CEO-CFO: verbonden of in de boeien (kort)
CFO Michiel Meurs van Ahold, CFO Andrew Fastow van Enron, CFO Fausto Tonna van Parmalat: hun laatste dagen op kantoor moet het donker in hen zijn geweest. In henzelf, maar bovendien tússen hen en hun bazen: de CEO's. Op de tast groef de financiële man zich nog naar de algemene man toe - in een laatste poging zijn ouwe, trouwe partner te hervinden. Wanneer het eerste kille licht van buiten op hun duisternis viel, keek hij in het gegroefde gelaat van zijn CEO. Wat hij zag, leek in niets meer op die onaantastbare god waar hij eens zo tegenop had gekeken. Het was een hels gedrocht. En de CEO, wat zag hij? De gedroomde zondebok.
Eenmaal voor de rechter liet de CEO zijn CFOsteenhard vallen. Werkelijk geen flauw benul had hij ervan gehad, al die financiële en juridische mumbo jumbo waarmee zijn CFO altijd bezig was. De side letters, de postbus-bv's, de Kaaimanconstructies: allemaal haute finance waar hij maar weinig van wílde begrijpen. Het was niet zijn pakkie aan.
De CFO, in schandalen als deze, liet zich slachtofferen uit eigen vrije wil, zo valt te proeven tijdens een rondje langs financiële (ex-)topmannen. Hij moet het vooral zichzélf verwijten. "Ik vermoed dat de wil van Meurs om te voldoen in de ogen van zijn baas de boventoon voerde, bóven zijn professionele verantwoordelijkheid op basis waarvan hij sommige dingen niet had moeten doen", zegt Jan Haars, voormalig CFO van TNT. Geeft dat de CEO het recht om zich achter de CFO te verschuilen als het fout gaat? "Ik kan me er iets bij voorstellen", zegt Cees de Boer, CFO bij accountantsorganisatie Deloitte. "Niemands takenpakket is zo helder omschreven als dat van de CFO. Iedereen heeft er een beeld bij: híj is de man van de cijfers. Toch ondertekent de CEO die cijfers voordat ze naar de accountant gaan. Dat maakt de CEO in veel gevallen wel verantwoordelijk, maar niet schuldig." Nogal wat CEO's van nu waren zelf ooit CFO. Toch leunen ze op de cijfers die de CFO ze aanreikt. "En met de storm aan regels van IFRS, SOX, AFM en code-Tabaksblat zal hij alleen maar zwaarder op de CFO gaan leunen", zegt De Boer. "Zo wordt de CFO steeds meer een specialist, die alle details moet kennen rondom interne rapportage en externe verslaglegging - zijn verantwoordelijkheid voor financiering nog buiten beschouwing gelaten."
Het complete essay van Jeroen Siebelink kunt u hier lezen.