Sven van de Wynkele (BAM Groep): 'Economische groei is geen doel op zich'
Hoe groot zijn voor BAM de gevolgen van het coronavirus voor het werk op de bouwplaatsen?
‘Dat verschilt per land. België was als eerste tamelijk streng over die verplichte anderhalve meter afstand. Als je die afstand als werkgever niet kunt garanderen, moet je de werkzaamheden stopleggen. De overheid vergoedt rechtstreeks 70 procent van het salaris als mensen tijdelijk niet kunnen werken. De combinatie van strenge eisen, sociale zekerheid en de in België relatief sterke druk van de vakbonden heeft ertoe geleid dat grote Belgische bouwbedrijven al vroeg hebben besloten alle projecten tijdelijk stil te leggen. Inmiddels wordt dat zo kostbaar voor de overheid dat er overwogen wordt onder voorwaarden toch weer op te starten. Hierbij staat voor ons de veiligheid en het welzijn van medewerkers en onderaannemers uiteraard voorop. In Nederland gaan alle bouwprojecten vooralsnog door, uiteraard met inachtneming van alle geldende maatregelen. In het Verenigd Koninkrijk heeft de overheid aan de sector gevraagd om door te werken met het oog op het publieke belang. Niettemin hebben we ook daar projecten 48 uur stilgelegd om eerst de noodzakelijke preventieve maatregelen te nemen.’
Zijn er los van het overheidsbeleid eigen BAM-brede regels?
‘Onze minimale vereisten en instructies gaan verder dan in sommige landen vereist is. Begin maart hebben we een crisisteam in het leven geroepen dat proactief instructies geeft. Voor medewerkers op kantoor was dat eerst zoveel mogelijk thuiswerken, zo min mogelijk verplaatsingen tussen vestigingen, alleen naar strikt noodzakelijke vergaderingen en thuisblijven voor wie zich niet lekker voelt. Inmiddels werkt vrijwel iedereen vanuit huis en overwegen we een aantal kantoren tijdelijk te sluiten. Op de bouwplaatsen kijken we altijd goed naar de situatie ter plekke. Teams kunnen in meerdere groepjes gesplist worden die los van elkaar werken, zodat ze elkaar niet besmetten mocht er toch iemand ziek worden. Ook het transport in BAM-busjes is aangepast. Afhankelijk van de grootte van de busjes mogen nooit meer dan een, twee of drie mensen tegelijk vervoerd worden, om die anderhalve meter afstand te garanderen. Lunchen gaat in shifts.’
Op welk niveau vindt het crisismanagement plaats?
‘Toen de maatregelen nog vooral waren gericht op gezondheid en veiligheid rapporteerde het crisisteam aan mij, maar inmiddels is dat aan het volledige executive committee (exco). Het gaat nu immers ook om bredere businessimpact en daarbij behorende maatregelen. De exco vergadert dagelijks bijna een uur via Skype over zaken als scenarioplanning, impact-analyse en besluitvorming. De crisismaatregelen raken uiteindelijk alles. Zo moeten we bouwtermijnen met honderden opdrachtgevers verlengen. Daarmee begeven we ons in juridisch nieuw vaarwater. Is dit overmacht? Is de overheid verantwoordelijk omdat zij de maatregelen neemt?’
Biedt deze crisis ook kansen? Welke lessen trekt u eruit voor de toekomst?
‘Niemand heeft zich hierop kunnen voorbereiden, dus we leren veel over crisismanagement. Een ander pluspunt: Er werd nog altijd wat argwanend over telewerken gedacht, terwijl dat nu veel effectiever blijkt dan we dachten. De mindset zal op dat punt veranderen. Een belangrijke les vind ik ook dat het overheden nu wel lukt om impopulaire maatregelen te nemen ter bescherming van onze gezondheid. Hierna is er geen excuus meer om dat niet ook op milieugebied te doen – wat immers ook alles te maken heeft met gezondheid. Ik hoop dat mensen door deze situatie zullen aanvaarden dat economische groei – altijd maar meer, meer en meer – geen doel op zich is. Het realiseren van de juiste balans tussen welvaart en welzijn, daar draait het uiteindelijk om.’
Wat heeft u in de afgelopen tijd positief verrast?
‘De weerbaarheid van de onderneming. We zijn een mensen-business en in zo’n crisis is het echt alle hens aan dek. Met elkaar slagen we erin om ondanks alle tegenslag toch redelijk effectief ons werk te doen. De grootste bottlenecks zijn de logistieke uitdaging en de onderlinge afhankelijkheden. Als een van onze partners geen bouwmateriaal meer kan leveren, zouden wij ook kunnen stilvallen.’
In deze uitzonderlijke periode interviewen de auteurs van Management Scope bestuurders vanuit verschillende invalshoeken over hoe zij met deze crisis omgaan, en bundelen wij al deze artikelen onder de noemer #tacklecorona.