Bestel nu uw proefabonnement
Leiderschap
Wat is leiderschap? Een manier om die vraag te benaderen is door te constateren dat leiderschap zonder twijfel het meest besproken boardroomthema is. By far. Iedereen heeft namelijk een mening over de eigen ‘baas’, en bijna net zo vaak ook over – in gaming terminologie - de ‘eindbaas’: de directeur, of, bij een corporate, een bestuurder uit de c-suite: een coo, cdo, cio, cfo, cro of uiteindelijk de ceo: de chief executive officer.
In zo’n gesprek over de baas gaat het dan steevast over de vele facetten van leiderschap. Welke eigenschappen maken een leider een goede leider, een sterke en krachtige leider, of een matige of zelfs arrogante baas? Standaard wordt de afweging gemaakt: wat kan zij/hij goed, en wat kan zij/hij niet goed? Veel leiders hebben nadrukkelijk ook mindere kanten, maar als de goede kanten sterk genoeg zijn, zullen mensen zich toch achter ‘hun’ leider scharen. Tenminste, zo stellen psychologen en leiderschapscoaches.
Business programma’s en managementboekklassiekers
Een betere leider worden kan je oefenen. Elke zichzelf respecterende business school en universiteit ontwikkelt programma’s, en honderden boeken en duizenden andere publicaties zijn er gepubliceerd die als doel hebben leiders beter te maken: door de mindere kanten om te buigen of weg te poetsen en de sterke punten verder te ontwikkelen.
Vaak vinden die publicaties gretig aftrek. Van de klassieker The Seven habits of Highly Effective People, van de Amerikaanse auteur Stephen Covey, zijn meer dan 25 miljoen exemplaren verkocht, in 40 talen. Van de audioversie zijn 1.5 miljoen exemplaren verkocht. Niet voor niets is dit boek een inspiratiebron voor vele leiders.
Ook voor Management Scope is leiderschap een groot thema. Sterker: Management Scope richt zich primair op de ceo van de Nederlandse corporate ondernemingen, en op diens stakeholders: zij die in rechtstreeks contact met de ceo staan, de c-suite. Dat kan zijn: leden van het executive comittee (de exco), maar ook bijvoorbeeld een company secretary, de leden van de raad van commissarissen, of een chief sustainability officer.
Steeds vaker zijn bestuurders specialisten, die zich met één facet van besturen bezighouden. Meerdere auteurs richten zich op executive education, en op de psychologische kant van leiderschap. En op de zogenoemde boardroom dynamics: hoe kom je tot een efficiënt leiderschapsteam – waarbij gremia als de raad van bestuur, executive committee (exco) en de raad van commissarissen goed functioneren en ook nog eens goed samenwerken?
Diversiteit in de bestuurkamer
Leiderschap kent ook duidelijke ontwikkelingen. Zo is de afgelopen decennia diversiteit in de raden van bestuur en raden van commissarissen een groot thema. Sinds zo’n 20 jaar nemen vrouwen gestaag prominentere plekken in de bestuurskamers in. Ook Management Scope ijvert voor diversiteit. Jaarlijks publiceert Management Scope (onder andere) de Top-100 Corporate Vrouwen in Nederland. Middels een lijst worden de vrouwelijke rolmodellen in bestuurlijk Nederland in het zonnetje gezet.
Nog zo’n thema: inclusie. Hoe zorg je ervoor dat in de top van de organisatie – alsook in de lagen daaronder – ruimte bestaat voor meningen en gedachten van bi-culturele en anders culturele leiders? Die ontwikkeling is overigens bittere noodzaak. Naarmate de Nederlandse maatschappij steeds meer nationaliteiten en culturen heeft omarmd, verandert ook consumentengedrag. Bedrijven kunnen deze maatschappelijke trends nauwelijks bevatten, tenzij door zelf andersoortig leiderschap te omarmen: inclusie dus.
Transformationeel en verantwoord leiderschap
Tot slot, en ook niet onbelangrijk om te vermelden: de opmars in de boardroom van transformationeel leiderschap en verantwoord leiderschap. Door de snelle ontwikkelingen rondom digitalisering moeten veel ondernemingen in een steeds hoger tempo innoveren, en zelfs het hele businessmodel transformeren. Vandaar: transformationeel leiderschap. Welke leider heeft de kwaliteiten om zijn team werkelijk mee te nemen op een reis, waarin de bestaande regels opzij worden gezet en vernieuwing wordt omarmd? Verandering is moeilijk voor iedereen. De goede leider moet niet alleen over de eigen schaduw heen kunnen stappen, maar moet dat ook namens het hele team kunnen doen; geholpen ongetwijfeld door een deskundig HR-apparaat. Workforce management – wat voor mensen heb ik, en wat kunnen ze, ook op menselijk vlak? – wordt steeds belangrijker.
Verantwoord leiderschap is wellicht de meest bijzondere trend. Stakeholders verwachten steeds meer van ondernemingen en andere organisaties dat die hun impact op de maatschappij kennen en meten, en zelfs dat ze een duidelijke purpose, een bestaansrecht hebben.
Genoeg te doen, voor de leiders van onze corporates.
Afscheidsinterview Martin van den Brink en Peter Wennink: ‘ASML blijft een heel Nederlands bedrijf’
Martin van den Brink en Peter Wennink, de iconische bestuurders van chipmachinefabrikant ASML, gaan met pensioen. Alle reden om de co-presidents van een aanvankelijk ‘vergeten bedrijf’ – ‘Philips zag ons als de hond in het hok in de achtertuin die af en toe nog een kluif wilde’ – in een exclusief tweegesprek te vragen naar alles dat bijdroeg aan hun ontwikkeling tot wereldspeler. ‘Er was geen visie. We hadden geen competenties. Er was alleen een droom, en daar zochten we partners bij.’
Lees verder
Hoe kunnen leiders bijdragen aan een eerlijker, duurzamer en veerkrachtiger toekomst? Dat lukt alleen door bij alle strategische beslissingen de verbinding te zoeken tussen bedrijfswaarden en persoonlijke waarden, aldus de sprekers tijdens het Executive Women Event 2024. Bedrijven mogen er niet langer mee wegkomen als ze zich niet aan de regels houden. ‘We moeten het morele kompas van het individu naar het bedrijf brengen.’
ABN Amro-chro Suzanne van Niekerk wil op een duurzame manier met medewerkers omgaan, bouwt aan een diverse workforce en krijgt dus ook te maken met verschillende generaties, culturen en visies in het bedrijf. Hoe blijft een bedrijf dan toch een geheel met een inclusieve sfeer? Van Niekerk luistert en gaat steeds opnieuw het gesprek aan – met succes. Toch loopt ook zij wel eens tegen de grenzen van psychologische veiligheid aan, want de ongenuanceerdheid uit de maatschappij sijpelt door naar bedrijven. ‘De toon. De verongelijktheid.’
Executive Women Event 2024: ‘Ben je een verantwoorde decision maker?’
Hoe kunnen leiders bijdragen aan een eerlijker, duurzamer en veerkrachtiger toekomst? Dat lukt alleen door bij alle strategische beslissingen de verbinding te zoeken tussen bedrijfswaarden en persoonlijke waarden, aldus de sprekers tijdens het Executive Women Event 2024. Bedrijven mogen er niet langer mee wegkomen als ze zich niet aan de regels houden. ‘We moeten het morele kompas van het individu naar het bedrijf brengen.’
Suzanne van Niekerk (ABN Amro): ‘Ongenuanceerdheid vind ik lastig’
ABN Amro-chro Suzanne van Niekerk wil op een duurzame manier met medewerkers omgaan, bouwt aan een diverse workforce en krijgt dus ook te maken met verschillende generaties, culturen en visies in het bedrijf. Hoe blijft een bedrijf dan toch een geheel met een inclusieve sfeer? Van Niekerk luistert en gaat steeds opnieuw het gesprek aan – met succes. Toch loopt ook zij wel eens tegen de grenzen van psychologische veiligheid aan, want de ongenuanceerdheid uit de maatschappij sijpelt door naar bedrijven. ‘De toon. De verongelijktheid.’
Employee well-being, ofwel het welzijn van de werknemer, zal in 2024 een van de hot topics in de boardroom zijn. Dat voorziet Stefan Duran van verzekeraar elipsLife. Het thema sluit naadloos aan op de actualiteit en draagt bij aan meerdere ambitieuze doelen die grote corporates en organisaties hebben uitgesproken.
Hoe is het om als buitenlander een positie in te nemen in het bestuur van een Nederlandse organisatie? In de serie A Meeting of Minds – tevens de naam van een netwerk voor buitenlandse executive & non-executive board members in Nederland – gaat Management Scope in gesprek met buitenlandse bestuurders over hun werk in Nederlandse boardrooms. Dit keer: Philippe Vollot, chief financial economic crime officer van Rabobank. ‘Ik heb de tijd genomen om echt te begrijpen hoe de dingen hier werken.’
Er is een wezenlijke verandering gaande in de verhouding tussen mensen en organisaties. Medewerkers dwingen af dat hun organisatie rekening houdt met wat zíj belangrijk vinden: van betere arbeidsvoorwaarden tot psychologische en sociale veiligheid en diversiteit en inclusie. Deze human revolution heeft medewerkers mondig gemaakt. Steeds meer organisaties maken gebruik van hun inzichten en ideeën. Persoonlijk leiderschap van medewerkers wordt belangrijker. Psychologisch adviesbureau LTP heeft een routekaart ontwikkeld die laat zien hoe kansen verzilverd worden en valkuilen vermeden.
Employee well-being: aandacht voor de mens achter het takenpakket
Employee well-being, ofwel het welzijn van de werknemer, zal in 2024 een van de hot topics in de boardroom zijn. Dat voorziet Stefan Duran van verzekeraar elipsLife. Het thema sluit naadloos aan op de actualiteit en draagt bij aan meerdere ambitieuze doelen die grote corporates en organisaties hebben uitgesproken.
Philippe Vollot (Rabobank) over wonen en werken in Nederland
Hoe is het om als buitenlander een positie in te nemen in het bestuur van een Nederlandse organisatie? In de serie A Meeting of Minds – tevens de naam van een netwerk voor buitenlandse executive & non-executive board members in Nederland – gaat Management Scope in gesprek met buitenlandse bestuurders over hun werk in Nederlandse boardrooms. Dit keer: Philippe Vollot, chief financial economic crime officer van Rabobank. ‘Ik heb de tijd genomen om echt te begrijpen hoe de dingen hier werken.’
Is uw organisatie klaar voor de human revolution?
Er is een wezenlijke verandering gaande in de verhouding tussen mensen en organisaties. Medewerkers dwingen af dat hun organisatie rekening houdt met wat zíj belangrijk vinden: van betere arbeidsvoorwaarden tot psychologische en sociale veiligheid en diversiteit en inclusie. Deze human revolution heeft medewerkers mondig gemaakt. Steeds meer organisaties maken gebruik van hun inzichten en ideeën. Persoonlijk leiderschap van medewerkers wordt belangrijker. Psychologisch adviesbureau LTP heeft een routekaart ontwikkeld die laat zien hoe kansen verzilverd worden en valkuilen vermeden.
Leiderschapskwaliteiten risicofactor voor ongewenst gedrag
Grensoverschrijdend gedrag, een verziekte of toxische werksfeer en psychologische onveiligheid: niet alleen de Hilversumse mediawereld heeft ermee te maken. Binnen uiteenlopende organisaties vormen met name leden van de board een serieuze ‘risicogroep’, schrijven Marian de Joode en Ageeth Telleman.
Lees verderMeest gelezen
Cees 't Hart (Carlsberg): 'Mijn lastigste besluit ooit'
Cees ’t Hart kreeg het als ceo van de Deense bierbrouwer Carlsberg aardig voor de kiezen toen begin 2022 de oorlog in Oekraïne uitbrak: ‘Als ik sprak over “een conflict” waren de collega’s in Oekraïne boos, en ik mocht niet spreken over “een oorlog”, want dan ontstond er gevaar voor ons personeel in Rusland.’
Peter Berdowski: 'Ceo worden was voor mij een call of duty'
Boskalis-topman Peter Berdowski houdt niet van interviews: als man met het hart op de tong is hij er terughoudend mee, want voor je het weet komt er gedoe van. Berdowski is tegelijkertijd een authentiek leider, en blijft graag dicht bij zichzelf, ook in dit geprek waarin we op zoek gaan naar zijn DNA.
Thomas Mulder (VodafoneZiggo): ‘Neem hybride werken heel serieus’
Meike Salvadó-de Reede (Van Oord) over secure base leadership
Boudewijn Siemons (Havenbedrijf Rotterdam): ‘Veiligheid moet je elkaar gunnen’
John van Hoof (CSU): ‘De lat voor ons ondernemerschap is hoger komen te liggen’
Karin van Baardwijk (Robeco): ‘Het gaat om de verandering die ik breng’
De eerste 100 dagen als ceo van Royal HaskoningDHV
Andrew Bester (ING): ‘Nooit eerder zat ik in zo’n diverse board’
In 2022 trad Natalia Wallenberg aan als chro van Ahold Delhaize. Een jaar later maakt ze de balans op en gaat ze in op de uitdagingen in een tijd waarin mensen onder druk staan. ‘Ik geloof dat psychologische veiligheid fundamenteel is voor welzijn, inclusie en goede prestaties.’
De manier waarop invulling wordt gegeven aan de verplichte zelfevaluatie bepaalt het verschil tussen een raad van commissarissen die simpelweg doet wat vereist is en een echt effectieve rvc met toegevoegde waarde voor bedrijf en bestuurders, stelt Victor Prozesky van The Board Practice. Wat is er nodig om meer waarde te halen uit de verplichte zelfevaluatie?
Natalia Wallenberg (Ahold Delhaize): 'Het begint met psychologische veiligheid'
In 2022 trad Natalia Wallenberg aan als chro van Ahold Delhaize. Een jaar later maakt ze de balans op en gaat ze in op de uitdagingen in een tijd waarin mensen onder druk staan. ‘Ik geloof dat psychologische veiligheid fundamenteel is voor welzijn, inclusie en goede prestaties.’
Zó is de zelfevaluatie niet langer een routinematige exercitie
De manier waarop invulling wordt gegeven aan de verplichte zelfevaluatie bepaalt het verschil tussen een raad van commissarissen die simpelweg doet wat vereist is en een echt effectieve rvc met toegevoegde waarde voor bedrijf en bestuurders, stelt Victor Prozesky van The Board Practice. Wat is er nodig om meer waarde te halen uit de verplichte zelfevaluatie?
De eerste 100 dagen als cfo van de Volksbank
Ab van der Touw: ‘Leiderschap draait om fides et fiducia’
Jacques van den Broek: 'D&I? Begin met gender'
Drie topvrouwen over talent binnenhalen en behouden
APG-ceo Annette Mosman kiest voor stakeholdergericht leiderschap
