China maakt grote sprongen voorwaarts
De Finse scheepsmotorenfabrikant Wärtsilä kondigde begin dit jaar aan honderden banen te zullen schrappen omdat de productie van scheepsmotoren en scheepsschroeven wordt overgeheveld naar China. De Apeldoornse slotenmaker Nemef deed met een deel van de productie hetzelfde, evenals de aan Euronext Amsterdam genoteerde elektronicaleverancier Neways Electronics International.
China profiteert
Als antwoord op de crisis proberen steeds meer Nederlandse bedrijven hun dalende omzetten te compenseren door productiekosten omlaag te brengen en groei te realiseren in opkomende markten. China profiteert hiervan. De economie van het land is sterk in beweging en heeft de afgelopen jaren grote sprongen voorwaarts gemaakt, om met de woorden van Mao Tse-Tung te spreken. Deze ‘grote roerganger' wilde al in 1958 met verregaande economische hervormingen van China een supermacht maken, maar die opzet faalde jammerlijk.
The great leap forward
Nu, zo'n vijftig jaar later, mag China zich uiteindelijk wél rekenen tot dit elitaire gremium. Onlangs wist China Japan achter zich te laten en zich comfortabel op de tweede plaats van het economisch wereldpodium te nestelen. De economie van China groeide de eerste helft van dit jaar met ruim elf procent en voor de tweede helft van dit jaar wordt een groei van negen procent verwacht.
Sneller, beter en goedkoper
Wie denkt dat China bovenal een land blijft van ‘namaakproductie' kan nog wel eens bedrogen uitkomen, meent professor dr. ir. Koos Krabbendam, hoogleraar Operations Management aan de universiteit Twente en gastdocent aan de Hunan universiteit in China. ‘In de twaalf jaar dat ik in China kom, heb ik grote veranderingen zien plaatsvinden. Een daarvan is dat de Chinese overheid zich heel goed realiseert dat ze de wedstrijd niet gaan winnen door zich te focussen op productie tegen lage kosten. Er is altijd wel een partij die het sneller, beter en goedkoper kan doen.'
Kennis en technologie
En dus kijken de Chinezen allang verder dan dat en investeren ze in kennis en technologie. Zo wordt in Oost- en Centraal-China een spoornet voor hogesnelheidstreinen aangelegd. Ook is de aanleg hervat van de Maglev, de snelle magnetische elevatietrein van Shanghai naar Hangzhou.
Krabbendam: ‘China voert al een tijd lang een gericht beleid om de eigen innovatiekracht te versterken en de Research & Development van westerse bedrijven binnen te halen. Vergeet niet dat China vaak een machtige positie inneemt. Chinese bedrijven zijn grote afnemers van westerse producten. Ze kunnen dan ook eisen stellen.'
Wet van de Grote Getallen
De Chinese regering heeft zich in ieder geval ten doel gesteld om in 2010 twee procent van het bruto nationaal product (BNP) uit te geven aan Research & Development. In 2020 moet dat zelfs 2,5 procent zijn. Ter vergelijking: Nederland geeft ongeveer 1,7 procent van het BNP uit aan R&D. Een klein rekensommetje leert dat de Chinese overheid er in 2010 dus maar liefst 36 miljard euro aan wil uitgeven. Voor China gaat immers de wet van de grote getallen op en daarmee slaat China westerse overheden en bedrijven links en rechts om de oren.
Wat bijvoorbeeld te denken van de aantallen ingenieurs die dit land ‘produceert': dat zijn er ieder jaar maar liefst een miljoen. Krabbendam: ‘Dat zijn allemaal afgestudeerde ingenieurs die hun studie hebben gedaan met behulp van de tekstboeken die westerse universiteiten hanteren voor hun opleidingen. Ongeveer twintig procent van die miljoen ingenieurs kunnen we als topkwaliteit bestempelen. Dat zijn er altijd nog tweehonderdduizend per jaar.'
Wereldleider of marktleider
Ook Nederlandse bedrijven kunnen profiteren van dit grote aanbod van technisch hoogopgeleiden. ‘Dat is waar', zegt Krabbendam, ‘maar een oude economische wet stelt dat je nooit wereldmarktleider kunt zijn als je niet marktleider bent in eigen land of regio. Met andere woorden: als Europa niet in staat is om zelf goede mensen te rekruteren en daarvoor afhankelijk is van nieuwe economieën, zullen we nooit op de eerste plaats van het podium staan.'
Lees ook:
> Kishore Mahbubani: ‘De EU is verbazingwekkend incompetent'
> Business development is een must