Topzwemmer Pieter van den Hoogenband zoekt van nature de grenzen op
Pieter van den Hoogenband ontstijgt vele clichés over topsporters. Zo kijkt de drievoudig Olympisch zwemkampioen graag naar het tv-programma Zomergasten, leest hij graag boeken en heeft hij een zeer brede belangstelling. Bovendien is hij bescheiden. ‘Ik zou zelf wel in Zomergasten willen zitten', zegt hij, ‘maar ik denk dat ik nog te jong ben om de kijkers een hele avond te kunnen boeien.'
Pindakaasreclame
Van den Hoogenband beoefende in zijn jeugd allerlei sporten: naast zwemmen deed hij aan judo, hockey en tennis. O ja, en voetbal. Glimlachend verwijst hij naar een pindakaasreclame die de spot drijft met zijn voetbalkwaliteiten. ‘Ik was er echt slecht in, maar al snel bleek dat ik heel erg goed was in zwemmen. Vanaf mijn dertiende heb ik me daar volledig op gericht.'
Op de rem
Van den Hoogenband prijst zijn trainers en ouders, die er in deze periode streng op toezagen dat hij zichzelf niet zou overbelasten. ‘Ik heb van nature de neiging om grenzen op te zoeken, maar ze trapten continu op de rem.' Een verstandige aanpak, zo bleek, want hij versloeg tegenstanders die veel harder trainden dan hijzelf. ‘Ik had een natuurlijk talent en was gek op racen - daar kon mezelf altijd extra voor opladen. Dan versloeg ik op het Nederlands kampioenschap jongens die daarna nóg harder gingen trainen. Uiteindelijk zijn die afgehaakt omdat ze het plezier in de sport kwijtraakten.'
De weg der geleidelijkheid bracht Van den Hoogenband op zijn achttiende voor het eerst op de Olympische Spelen, in Atlanta. daar eindigde hij tot veler verrassing tweemaal als vierde, op de honderd en tweehonderd meter vrije slag. ‘Dat was ongekend. alleen: ik had niks gewonnen. Iedereen ging gezellig naar koningin Beatrix, en ik zat in m'n zwembroek voor de tv te balen.'
Olympische Spelen
Nadat hij er een aantal maanden op los had geleefd drong het besef door dat sport ‘een essentieel onderdeel' van zijn leven was. Van den Hoogenband ging weer trainen. ‘Toen werd ik serieus. Ik haalde allerlei specialisten bij elkaar: een voedingsdeskundige, een fysiotherapeut, een krachttrainer, een dokter. Als ik blessures of andere problemen had, brachten zij me weer snel terug op schema. Dat is belangrijk, want voor een zwemmer is maar één toernooi echt belangrijk: de Olympische Spelen. Eens in de vier jaar moet je dus in topvorm zijn.'
Hernia
Van den Hoogenband was in topvorm bij de volgende Olympische Spelen, die van 2000 in Sydney. Hij won er goud op de honderd en tweehonderd meter vrije slag. ‘Dat was ook de verdienste van mijn trainer, Jacco Verhaeren. Met hem had ik een heel goede band. Er was nooit onenigheid. Als je in een team werkt, moet je mensen vertrouwen geven.' Nog voordat Van den Hoogenband Olympisch kampioen werd, was hij al bezig met de volgende Spelen. ‘Toen ik naar Sydney ging, had ik het plan voor Athene 2004 al klaar.' In de aanloop raakte hij echter ernstig geblesseerd. De diagnose: hernia.
Zilveren medaille
Zijn team van specialisten bewees in deze tijd zijn grote waarde, en Van den Hoogenband slaagde erin zijn titel op de ‘honderd vrij' te prolongeren; op de tweehonderd meter pakte hij zilver. Het waren zijn laatste Olympische medailles. In 2008 werd hij in Beijing geklopt door de techniek: een speciaal zwempak dat zijn concurrenten meer drijfvermogen gaf en daarmee zijn sterkste troef neutraliseerde. Van den Hoogenband werd vijfde op de honderd meter vrije slag. Het was zijn allerlaatste race. ‘Een plan voor Londen 2012 had ik niet. Ik vond het mooi geweest. Het was een fantastische periode in mijn leven. Nu heb ik andere doelen voor ogen, onder meer in mijn werk voor Eiffel en de topsport Community.'
Bovenstaand artikel is verschenen in de special Strategie, denken en doen, in samenwerking met Eiffel.
Lees ook:
> Biografie Jan Albers, oud-tophockeyspeler
> Interview met Ernst Boekhorst, hoofd sponsoring ABN Amro
> Henk Kesler: een voetbalclub is geen speeltje van miljardairs
> Biografie Ineke Donkervoort, voormalig topsporter roeien
> Biografie Henk Rottinghuis, liefhebber paardenport
> Output is discipline maal talent gedeeld door ego
> Biografie Ton Hegeman, lid Topsport Community