Wees voorbereid op de klap die nog moet komen
Het coronavirus maakt de wereldeconomie tot patiënt. Bedrijven hebben nu extra aandacht voor de veiligheid en het (mentale) welzijn van hun medewerkers en komen vaak met goede en originele oplossingen om hen een hart onder de riem te steken. Dat is mooi, maar het is daarnaast van belang nu al na te denken over de periode dat iedereen weer aan het werk gaat. Het welzijn van veel medewerkers op de langere termijn is een punt van zorg. In de zorg, bij toeleveranciers aan de zorg en bij online winkels heerst nu topdrukte. Mensen werken er onder hoge druk en maken extreem lange dagen. Zorgmedewerkers hebben daarnaast nog te maken met een grote emotionele belasting. Artsen en verpleegkundigen houden het vol omdat ze patiënten en collega’s niet in de steek willen laten. We verwachten dat de klap later alsnog komt en dat er bij deze groep na de pandemie een hogere instroom van werknemers in de WIA (uitkeringen in het kader van verzekeringen gekoppeld aan de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) zal zijn.
Schuldgevoelens
Een burnout ligt wellicht ook op loer bij velen die nu noodgedwongen volledig vanuit huis werken en een nieuwe balans moeten vinden tussen bijvoorbeeld werk, lesgeven aan kinderen en (mantel)zorgtaken. We weten uit ervaring met langdurig zieken dat thuiszitten een gigantische (mentale) impact heeft. De muren kunnen op je afkomen en vaak ontstaan er schuldgevoelens: lever ik wel de prestaties die men van me verwacht? Tegelijk kunnen medewerkers er tegenop zien om straks weer (gefaseerd) terug te keren naar kantoor. Het kan dan lastig zijn de normale routine op te pakken.
Extra aandacht is daarbij nodig voor de grote groep werknemers ouder dan 60. Zij vormen een risicogroep; het virus kan bij hen grote gezondheidsschade aanrichten. Deze risicogroep moet dan ook goed worden beschermd. Vanuit gezondheidsoogpunt, maar ook omdat ze enorm veel kennis in huis hebben.
De langetermijngevolgen voor werknemers die het coronavirus hebben overleefd, kunnen we nog niet overzien. Hoe snel kan iemand die wekenlang op de IC heeft gelegen weer (al dan niet fulltime) aan de slag? Bestaat daarna een grotere kans op arbeidsongeschiktheid? Werkgevers zullen ook deze groep extra in de gaten moeten houden.
Mentale gezondheid
Gelukkig komt er een tijd dat COVID-19 achter ons ligt. Ook al weten we niet wanneer en hoe de terugkeer naar het normale leven en werken zal plaatsvinden, we adviseren bedrijven om nu al een terugkeer(re-integratie)plan te maken met daarin vooral veel aandacht voor de mentale gezondheid van medewerkers. Laten we bovendien als werkgevers en als maatschappij ook op de nog langere termijn aandacht blijven besteden aan elkaar en aan onze werknemers. Of iemand nu onder grote druk heeft gepresteerd of juist z’n baan is kwijtgeraakt: voor iedereen is dit een spannende periode. De economische en persoonlijke gevolgen ervan zullen ons nog lang bezighouden.
Dit essay is gepubliceerd in Management Scope 05 2020, als inleiding op een aantal #tacklecorona interviews. De betreffende artikelen kunt u hieronder vinden.
> Bernadette Moors (NN Group): 'Een beetje humor houdt het aangenaam'
> Céline Caveye (Fagron): 'Dat we vechten tegen het virus is goed voor de moraal'
> Maryjo Charbonnier (Wolters Kluwer): 'We maken return to work-tools voor alle locaties'
> Jolanda Sappelli (a.s.r.): 'We geven iedereen dagelijks een paar uur vrij'
> Sven van de Wynkele (BAM Groep): 'Economische groei is geen doel op zich'
> Erwin Hoogeveen (Fugro): 'We hebben te maken met lastige vraagstukken'