positie verstevigen. Het geeft een bredere basis en spreidt de risico’s. Bijvoorbeeld om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Otto praat open en makkelijk. Af en toe denkt hij iets langer na over een passend antwoord of een mooi voorbeeld van een slimme innovatie. ‘We exporteren niet alleen digitale oplossingen, maar plukken ook de vruchten van innovaties van over de grens’, zegt hij tegen Annemein Kolk, die sinds vorig jaar als coo deel uitmaakt van de directie van adviesbureau Boer & Croon. Daarnaast is ze binnen Boer & Croon als partner verantwoordelijk voor de executive interim management-dienstverlening.

Je zit al tien jaar in de raad van bestuur van Achmea. Is dat na zo’n tijd nog boeiend genoeg?
‘We opereren in een markt die voortdurend verandert – vooral internationaal gaan de ontwikkelingen razendsnel. Dat maakt mijn werk uitdagend. Ik haal veel energie uit het werken met internationale teams. Het verrijkt mijn perspectief en houdt me scherp. Daarnaast probeer ik te blijven leren van het contact met klanten. Ik heb klantcontact altijd leuk gevonden. Het is voor mij een continue bron van inspiratie. Zowel nationaal als internationaal. Ten slotte heb ik in de rvb steeds andere aandachtsgebieden gehad. Met de komst van nieuwe collega’s ben ik in die tien jaar drie keer van portefeuille gewisseld.’

Wat merkt Achmea van de geopolitieke onrust?
‘We hebben een grote beleggingsportefeuille en geopolitieke onzekerheid heeft invloed op financiële markten. Dus geopolitieke ontwikkelingen zijn zeker van invloed op onze portefeuille. Het afgelopen jaar hadden de conflicten in Oekraïne en het Midden-Oosten beperkte invloed op de financiële markten, maar escalatie van de gebeurtenissen vormt een potentieel risico.’

Welke invloed heeft klimaatverandering op verzekeraars?
‘Wat er wereldwijd in verzekeringsland speelt, is dat de zogenoemde insurance gap – het verschil tussen wat verzekerd kan worden en wat verzekerd is – toeneemt. Dat is zorgwekkend en leidt nu al tot nare situaties. Neem de bosbranden in Los Angeles in Amerika. Een flink aantal huizen dat in rook is opgegaan, blijkt niet te zijn verzekerd.
Daarnaast zien we het probleem van onverzekerbaarheid toenemen. Denk bijvoorbeeld aan overstromingsgevoelige gebieden zoals in Florida. Daar trekken verzekeraars zich terug vanwege toenemende risico’s. Hetzelfde gebeurt in Australië, waar verzekeraars hun diensten in risicovolle gebieden heroverwegen.’

Achmea is ook actief in Australië. Hoe speelt Achmea in op deze oplopende klimaatrisico’s?
‘Onze aanwezigheid in Australië komt voort uit de samenwerking met Rabobank, die hier al langer opereert, met name in de agrarische sector. We zijn daar een brede agrarische verzekeraar, zoals we dat in Nederland ook zijn. Naast bijvoorbeeld agrarische opstallen, materieel en continuïteit, verzekeren we daar ook kassen. Deze in Nederland opgebouwde expertise hebben we als het ware geëxporteerd naar het buitenland. Inmiddels zijn we actief in tien landen, naast Australië bijvoorbeeld ook Canada. Dat doen we met een reden – door steeds extremere weersomstandigheden wordt de kans op schade aan kassen groter. We kunnen dergelijke calamiteiten beter aan door risico’s te spreiden. Tegelijkertijd doen we veel aan preventie. We hebben veel kennis over hoe je schade kunt voorkomen. In hagelgevoelige gebieden vervangen we glas door een sterker soort glas om schade te voorkomen. Daarnaast testen we verschillende innovaties op het gebied van preventie, zoals het inzetten van drones om glaskwaliteit in kassen te controleren.’

Achmea zet stevig in op internationale groei. Welke strategie zit hierachter?
‘In eigen land is Achmea de grootste schade- en zorgverzekeraar. Maar Nederland is een relatief kleine markt. Het is dus interessant vanuit groeiperspectief maar ook vanuit risicodiversificatie om posities in andere markten op- en uit te bouwen. In vergelijking met andere landen lopen we voorop op het gebied van digitalisering en we zien kansen in andere landen. Die verzilveren we vooral met ons platform InShared. Via dit merk verloopt de dienstverlening volledig digitaal. We zijn in 2021 begonnen op de Duitse markt, via InShared.de. Dat gebeurt lean en mean. De organisatie wordt grotendeels vanuit Nederland aangestuurd. Het gaat aanvankelijk om autoverzekeringen. Mensen sluiten immers vaker een nieuwe autoverzekering af dan een woonverzekering. In een latere fase kunnen we andere verzekeringen toevoegen.’

Welke landen zijn interessant? Hoe maak je die keuze?
‘Twee factoren zijn belangrijk: hoe reageren consumenten in een bepaald land op onze digitale dienstverlening en zijn er reeds goed ontwikkelde digitale concepten in die markt? We zijn het meest geïnteresseerd in markten waar we met onze digitale propositie het verschil kunnen maken. Voordat we toetreden, testen we ons product bij een selecte groep lokale inwoners. Als dit succesvol blijkt te zijn, besluiten we of we gaan opschalen of niet. Zo starten we nu in Spanje met InShared. In Griekenland, waar we via ons dochterbedrijf Interamerican al de grootste schadeverzekeraar zijn, verkopen we online verzekeringen onder de naam Anytime. Vanuit dit Griekse succes breiden we nu ook uit naar Roemenië.’

Maak je ook weleens verkeerde keuzes?
‘Natuurlijk zijn er altijd leermomenten. Begin dit jaar zijn we gestopt in Canada, waar we experimenteerden met een ander model – waaronder het aanbieden van ons platform als SaaS-oplossing. We hebben geleerd dat we vooral sterk zijn in het zelf uitrollen van ons eigen model met directe klantbediening.’

Hoe rolt Achmea zijn digitale verzekeringsconcept uit in Europa? ‘We beginnen in een nieuw land vanaf nul. Het is eigenlijk net als met een startup: je moet veel dingen tegelijkertijd goed doen. We ontwikkelen door op basis van bewezen succes. We focussen primair op Europa, vooral ook omdat Europa steeds meer één markt wordt. Buiten Europa blijven we vooralsnog alleen actief in Turkije, Australië en Canada met de internationale verzekeringsmaatschappij Hagelunie, omdat we daar al een sterke positie hebben. Het mooie van opereren binnen Europa is dat we geen aparte vergunning per land nodig hebben. Met onze Nederlandse vergunning en het bijbehorende toezicht kunnen we in heel Europa actief zijn. We krijgen veel vertrouwen dankzij onze Nederlandse basis en de wijze waarop het toezicht in ons land geregeld is.’

In hoeverre verschillen Europese landen van elkaar op het gebied van verzekeringen? Hoe pakt Achmea dat aan in de uitvoering?
‘Het is de kunst zoveel mogelijk op dezelfde manier te doen. Dat is goed voor de efficiëntie en kosten. Maar natuurlijk zijn er verschillen. Zo geldt voor autoverzekeringen dat de aansprakelijkheidsregels per land kunnen verschillen. Daarnaast heeft elk land specifieke technische vereisten voor integratie van ons platform met nationale databases en lokale systemen. Zo moesten we in Duitsland 80 verschillende systemen koppelen aan ons platform om toegang te krijgen tot voertuiggegevens. Ten slotte steken verzekeringen soms fundamenteel anders in elkaar. In Nederland wordt bijvoorbeeld de auto zelf verzekerd – het kenteken blijft bij de auto, ongeacht de eigenaar. In Duitsland is dat niet zo. Daar is de bestuurder verzekerd. Dat heeft tot gevolg dat een auto een nieuw kenteken en een nieuwe verzekering nodig heeft bij verkoop. Dit alles vraagt om een landspecifieke inrichting van de producten.’

Zijn er landen die je links laat liggen?
‘Niet alle landen zijn even geschikt. Engeland is bijvoorbeeld minder opportuun. Allereerst omdat het land geen onderdeel is van de EU. Daarnaast is de markt verzadigd met aanbieders die vergelijkbare concepten aanbieden. Het is dan moeilijk om je als nieuwkomer te onderscheiden.’

Hoe groot is de Europese verzekeringsmarkt, en welke positie neemt Achmea in?
‘In Europa zijn zo’n 7.000 partijen actief op de markt voor schadeverzekeringen, variërend van heel klein tot heel groot. We staan in de top-15 van grootste aanbieders. Als je zorgverzekeringen meetelt, staan we zelfs in de top 5.’

Verwacht je, in navolging van de verwachte consolidatie in de bancaire sector, dat er ook in het verzekeringslandschap een consolidatieslag zal plaatsvinden?
‘Het tijdstip is moeilijk te voorspellen, maar het staat vast dat dit ook gebeurt in de verzekeringssector. Het wordt voor kleinere en middelgrote partijen lastiger om investeringen in digitalisering, cybersecurity en compliance op te brengen. Nationale markten zijn al voor een groot deel geconsolideerd. Internationale fusies zijn de volgende stap. Vooral op de schademarkt zie ik het ervan komen. Deze markt biedt meer mogelijkheden voor internationale synergieën. Het is simpelweg makkelijker om schadeverzekeringen op grotere schaal en over landsgrenzen heen te organiseren. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld zorgverzekeringen, waar nationale stelsels een grotere belemmering vormen.’

Zijn er al tekenen van een mogelijke consolidatie?
‘De grootste verzekeraars zullen dit spel gaan spelen. Ze zijn al actief bezig met acquisities en fusies. Achmea heeft echter een sterke positie en alle papieren om zelfstandig en succesvol te blijven in dit veranderende Europese speelveld. Ook met Achmea kijken we naar gerichte overnames, maar onze aanpak verschilt van die van sommige andere spelers. Als coöperatief bedrijf investeren we alleen wat we zelf verdienen. We hebben geen kapitaal van de beurs, dus je hoeft geen miljardenovernames van ons te verwachten. Onze focus ligt primair op autonome groei – zelf nieuwe markten betreden – maar we hebben wel een duidelijke M&A-agenda. Gerichte overnames zijn een belangrijk onderdeel van onze strategie om onze positie te versterken.’

Kun je een voorbeeld geven?
‘In Slowakije hebben we de afgelopen jaren drie overnames gedaan. Daarmee hebben we onze positie verstevigd. Een ander voorbeeld is Griekenland, waar we recent een grote dienstverlener hebben overgenomen. Dat is een interessante markt omdat we daar niet alleen als verzekeraar actief zijn, maar ook als zorgaanbieder met eigen klinieken. Daarnaast beheren we schadeherstelbedrijven en sleepdiensten, waardoor we de hele keten kunnen bedienen. Door deze overname zijn we nu de absolute marktleider op het gebied van sleepdiensten en road assistance in Griekenland.’

Zijn er buitenlandse innovaties die in Nederland toegepast kunnen worden?
‘Zeker. We doen regelmatig waardevolle inzichten op, of stuiten op slimme innovatieve tools in andere markten. Zo heeft ons Slowaakse dochterbedrijf Union een app ontwikkeld die hartfalen monitort. De app meet via je telefoon bepaalde indicatoren en waarschuwt direct medische hulpverleners als dat nodig is. We willen deze app ook in Nederland introduceren. Het is een oplossing die helpt de druk op het zorgsysteem te verlichten. Wat ook interessant is: in Slowakije maken we podcasts waarin medisch specialisten vertellen over het optimaliseren van je gezondheid. Deze podcasts zijn populair, honderdduizenden mensen luisteren ernaar.’

Hoe groot is het aandeel van de buitenlandse activiteiten binnen Achmea? Welke ambities heb je nog?
'De internationale inkomsten van Achmea groeien elk jaar. In 2023 bedroeg de omzet uit internationale activiteiten zo’n €1,8 miljard euro, dat was 23 procent meer dan het jaar ervoor. Het aandeel is substantieel. De totale schade-omzet bij Achmea, exclusief de inkomsten uit zorgverzekeringen, ligt op ongeveer vijf miljard euro, waarvan een miljard internationaal. Het is mijn ambitie de komende jaren de internationale activiteiten harder te laten groeien dan de Nederlandse activiteiten.'

Dit interview was gepubliceerd in Management Scope 03 2025.