Nederland: goedkope toplocatie
Elke twee jaar doet KPMG onderzoek naar bedrijfskosten in de belangrijkste mature market van de wereld. Ook in 2010 is dit onderzoek weer uitgevoerd in de Verenigde Staten, Japan, Australië, Canada, Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië, Duitsland, Nederland en Mexico.
Onkosten bedrijfsvoering
In het onderzoek zijn 27 soorten kosten waarmee ondernemingen in de bedrijfsvoering te maken hebben, in ogenschouw genomen. Voor dit onderzoek wordt daarbij zowel gekeken naar de kosten die een ondernemer moet maken bij het opstarten van zijn bedrijf, als naar de operationele kosten over een periode van tien jaar. Per sector zijn onder meer de kosten van energie, transport, telecommunicatie en arbeid onderzocht, evenals fiscale kosten.
Belang van het onderzoek
Het onderzoek is juist nu van meer belang dan ooit: in deze crisistijd leggen (buitenlandse) bedrijven het accent meer en meer op kosten als selectiecriterium bij locatiekeuze.
Dit laatste blijkt ook uit recent onderzoek van Area development Magazine. Daaruit kwam naar voren dat vier van de vijf belangrijkste selectiecriteria kostengerelateerd zijn. Het gaat daarbij om loonkosten, lokale bereikbaarheid, fiscale vrijstellingen, beschikbaarheid en kosten van energie en belastingtarieven.
Guide to International Business Location
Het onderzoek van KPMG heeft een hoofdrapport - Competitive Alternatives KPMG's Guide to International Business Location - en een supplement - Focus on Tax - opgeleverd. Dit laatste rapport is separaat uitgebracht omdat fiscaliteit een belangrijk selectiecriterium is, en omdat fiscale kosten per locatie over het algemeen meer variëren dan andere kosten.
Relatief goedkoop
Uit het hoofdrapport dat eind maart verscheen, bleek dat buitenlandse bedrijven die zich in Nederland willen vestigen hier relatief goedkoop uit zijn. Van de onderzochte landen in Europa is Nederland qua bedrijfskosten het goedkoopst als vestigingsplaats voor buitenlandse ondernemingen.
Nederland op kop in EU
Ook Japan en de Verenigde Staten moeten Nederland voor laten gaan. Met een kostenvoordeel van 1,7 procent boven het Verenigd Koninkrijk is Nederland het goedkoopste vestigingsland in Europa. Groot-Brittannië bezet de tweede plaats. Japan en Duitsland blijven de duurste van de onderzochte landen. Zij hebben een kostennadeel ten opzichte van de Verenigde Staten van 7,6 en 2,6 procent.
Ondernemingen die op zoek zijn naar een nieuwe vestigingsplaats, zijn van de onderzochte landen het meest voordelig uit in Mexico, vanwege haar NAFTA-lidmaatschap de enige opkomende markt opgenomen in het onderzoek.
Concurrentiepositie verbeterd
Vergeleken met het onderzoek van 2008 is de concurrentiepositie van Nederland in Europa verbeterd. Twee jaar geleden had ons land nog te maken met een kostennadeel ten opzichte van Frankrijk en Groot-Brittannië. Dit jaar laat Nederland alle Europese landen achter zich.
Kostenstructuur homogeen
De positie van Nederland is met name te danken aan de homogene kostenstructuur. In tegenstelling tot andere onderzochte landen scoren in Nederland de belangrijkste economische centra zonder uitzondering hoog. Qua bedrijfsactiviteit is Nederland met name aantrekkelijk voor bedrijven die actief zijn op het gebied van research & development. Dit wordt vooral ingegeven door onze omvangrijke fiscale stimuleringsmaatregelen.
Loonkosten
Loonkosten blijven de belangrijkste kostenpost. Voor bedrijven in de productiesector bedragen de loonkosten 45 tot 60 procent van de totale kosten. In de dienstverlenende sector varieert dit percentage van 74 tot 85 procent. De totale loonkosten zijn het laagst in Mexico, gevolgd door Canada, Groot-Brittannië en Australië.
Daarnaast vormen de kosten voor grond en gebouwen een belangrijke factor. De kantoorkosten voor productiebedrijven variëren van 2 tot 7 procent en zijn het laagst in Mexico, gevolgd door de Verenigde Staten en Canada.
Mexico goedkoop
Voor niet-productiebedrijven lopen de kosten uiteen van 5 tot 18 procent, met (alweer) Mexico als goedkoopste land, gevolgd door Nederland en de Verenigde Staten. Kosten voor nutsvoorzieningen maken nog eens 1 tot 7 procent van de locatiegevoelige bedrijfskosten uit. Elektriciteit is het goedkoopst in Canada, Frankrijk en de Verenigde Staten. Mexico, de Verenigde Staten en Canada bieden de laagste aardgaskosten.
Fiscaal klimaat
Nederland is ook fiscaal aantrekkelijk als vestigingsplaats voor buitenlandse bedrijven. Van de onderzochte Europese landen kent Nederland de laagste fiscale bedrijfskosten. Ons land komt in het onderzoek naar voren als de meest gunstige Europese vestigingsplaats voor buitenlandse bedrijven die reële economische activiteiten willen opstarten, zoals productie, dienstverlening en R&D.
Totaalplaatje belastingen
Het fiscale onderzoek dat in mei verscheen, vergelijkt voor de genoemde landen de fiscale kosten bij de locatiekeuze van buitenlandse bedrijven. Het interessante aan dit onderzoek is dat niet alleen de vennootschapsbelasting, maar ook overige belastingen - zoals gemeentelijke heffingen en fiscale loonkosten - erin worden betrokken.
Hiermee omvat het onderzoek dus het totale pakket aan belastingen waarmee een buitenlandse investeerder te maken krijgt. Voor het onderzoek is onderscheid gemaakt tussen verschillende bedrijfstakken: productie, dienstverlening en onderzoek & ontwikkeling.
Innovatie
Opvallend resultaat van het onderzoek is dat Nederland zeer hoog scoort op het onderdeel onderzoek & ontwikkeling. Dit komt door de effecten van de fiscale stimuleringsregeling waarmee de Nederlandse overheid een deel van de loonkosten voor zogenoemd speur- en ontwikkelingswerk (S&O) compenseert.
Immateriële activa
Tussen de Europese landen is een toenemende fiscale concurrentie te zien bij het aantrekken van deze S&O activiteiten. Naast de loonkostenfaciliteit kent Nederland ook een per 1 januari 2010 verruimde innovatiebox in de vennootschapsbelasting. Deze innovatiebox biedt een effectief tarief van 5 procent (in plaats van 25,5 procent) voor inkomsten die toerekenbaar zijn aan kwalificerende knowhow (immateriële activa).
Deze combinatie van faciliteiten voor S&O-loonkosten en de innovatiebox maakt Nederland op het terrein van onderzoek en ontwikkeling zeer concurrerend. Niet alleen binnen Europa, maar ook daarbuiten.
Bedrijfsklimaat & Quality of life
In het onderzoek zijn zeer gedetailleerde analyses uitgevoerd op business costs. Kosten zijn uiteraard niet het enige selectiecriterium. Business environment en quality of life kunnen belangrijke en soms zelfs doorslaggevende factoren zijn. In deze turbulente tijden is vooral ook stabiliteit een vereiste.
Stabiliteit
Ondernemers zoeken een stabiel economisch, politiek en sociaal klimaat. Een betrouwbare, stabiele en receptive overheid is in toenemende mate een belangrijk selectiecriterium voor locatiekeuze. Laten we hopen dat Nederland hier de komende jaren aan blijft voldoen.
Lees ook:
> Hoofdkantoren zijn van levensbelang
> Helft hoofdkantoren overweegt verhuizing
> Shell keert terug naar hart van Rotterdam
> 'Rabobank verkoopt Indiase Yes Bank'
> Eneco krijgt toch geen nieuwe investeerders