De ‘premier’ en ‘vicepremier’ van de Top-100 Commissarissen zijn gewoon weer herbenoemd: oud-Ahold Delhaize-topman Dick Boer is opnieuw de invloedrijkste commissaris van Nederland en ook de runner-up van de lijst is onveranderd. Echte verandering valt niet te bespeuren: niet méér, maar mínder vrouwelijke commissarissen en uitblijvende verjonging. Wel lijkt het toezicht verder te internationaliseren, maar de ‘toezichtmigranten’ zijn voornamelijk wit en westers – net als de commissarissen in de gehele top.
> Lees hier de analyse van de Top-100 Commissarissen 2024
Net als vorig jaar wordt de lijst aangevoerd door Dick Boer. De oud-topman van supermarktconcern Ahold Delhaize is president-commissaris van maaltijdbezorger Just Eat Takeaway, non-exec bij de Zwitserse levensmiddelenreus Nestlé en vicevoorzitter van familieconglomeraat SHV en van Shell. Dare to (vice) chair, want niet iedereen is nog te porren voor een toezichtpositie bij de olie- en gasmaatschappij, sinds de gerechtelijke uitspraak over het aanscherpen van de Shell-klimaatdoelstellingen. De angst regeert bij sommige commissarissen: leidt de associatie met de voormalige Koninklijke niet tot extinction van de rest van de toezichtportefeuille?
Ook de runner-up van de lijst is onveranderd: Pauline van der Meer Mohr, commissaris van chipmachinefabrikant ASM International (voorzitter), verzekeraar NN (vicevoorzitter) en Ahold Delhaize. Ze was tot eind 2022 ook voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. In die rol moest ze alle kikkers in de kruiwagen zien te houden bij de actualisering van de code voor goed ondernemingsbestuur met het begrip duurzame langetermijnwaardecreatie. Een taaie klus, gezien de groeiende angst voor juridisering en aansprakelijkheid bij schragende partijen en achterban.
Deze oud-Ahold-bestuurder steeg zes posities binnen de top-10 door een nieuw commissariaat bij bierfabrikant Heineken, die hem benoemde vanwege zijn juridische, duurzaamheids- en retailervaring. Verder houdt hij toezicht op ING Groep en investeringsmaatschappij HAL. Zijn loopbaan heeft wel iets van een goed belegde sandwich: eerst zo’n twee decennia bij het gerenommeerde advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek, vervolgens vier jaar Ahold, daarna weer vier jaar De Brauw en nu dus het beroepscommissariaat. Overigens nam Hijmans van den Bergh dit voorjaar na één termijn afscheid van een commissariaat: bij BE Semiconductor Industries (BESI), waar hij voorzitter was.
Miriam van Dongen is al jaren een vaste waarde in de Top-10 en stijgt dit jaar zes plaatsen, van de tiende naar de vierde plek. Haar toezichtportefeuille is divers. Zo houdt zij toezicht op verzekeraar Achmea en een aantal dochterondernemingen en is zij vicevoorzitter bij het Kadaster, online betaaldienstverlener Mollie en derivatenhandelaar Optiver.
Jack de Kreij is een van de grootste stijgers op de lijst: hij voegde een commissariaat bij ASML toe aan zijn toch al indrukwekkende portefeuille met toezichtposities bij Wolters Kluwer, Boskalis en TomTom. ‘ASML is een soort hogesnelheidstrein, het was dus meteen full steam ahead’, vertelde De Kreij eerder over zijn onboarding bij de chipmachinefabrikant. In zijn tijd als Vopak-cfo had hij te maken met Amerikaanse sancties tegen Iran. Die ervaring komt nu weer van pas bij ASML. Enter de geopolitieke commissaris als nieuwe discipline in de Nederlandse bestuurskamers, nu de internationale gemeenschap verscheurd wordt door spanningen en conflict?
Bekijk de volledige lijst
Verantwoording
Een commissaris komt in aanmerking als hij of zij twee of meer functies als commissaris of bestuurder bekleedt bij de belangrijkste ondernemingen van Nederland. Hieronder verstaan wij de bedrijven die genoteerd staan aan de AEX-, AMX (MidCap)- of AScX (SmallCap)-index en niet-beursgenoteerde bedrijven met een eigen vermogen van meer dan 500 miljoen euro.
Puntenverdeling
De commissarissen krijgen punten toebedeeld op basis van de hoogte van het eigen vermogen van de onder- nemingen waar zij een functie hebben. Toezichthoudende functies bij deze ondernemingen wegen zwaarder mee dan uitvoerende functies. Daarnaast krijgen de commissarissen punten voor voorzitterschappen van raden van commissarissen, chairmanposities van boards of directors en voorzitter- schappen van audit-, remuneratie- en nominatiecommissies.
Ten slotte worden punten toebedeeld voor toezichthoudende functies bij de grote buitenlandse bedrijven, universiteiten, hogescholen, ziekenhuizen en overige grote ondernemingen.
Peildatum
Als peildatum is 1 november 2023 aangehouden.