Opkomende economiën zijn kans voor overnamemarkt
De fusie- en overnamemarkt wordt steeds minder een aangelegenheid van westerse landen alleen. Opkomende economieën als India en China drukken inmiddels ontegenzeggelijk hun stempel op transacties. India is de meest actieve opkomende markt als het gaat om fusies en overnames in ons deel van de wereld. Sinds 2005 is dit land goed voor 556 transacties in de westerse wereld. Bedrijven uit China namen in diezelfde periode 369 westerse bedrijven over, zo blijkt uit onderzoek van KPMG waarvan de data zijn onderzocht tot en met de eerste helft van 2011. Amerika blijkt het populairste overnameland voor bedrijven uit opkomende markten, gevolgd door Australië, Singapore en het Verenigd Koninkrijk.
Nederland komt in deze lijst niet voor, maar ook hier slaan bedrijven uit nieuwe economieën in toenemende mate hun slag. Met India als koploper. Overnames door Indiase partijen van westerse merken stelt de Indiërs om te beginnen in staat om de sterke westerse merken op hun eigen producten te plakken. Daarnaast kunnen ze hiermee kennis en expertise importeren, waardoor ze nog grotere economische stappen kunnen maken.
Sterke merken zijn daarbij het toverwoord. De economie in India groeit en hierdoor krijgen meer en meer consumenten beschikking over geld. Een steeds groter deel van de bevolking wil luxeproducten als scooters, dvd-spelers, airco’s en auto’s kopen. Bij voorkeur van internationaal sterke merken. Merken die voor de lokale bevolking meer internationale allure hebben dan – met alle respect – ‘huismerk’ Tata. En dus is ook Tata al enkele jaren op overnamejacht. De overname door Tata Steel van Corus in IJmuiden is daarbij slechts het topje van de ijsberg. Zo nam Tata Power onlangs het belang over van BP in de joint venture Tata BP Solar, nam Tata Motors enkele jaren geleden Jaguar, Land Rover en Daewoo over, kocht Tata Global Beverages onder andere het Amerikaanse Good Earth Tea, nam Tata Chemicals een meerderheid in het Britse Brunner Mond Group en nam het het Marokkaanse Indo-Maroc Phosphore over. En de lijst gaat door. India is echter meer dan het familiebedrijf Tata alleen. Ook veel andere grote Indiase bedrijven, waarvan sommige de omvang hebben van onze grootste multinationals, worden geleid door families. Ze zijn deels groot geworden door westerse bedrijven die in hun land hebben geïnvesteerd en de economie hebben doen groeien.
OVERNAMEKANDIDATEN
Het kan verkeren: nu zijn het deze Indiase bedrijven die hun slag proberen te slaan op de westerse markten. Zo scheelde het niet veel of de Luxemburgse private banking group KBL, waar Theodoor Gilissen deel van uitmaakt, was overgenomen door de Indiase financiële conglomeraat Hinduja-Group. De deal was rond, maar Europese toezichthouders staken er een stokje voor.
Dit alles illustreert echter wel het feit dat de opkomst van een markt als India niet langer een beeld van de toekomst is, maar dat dit daadwerkelijk hier en nu aan het gebeuren is. It’s happening now. En dat biedt kansen voor de fusie- en overnamemarkt in Nederland. De Indiërs hebben een ondernemende geest en zijn ook in Nederland actief aan het rondkijken. In tegenstelling tot veel van hun westerse concurrenten beschikken de Indiase bedrijven immers wél over geld en bevinden zij zich wel degelijk in een groei economie. Sterke Nederlandse merken die zich nu in zwaar weer bevinden kunnen een aantrekkelijke overnamekandidaat vormen voor deze Indiase conglomeraten. Indiërs manifesteren zich nu al in de maakindustrie, chemicaliën, automotive en de luchtvaart. En de Indiërs zullen alleen maar meer van zich laten horen in Europa. Dat heeft alles te maken met het feit dat het goed zakendoen is met deze bevolkingsgroep. De voertaal is Engels en de normen en waarden als het gaat om het maken van zakelijke afspraken, zijn verenigbaar met de onze.
HINDERNISSEN
Dat is ook precies de reden dat een opkomend land als China vooralsnog een beetje achterblijft op de markt van westerse overnames. Sterker nog, op dit moment doet Europa nog meer overnames in China dan andersom, zo blijkt uit gegevens van M&A International.
Het cultuurverschil en de politieke verschillen zijn groot en ook de taal vormt vaak een te grote barrière. Maar de Chinezen zijn wel degelijk op overnamepad in dit deel van de wereld en het zal niet lang duren voordat al deze hindernissen geen belemmering meer vormen. De eerste tekenen hiervan hebben zich al ruimschoots aangediend. Uit data van onderzoeksbureau Dealogic blijkt dat Chinezen in 2011 maar liefst 77 overnames deden in Europa met een waarde van zeventien miljard dollar. Aanzienlijk meer dan in 2009 en 2010. Met name op de automarkt, die in China momenteel de grootste ter wereld is, zijn de Chinezen actief. Zo nam de Chinese autofabrikant Geely in 2010 het Zweedse automerk Volvo over. Maar ook andere markten krijgen te maken met Chinezen. Het Nederlandse Inalfa Roof Systems, een van ’s werelds grootste schuifdakenmakers, werd vorig jaar eveneens verkocht aan een Chinese partij: BHAP. Een paar maanden na de overname maakte het bedrijf al melding van een snellere groei dan verwacht. Maar niet alle Chinese overnamepogingen lukken. Zo was Victor Muller – in zijn poging om Saab te redden – weliswaar in onderhandeling met de Chinese autodistributeurs Pang Da en Youngman, maar de deal kwam niet rond. Licentiehouder General Motors stak hier een stokje voor. Kabelaar Draka leek eveneens in Chinese handen te komen. Het Chinese bedrijf Tianjin Xinmao deed eind 2010 een aanmerkelijk hoger bod dan het Italiaanse Prysmian, maar trok het uiteindelijk weer in. Toch laat dit alles zien dat ook de Chinezen steeds actiever worden.
AFRIKA
Dan zijn er ook nog de Afrikaanse landen en landen in Zuid-Amerika, zoals Brazilië. Ook zij zullen in de nabije toekomst onvermijdelijk meer en meer van zich laten horen op de fusie- en overnamemarkt. Brazilië loopt wat ontwikkeling van de economie betreft weliswaar achter die van India en China aan, maar het zal niet lang meer duren voordat ook Braziliaanse bedrijven hier op zoek gaan naar sterke merken om hun eigen markt zeker te stellen. Daarna – waarschijnlijk over een jaar of tien – zal de westerse wereld ongetwijfeld van Afrikaanse bedrijven gaan horen. Met name uit landen aan de westkust van dit continent die over grote hoeveelheden grondstoffen beschikken. Want ook daar zal de economie verder groeien. De opkomst van nieuwe economieën lijkt – in ieder geval in de wereld van fusies en overnames – al lang geen toekomstmuziek meer, maar hedendaagse realiteit. En dat maakt deze markt tot een geheel nieuw internationaal speelveld.
Rob van der Laan is partner Corporate Finance bij Boer & Croon.
Lees ook:
> Nieuwe businessmodellen
> Overnemen loont
> Businessdevelopment loont