Best wel van goede wil
Vorige maand werd ik door Management Scope geïnterviewd. Ik heb genoten van het gesprek. De journalist, Angelo van Leemput, vond me eigenwijs. Ben ik het mee eens. Wat me meer bezighoudt, is zijn vertwijfeling halverwege het interview. Hij stelt: ‘Mijn ervaring is dat bestuurders over het algemeen best van goede wil zijn. Als ik ze spreek zeggen ze ook eigenlijk allemaal, zonder uitzondering, dat ze de wereld beter achter willen laten. Ze willen allemaal verantwoordelijkheid nemen.’
Kinderarbeid inzetten in onze supply chain? prima!
Ik herken natuurlijk dat er weinig bestuurders van slechte wil zijn. Om Rutger Bregman te citeren: de meeste mensen deugen. Ik heb eigenlijk nog nooit een bestuurder horen zeggen: ‘Laten we onze vervuiling nog wat verder opschroeven’, ‘Zullen we onze klanten eens oplichten?’, of ‘Het is prima om kinderarbeid in te zetten in onze supply chain.’ Alleen: oorzaak en gevolg lijken wat door elkaar te lopen. Als je voor je accu’s kobalt inkoopt in Congo, al dan niet via drie tussenpartijen, is de kans vrij stevig dat dat met kinderarbeid onder verschrikkelijke omstandigheden gebeurt. Het is een goed idee om uit te zoeken onder welke condities die kobalt wordt gemijnd. Zodat je kunt stellen: ‘Onze accu’s zijn gegarandeerd kinderarbeidvrij.’ Je zou zelfs kunnen overwegen eraan toe te voegen: ‘Wij zorgen dat kinderen in Congo naar school gaan, veilig wonen, goed eten en een betere toekomst tegemoet gaan.’ Toch een ander tekstje.
Wat wael sawan aan de kerstdis vertelt
Zou Wael Sawan een lekker kerstverhaal voor zijn kinderen hebben? Dat vraag ik me af. Shell is een van de grootste investeerders in duurzaamheid. Alleen: als het verhogen van het rendement voor beleggers absolute prioriteit is, je 86 procent van de investeringen besteedt aan fossiele energiebronnen, je je belofte over vermindering van olieproductie overboord zet, je de scope 3-doelstellingen verwatert, je terugtrekt uit windenergie en om fiscale redenen naar Londen verhuist, wordt het wat lastig om te zeggen dat je ‘de wereld beter wilt achterlaten.’ Shell maakte stevig reclame met de tekst ‘We veranderen voor een schonere toekomst.’ Volgens de Reclame Code Commissie (RCC) ging het om een misleidende tekst. In het vonnis stelt de RCC expliciet dat Shell juist geen aanjager is, maar die rol aan anderen overlaat.
Het kan anders
En gelukkig zijn die anderen er. Er zijn bestuurders zoals die van pensioenfonds ABP die, na jarenlange dialogen met de fossiele industrie, tot de conclusie kwamen ‘genoeg is genoeg.’ Om vervolgens zelf stevig werk te maken van de energietransitie, door bijvoorbeeld Noordzeker op te richten en het grootste windenergiepark van Europa te ontwikkelen, goed voor vijf gemiddelde elektriciteitscentrales. Dat is wat ik noem ‘goede wil met doorzettingsvermogen.’ Het kan, de wereld beter achterlaten. Zullen we?
Dit essay door Pieter Hemels, imaginer (directeur/medeoprichter) van consultancybedrijf ftrprf, is gepubliceerd in Management Scope 10 2024.
Over deze column kan zeker worden gecorrespondeerd, pieter@ftrprf.com